Đề xuất rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng

Mới đây, người dân thành phố Hồ Chí Minh đón nhận tin vui khi dự án giao thông trọng điểm - tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) - đã được tháo gỡ khó khăn để tiếp tục triển khai. Tuy nhiên, hiện một số dự án giao thông lớn của thành phố vẫn còn ách tắc. Đơn cử, đường Vành đai 3, đoạn đi qua địa bàn thành phố Hồ Chí Minh được kỳ vọng sẽ tạo nên diện mạo mới cho hạ tầng giao thông của thành phố nhưng chưa thể thi công do vướng giải phóng được mặt bằng. Còn trong lĩnh vực chỉnh trang đô thị, năm 2019, thành phố đặt trọng tâm di dời nhà ven và trên kênh, rạch trên địa bàn quận 4, quận 7, quận 8... Chỉ riêng địa bàn quận 8 còn trên 9.500 căn, tập trung chủ yếu dọc các tuyến kênh Đôi, Tàu Hủ - Lò Gốm, Ông Bé, Xóm Củi, Ruột Ngựa, Bến Nghé… Tuy nhiên, công tác chỉnh trang đô thị đối với nhà ven và trên kênh, rạch gặp nhiều khó khăn, nhất là công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

GS.TS Nguyễn Thị Cành (Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, dự án đầu tư có được thực hiện đúng tiến độ hay không phụ thuộc rất lớn vào công tác giải phóng mặt bằng. Trong khi đó, hiện quy trình thẩm định giá bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại các dự án rất lâu dẫn đến trì trệ, kéo dài. Còn theo ông Phan Văn Tự (Trường Đại học Nông lâm thành phố Hồ Chí Minh), lâu nay công tác giải phóng mặt bằng gặp khó khăn thường do người dân chưa đồng thuận với giá bồi thường, hỗ trợ.

Nhằm tháo gỡ những khó khăn trên, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã kiến nghị Chính phủ cho phép thành phố chủ động ban hành hệ số điều chỉnh giá đất tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hằng năm; qua đó làm cơ sở xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ban đầu để đưa ra lấy ý kiến người dân. Những hộ dân nào đồng ý, giá này sẽ là cơ sở để ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đối với những hộ dân chưa đồng ý, các cơ quan chức năng sẽ khảo sát, điều tra về giá đất cụ thể tại thời điểm thu hồi đất để tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong cho rằng, nếu được Chính phủ chấp thuận đề xuất trên, đây sẽ là quy trình rút ngắn thời gian cho công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng. Quy trình này còn giúp xác định rõ các công đoạn, cơ quan chịu trách nhiệm và thời gian hoàn thành các nội dung cụ thể. Tại buổi làm việc với lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh về phát triển kinh tế - xã hội năm 2019 mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, quy trình thí điểm rút ngắn thời gian bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng dự án có thu hồi đất trên địa bàn mà lãnh đạo thành phố kiến nghị là sự tìm tòi, sáng tạo, là đề xuất mới của thành phố. Qua đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp các ý kiến, đề xuất tại buổi làm việc để thống nhất với UBND thành phố trình Thủ tướng Chính phủ đưa ra nghị quyết cho phép thành phố được thí điểm.