Làm gì để hạn chế nguy cơ dị ứng, phản vệ với thức ăn ở trẻ nhỏ?

Nguyễn Thị Yến (quận Long Biên, Hà Nội).

Đáp: Các phản ứng phản vệ (hay sốc phản vệ) ở trẻ nhỏ có thể xuất phát từ nhiều con đường và các nguồn khác nhau như thực phẩm, đường tiêm truyền, côn trùng đốt, hít ngửi hay tiếp xúc với phấn hoa... Trong đó, theo các nghiên cứu, có từ 1 đến 10% trẻ phản ứng, dị ứng với thức ăn. Các trường hợp nặng chủ yếu xảy ra trong những năm đầu đời của trẻ, sau đó có thể giảm dần theo thời gian. Các loại thức ăn thường gặp nhất trong phản ứng, dị ứng ở trẻ là trứng, sữa, lạc. Bên cạnh đó còn có các loại hạt, lúa mì, lúa mạch hay hải sản như tôm, cua, ốc, hến... Các phản ứng phản vệ với thức ăn có thể xuất phát từ những biểu hiện nhẹ như đau bụng, rối loạn tiêu hóa, nôn trớ, phát ban... tới các biểu hiện nặng hơn là rối loạn đường hô hấp như khó thở, khò khè, thở rít... tiếp đến là các dấu hiệu sốc phản vệ như tụt huyết áp, mạch nhanh, trụy tim...

Để có thể hạn chế tối đa các nguy cơ dị ứng, phản vệ với thức ăn, các bậc phụ huynh cần chú trọng nguồn dinh dưỡng chính ở trẻ nhỏ là sữa mẹ. Không chỉ bảo đảm thành phần dinh dưỡng phù hợp nhất với trẻ, sữa mẹ còn giúp trẻ phòng ngừa bệnh tật. Qua 6 tháng, ngoài sữa mẹ, trẻ được bổ sung dinh dưỡng từ nguồn ăn dặm.

Tuy nhiên, khi ăn dặm nên cho trẻ ăn ít, thăm dò xem trẻ có dung nạp không. Do đó, nếu thấy trẻ có biểu hiện bất thường thì cần ngừng sử dụng ngay loại thực phẩm đó và đi khám để bác sĩ chẩn đoán xem trẻ có dị ứng với thức ăn đó hay không. Các phản ứng của trẻ với thức ăn ở lần đầu thường nhẹ hơn các lần sau. Do đó, việc thăm dò một thực phẩm mới ở trẻ vô cùng quan trọng để tránh những trường hợp nặng gây ra hậu quả đáng tiếc. Bên cạnh đó, trẻ có các bệnh như chàm, trốc đầu, “cứt trâu” đóng vảy trên đầu, viêm da... cũng là đối tượng có nguy cơ cao xảy ra dị ứng, phản ứng với thức ăn.

Trên mạng xã hội, không ít phụ huynh đã “hô hào” phải chuẩn bị sẵn thuốc adrenalin trong nhà để kịp thời tiêm khi trẻ bị sốc phản vệ, trong khi chờ đưa tới bệnh viện. Tuy nhiên, đây là quan điểm sai lầm bởi adrenalin là thuốc được bán theo đơn và phải được đào tạo khi sử dụng. Hơn nữa, adrenalin nếu tiêm không đúng liều sẽ gây tác dụng phụ như mạch nhanh, rối loạn nhịp tim... có thể dẫn tới tử vong.