“Ông trùm” lúa Nhật ở miền Tây

Làm giàu từ cây lúa

Sinh ra trong một gia đình thuần nông, đam mê với cây lúa từ nhỏ nên khi được cha mẹ cho ra làm riêng, anh Nguyễn Văn Khanh đã bàn bạc với anh em trong gia đình thuê lại toàn bộ diện tích để canh tác tập trung. Anh Nguyễn Văn Khanh cho biết: “Thấy tôi mê trồng lúa nên ai cũng tin tưởng, đồng ý giao đất cho tôi làm, mỗi năm trả lãi bình quân 1,8 triệu đồng/công (1.000m2)”.

Ngoài nguồn vốn kiến thức sẵn có, để tăng thêm năng suất và sản lượng lúa trên tổng cộng 80ha ruộng, anh Nguyễn Văn Khanh mày mò tích lũy vốn kiến thức từ những nông dân sản xuất giỏi tại địa phương, một số tỉnh lân cận, tham gia các lớp tập huấn khuyến nông, IPM (quản lý dịch hại tổng hợp), sách vở và báo, đài.

Ngoài ra, để giảm giá thành sản xuất cũng như không lệ thuộc quá nhiều vào thời tiết, anh Nguyễn Văn Khanh đã chủ động đầu tư hơn 5 tỷ đồng tích góp được để mua sắm trang thiết bị máy móc hiện đại phục vụ sản xuất, gồm: 4 máy bơm điện, 2 máy cày, 2 máy xới, 2 máy gặt đập liên hợp, 1 lò sấy 20 tấn, xây dựng kho chứa lúa 400 tấn... Đồng thời, anh thuê nhân công làm lại mặt ruộng, nạo vét đường nước tưới tiêu.

Qua nhiều năm canh tác giống lúa OM 4900, dù có lợi nhuận nhưng do không ổn định nên anh Nguyễn Văn Khanh quyết định đi tìm giống lúa mới. Đến năm 2012, anh Khanh biết đến giống lúa Nhật (ĐS1) đang được trồng ở An Giang có năng suất cao, giá cao và có đầu ra ổn định hơn OM 4900 nên sang tỉnh bạn để mua lúa giống này và tìm hiểu kỹ thuật trồng. “Sau một thời gian tìm hiểu, thấy giống lúa ĐS1 có nhiều tiềm năng phát triển, có thể giúp dân làm giàu nên tôi mua về sản xuất thử và đã thành công” - anh Nguyễn Văn Khanh nhớ lại.

Từ thành công bước đầu, anh Nguyễn Văn Khanh đã mạnh dạn mua thêm 40ha đất lân cận, nâng tổng số đất canh tác lên 120ha. Trong số diện tích này, lúc đầu anh Nguyễn Văn Khanh sử dụng 80ha trồng giống lúa Nhật, còn lại 40ha trồng giống lúa thường để so sánh. Đến khi thu hoạch, lúa Nhật cho năng suất từ 6 đến 6,1 tấn/ha (cao hơn khoảng 1 tấn/ha so với giống lúa thường) và được nhiều doanh nghiệp đến đặt cọc, đưa phương tiện vào tận ruộng để thu mua với giá 6.500 đồng/kg thóc tươi, trong khi các loại lúa thường chỉ khoảng 5.200 đồng/kg. Những doanh nghiệp mua thóc của anh Khanh đều có mối liên kết bền vững với các doanh nghiệp lớn như: Công ty Lương thực Tiền Giang, Công ty Lương thực Cần Thơ, Công ty cổ phần Nông sản Vinacam (Agricam)… tạo thành một chuỗi liên kết khép kín sau đó.

Nhờ áp dụng toàn bộ quy trình cơ giới hóa từ khâu làm đất đến thu hoạch, áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật như “3 giảm, 3 tăng” (giảm lượng giống gieo sạ, thuốc trừ sâu, phân đạm; tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế) trên cánh đồng lớn nên sau khi trừ tất cả chi phí đầu tư, trả tiền thuê mướn nhân công, hiện mỗi năm anh Khanh thu lợi vụ hè thu khoảng 2 tỷ đồng, vụ đông xuân khoảng 4,5 tỷ đồng.

Chuyển sang quy trình VietGAP

Theo anh Nguyễn Văn Khanh, giống lúa ĐS1 do Viện Di truyền nông nghiệp tuyển chọn và trồng khảo nghiệm từ vụ đông xuân 2003-2004. Từ năm 2010, ĐS1 được công nhận là giống lúa quốc gia và nhân trồng tại nhiều tỉnh miền Nam. Ngoài năng suất cao, giống lúa Nhật này còn có nhiều ưu điểm là thích hợp với thổ nhưỡng ở tỉnh Đồng Tháp; thân cây cứng ít đổ ngã, ít nhiễm rầy nâu hay bệnh đạo ôn, cháy bìa lá nên ít dùng thuốc bảo vệ thực vật; từ đó chi phí sản xuất cũng thấp hơn các loại lúa thường. Đây là giống lúa hạt nhỏ, tròn và cơm rất dẻo, thích hợp cho xuất khẩu.

Để đạt được hiệu quả cao hơn nữa, anh Nguyễn Văn Khanh quyết định chuyển dần những diện tích trồng giống lúa Nhật của mình sang quy trình VietGAP. Không dừng canh tác ở mức 120ha, anh Khanh còn có dự định mua thêm khoảng 100ha diện tích đất lân cận để mở rộng quy mô sản xuất, đáp ứng sản lượng lúa lớn cho các doanh nghiệp thu mua.

“Có được cánh đồng lớn như hiện nay, việc sản xuất sẽ thuận lợi hơn. Cùng với đó, tôi sẽ đầu tư thêm lò sấy, kho chứa để nâng cao chất lượng hạt lúa, giảm chi phí, tăng lợi nhuận” - anh Khanh nói.

Từ cánh đồng lúa của mình, anh Nguyễn Văn Khanh đã tạo việc làm ổn định cho khoảng 30 lao động tại địa phương với mức lương 5-7 triệu đồng/tháng. Mỗi năm anh còn đóng góp 50 triệu đồng cho những chương trình xã hội tại địa phương và góp phần vào xây dựng nông thôn mới. Thêm vào đó, lấy lợi nhuận từ việc trồng lúa, anh Khanh mở dịch vụ cho thuê xe du lịch, giúp thu lợi khoảng 600 triệu đồng/năm.

Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến khuyên anh Nguyễn Văn Khanh học thêm kiến thức về quản trị doanh nghiệp, vận động thêm nông dân tham gia mô hình để thành lập trang trại sản xuất lúa Nhật. Sau đó, thành lập doanh nghiệp quy mô sản xuất lớn, có nhiều dịch vụ nông nghiệp để giảm chi phí, nâng cao lợi nhuận hơn nữa.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp cho biết, mô hình trồng lúa của anh Nguyễn Văn Khanh phát huy hiệu quả rất tốt và được ngành chức năng địa phương đánh giá cao. Sản xuất theo hướng cánh đồng lớn như anh Khanh đang làm sẽ giúp người dân nhanh chóng thoát nghèo, vươn lên ổn định cuộc sống và từng bước làm giàu từ sản xuất nông nghiệp... Đặc biệt là sẽ góp phần thực hiện thành công đề án tái cơ cấu nông nghiệp, thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.

Ngoài các doanh nghiệp thu mua lúa, cánh đồng lúa bạt ngàn của anh Nguyễn Văn Khanh đã đón tiếp nhiều chuyên gia nông nghiệp và bà con nông dân các tỉnh đến tham quan, học hỏi. Ai cũng không ngớt lời khen ngợi một người nông dân có cách làm hay, biết “tích tụ ruộng đất”, thoát khỏi tình trạng manh mún và có nhiều tiềm năng nhân rộng.

Với những thành tích sản xuất kinh doanh giỏi, sáng tạo trong lao động, từ năm 2012 đến nay, anh Nguyễn Văn Khanh nhận được nhiều Bằng khen từ Hội Nông dân, UBND huyện Tam Nông và tỉnh Đồng Tháp. Ngoài ra, anh Nguyễn Văn Khanh được bình chọn là một trong 63 gương mặt nhà nông vinh dự nhận danh hiệu “Nông dân Việt Nam xuất sắc 2018”.