Chiêm ngưỡng những hiện vật vô giá về “Quốc hiệu và Kinh đô Đại Việt qua các thời kỳ lịch sử”

Văn hóa - Ngày đăng : 11:19, 20/06/2019

(HNMO) - Hơn 100 hiện vật đặc sắc, đa dạng, trong đó có nhiều bảo vật quốc gia, nhiều hiện vật vô giá đã được giới thiệu tới công chúng và du khách trong trưng bày “Quốc hiệu và Kinh đô Đại Việt qua các thời kỳ lịch sử” khai mạc sáng nay (20-6) tại Hà Nội.

Khai mạc trưng bày “Quốc hiệu và Kinh đô Đại Việt qua các thời kỳ lịch sử” sáng 20-6 tại Hà Nội.


Trưng bày do Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam phối hợp với Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội, Bảo tàng Hà Nội và bảo tàng các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Trung tâm Bảo tồn di sản Thành Nhà Hồ tổ chức.

Trưng bày gồm các chủ đề chính: Quốc hiệu Văn Lang, Âu Lạc và thời kỳ dựng nước đầu tiên; Thời kỳ quân chủ phong kiến độc lập; sau Cách mạng Tháng Tám 1945 đến nay. Đây là lần đầu tiên, công chúng được tiếp cận một cách hệ thống, đầy đủ và toàn diện với những biểu tượng, tư liệu mang giá trị lịch sử, khẳng định chủ quyền lãnh thổ và niềm tự hào dân tộc.

Tại buổi khai mạc, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia Nguyễn Văn Cường cho biết, Quốc hiệu là tên chính thức được dùng trong quan hệ ngoại giao, pháp lý, thương mại…, biểu thị tính chính thống của một vương triều hay chính phủ của mỗi quốc gia. Quốc hiệu cũng thể hiện quốc thể, chủ quyền lãnh thổ, thể chế chính trị của một dân tộc trên trường quốc tế. Cùng với Quốc hiệu, Kinh đô (Thủ đô) luôn được các nhà nước đặc biệt coi trọng.

Triển lãm thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng và du khách.


Trải qua hàng ngàn năm, đất nước Việt Nam đã mang nhiều Quốc hiệu tương ứng với từng giai đoạn lịch sử. Việc đặt Quốc hiệu của các triều đại phong kiến thể hiện lòng tự tôn dân tộc với các danh xưng như: Đại Cồ Việt, Đại Việt, Đại Nam, Việt Nam...

Trưng bày lần này mong muốn đem đến cho công chúng cả nước và bạn bè quốc tế những tư liệu lịch sử, bằng chứng vật chất thể hiện khát vọng và ý chí độc lập, tinh thần tự tôn, tự hào dân tộc của các bậc tiền nhân nước Việt.

Trưng bày mang tới những câu chuyện cụ thể, chân thực bằng hình ảnh và hiện vật để công chúng, du khách thêm phần tự hào về quá trình hình thành, xây dựng đất nước Việt Nam độc lập, tự chủ ngày nay.

* Xem một số hiện vật được giới thiệu tại trưng bày để hiểu về các thời kỳ lịch sử Việt Nam:

Thời Văn Lang, Âu Lạc và thời kỳ dựng nước đầu tiên, hiện vật trưng bày là khuôn đúc mũi tên, hiện vật đá 2.500-2.000 năm cách ngày nay, được khai quật tại thành Cổ Loa, Đông Anh, Hà Nội.

Những mũi tên cổ được tìm thấy ở Cổ Loa có niên đại cách đây 2.000-2.500 năm.

Thời kỳ quân chủ phong kiến độc lập dưới các triều: Đinh, Tiền Lê, đầu triều Lý, Quốc hiệu là Đại Cồ Việt và Kinh đô Hoa Lư. Các hiện vật tiêu biểu được trưng bày là đầu rồng, chất liệu đất nung, thế kỷ X-XI.

Cận cảnh viên gạch có chữ "Đại Việt Quốc quân thành chuyên" (Gạch xây thành của nước Đại Việt) ở thế kỷ X-XI, được tìm thấy tại Cố đô Hoa Lư (Ninh Bình).

Ở nội dung trưng bày Quốc hiệu Đại Việt và Kinh đô Thăng Long dưới các triều Lý, Trần, công chúng có cơ hội được chiêm ngưỡng những biểu tượng, hiện vật đặc biệt như lá đề hình rồng, gốm men trắng (hình phải) và đầu rồng bằng đất nung thế kỷ XI-XIII (hình trái); vật liệu trang trí kiến trúc... Những hiện vật đã được tìm thấy tại khu vực Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội.

Quốc hiệu Đại Ngu (chữ “Ngu” nghĩa là sự yên vui) với Kinh đô An Tôn dưới triều Hồ, các hiện vật tiêu biểu được trưng bày gồm: Trang trí bờ nóc, hình rồng trong khuôn lá đề, chất liệu đất nung, thế kỷ XIV-XV (hình trên); vật liệu trang trí kiến trúc khai quật tại di tích Đàn Nam Giao, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa; gạch xây thành khắc minh văn, đất nung, thế kỷ XIV - XV. Các hiện vật được khai quật tại Thành Nhà Hồ, Thanh Hóa.

Hiện vật tiêu biểu cho phần trưng bày nội dung Quốc hiệu Đại Việt và Kinh đô Đông Đô dưới các triều Hậu Lê (Lê Sơ), Mạc, Lê Trung Hưng là các hiện vật hình rồng, bát, đĩa trang trí hình rồng, gốm men trắng, hoa lam, thế kỷ XV được tìm thấy tại khu vực Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội.

Nội dung Quốc hiệu Đại Việt và Kinh đô Phú Xuân dưới triều Tây Sơn được trưng bày với Bảo vật quốc gia Trống đồng Cảnh Thịnh, thời Tây Sơn, niên hiệu Cảnh Thịnh thứ 8.

Quốc hiệu Việt Nam, Đại Nam và Kinh đô Huế dưới triều Nguyễn có trưng bày Bảo vật quốc gia - ấn “Đại Nam Thụ thiên vĩnh mệnh truyền quốc tỷ” bằng ngọc, niên hiệu Thiệu Trị năm thứ 7 (1847). Đây là ngọc tỷ quý và lớn nhất trong sưu tập Bảo vật triều Nguyễn, không chỉ được dùng trong Đại lễ Tế Giao hằng năm ở đàn Nam Giao (Kinh đô Huế) mà còn dùng đóng trên những bản sắc mệnh ban cho các chư hầu, những việc ban bố cho thiên hạ, và được coi là bảo tỷ truyền quốc.

Ấn "Mệnh đức chi bảo" bằng vàng thời Nguyễn, niên hiệu Gia Long (1802-1819), dùng để đóng vào các văn bản ban thưởng cho các quần thần có công lao, thành tích.

Mũ thượng triều (bằng vàng), thế kỷ XIX, XX, được nhà vua sử dụng mỗi khi thiết triều.

Đĩa gốm trang trí rồng thời Nguyễn.

Các hiện vật thời nhà Nguyễn.

Thời kỳ sau Cách mạng Tháng Tám 1945 đến nay, công chúng được xem nhiều hình ảnh, hiện vật lịch sử đặc biệt giá trị như: Hình ảnh “Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập" tại Quảng trường Ba Đình ngày 2-9-1945, tuyên bố trước toàn thế giới về sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (ảnh trên)...

Tin, ảnh: Hoàng Lân