Thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Campuchia đi vào chiều sâu, bền vững

Chuyến thăm cấp Nhà nước Vương quốc Campuchia của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện giữa Việt Nam với Campuchia đi vào chiều sâu, ổn định bền vững.

Tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định để phát triển

Cách đây 52 năm, ngày 24-6-1967, Việt Nam và Campuchia chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Nhưng hai dân tộc đã có quan hệ gắn bó từ lâu, với đường biên giới trên đất liền dài khoảng 1.137 km, vùng biển liền kề và dòng Mê Công nối liền hai nước.

Nhân dân hai nước đã cùng chung chiến hào đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân cũ và mới, lật đổ chế độ Khmer Đỏ diệt chủng và ngày nay đang hợp tác giúp đỡ lẫn nhau trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước.

Việt Nam và Campuchia đều thực hiện chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, song cả hai nước đều thấm nhuần những bài học kinh nghiệm lịch sử quý báu, đều hết sức coi trọng việc củng cố, tăng cường quan hệ theo phương châm "Láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài", trên cơ sở các nguyên tắc: Tôn trọng độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau; không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau; không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực; không cho phép bất cứ lực lượng chính trị, quân sự nào sử dụng lãnh thổ của mình chống lại nước kia; hợp tác bình đẳng cùng có lợi; giải quyết mọi vấn đề nảy sinh giữa hai nước bằng các biện pháp hòa bình.

Mặc dù tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, song với sự nỗ lực, cố gắng của hai bên, quan hệ Việt Nam - Campuchia tiếp tục có những bước phát triển quan trọng cả bề rộng lẫn chiều sâu, thực sự trở thành một nhân tố quan trọng góp phần tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định lâu dài để đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm độc lập, chủ quyền quốc gia của mỗi nước.

Trong những năm qua, hai bên tiếp tục duy trì và phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác; tăng cường trao đổi các chuyến thăm, các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc giữa lãnh đạo cấp cao và các cấp, ký kết nhiều văn kiện làm cơ sở cho việc phát triển hợp tác toàn diện giữa hai nước.

Hai bên phối hợp tổ chức nhiều hoạt động thiết thực và ý nghĩa nhân kỷ niệm 40 năm Ngày chiến thắng chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam của Tổ quốc và cùng quân dân Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng Khmer Đỏ (7/1/1979-7/1/2019); tăng cường các hoạt động giao lưu nhân dân; chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục về việc giữ gìn, bảo vệ, phát huy quan hệ đoàn kết, hữu nghị Việt Nam - Campuchia.

Chuyến đi “Kỷ niệm 40 năm con đường cứu nước” của Thủ tướng Hun Sen và bộ phim tài liệu “Hành trình cứu nước” được chuyển tải rộng rãi và gây ấn tượng mạnh mẽ tới đông đảo công chúng hai nước...

Hai bên tiếp tục triển khai thực hiện có kết quả các thỏa thuận hợp tác về quốc phòng, an ninh; duy trì kênh đàm phán các cấp và hợp tác thúc đẩy giải quyết các vấn đề còn tồn đọng trong công tác phân giới, cắm mốc biên giới trên bộ; trao đổi về giải quyết địa vị pháp lý cho người gốc Việt; phối hợp tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh ở Campuchia, năm 2018 đã hồi hương 690 hài cốt quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia.

Hai bên đã phối hợp kiểm soát tốt tuyến biên giới, đảm bảo hòa bình, an ninh và chủ động giải quyết các vụ việc phát sinh; đã hoàn thành 84% khối lượng việc phân giới đường biên giới trên bộ. Hai bên đang tiến hành đàm phán để ký kết thỏa thuận nhằm pháp lý hóa khối lượng công việc đã đạt được, đồng thời tìm kiếm các giải pháp để sớm hoàn thành khối lượng công việc còn lại.

Việt Nam và Campuchia tiếp tục duy trì cơ chế phối hợp trao đổi thông tin về các vấn đề quốc tế và khu vực, phối hợp tại các diễn đàn đa phương, nhất là trong khuôn khổ Liên hợp quốc, ASEAN và các cơ chế hợp tác ở Tiểu vùng sông Mê như: Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam (CLV), Hợp tác bốn nước Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV), Chiến lược Hợp tác kinh tế ba dòng sông (ACMECS)...

Thúc đẩy hợp tác thiết thực, hiệu quả

Quan hệ hợp tác kinh tế-thương mại Việt Nam-Campuchia phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây. Việt Nam hiện có 210 dự án đầu tư ở Campuchia với tổng vốn đăng ký hơn 3 tỷ USD, đứng trong tốp 5 nước có đầu tư lớn nhất ở Campuchia, tập trung vào các lĩnh vực: Nông nghiệp, ngân hàng, viễn thông - công nghệ thông tin, sản xuất công nghiệp, chế biến - chế tạo, kinh doanh thương mại, y tế...

Năm 2018, Việt Nam có 8 dự án được cấp mới và 4 dự án điều chỉnh tăng vốn với tổng số vốn đăng ký cấp mới và điều chỉnh là 33,8 triệu USD. Campuchia có 19 dự án đầu tư ở Việt Nam với tổng vốn là 63,42 triệu USD, tập trung chủ yếu trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp, thủy sản, kinh doanh thương mại.

Kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước đạt 4,68 tỷ USD năm 2018, tăng hơn 23,76% so với năm 2017. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu 3,74 tỷ USD, tăng 34,98%; nhập khẩu đạt khoảng 963 triệu USD, giảm 6,46% so với năm 2017. Kim ngạch thương mại hai chiều của hai nước kỳ vọng sớm đạt và vượt mục tiêu 5 tỷ USD trước năm 2020.

Việt Nam là nước có du khách đến Campuchia lớn thứ hai, tháng 10-2018 đã có khoảng 500.000 lượt khách du lịch Việt Nam thăm Campuchia. Ở chiều ngược lại, năm 2017 khách Campuchia đến Việt Nam đạt 222.000 lượt.

Hằng năm, Việt Nam đã dành cho Campuchia hàng trăm suất học bổng đào tạo dài hạn và ngắn hạn, trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật. Campuchia cũng dành cho Việt Nam 35 suất học bổng, bao gồm 15 học bổng đại học và sau đại học, 20 học bổng ngắn hạn đào tạo ngôn ngữ, văn hóa Khmer. Ngoài ra, hai bên đang tăng cường hợp tác trong lĩnh vực dạy nghề thông qua việc tổ chức các hoạt động phát triển nguồn nhân lực.

Về hợp tác về nông - lâm - ngư nghiệp, hai bên đã tập trung hợp tác tốt trong một số ngành trọng yếu như hợp tác phát triển lương thực, trồng cây công nghiệp, quy hoạch và bảo vệ rừng, nuôi trồng thủy hải sản, kiểm dịch động thực vật…

Hai bên đã hợp tác khai thác, sử dụng có hiệu quả các tuyến đường hàng không, giao thông đường thủy, phối hợp nâng cấp và xây dựng một số tuyến giao thông bộ nối liền hai nước, tạo thuận lợi cho việc xuất - nhập cảnh hàng hóa, giao lưu qua lại giữa hai bên.

Hai nước đã ký Bản ghi nhớ về Chiến lược hợp tác giao thông vận tải 2018-2025, tầm nhìn đến 2030, nhằm thiết thực góp phần thúc đẩy trao đổi thương mại và kết nối hai nền kinh tế.

Việt Nam và Campuchia đang tích cực triển khai dự án kết nối hệ thống điện giữa hai nước; đồng thời duy trì hợp tác nghiên cứu thăm dò, khai thác khoáng sản.

Hợp tác giữa các ban, bộ, ngành, đoàn thể, các tổ chức nhân dân tiếp tục được đẩy mạnh và đi vào thực chất hơn. Hai bên đã trao đổi các đoàn, trao đổi kinh nghiệm, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau. Việt Nam và Campuchia cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân, nhất là ở các địa phương giáp biên giới.

Nhiều đoàn bác sỹ của Việt Nam đã tình nguyện sang khám chữa bệnh và cấp thuốc miễn phí cho nhân dân Campuchia; các bệnh nhân Campuchia sang khám và điều trị tại Việt Nam được hưởng mức lệ phí khám chữa bệnh như người Việt Nam…

Trong những năm qua, quan hệ hợp tác Việt Nam - Campuchia ngày càng phát triển sâu rộng, đóng góp tích cực, hiệu quả vào sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước.

Chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tới Campuchia lần này, là dịp quan trọng để hai bên trao đổi các định hướng, biện pháp lớn nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương giữa hai nước tiếp tục phát triển trong giai đoạn mới.