Việt Nam phấn đấu trở thành trung tâm chế biến sâu và logistics nông sản toàn cầu

Hội nghị có sự tham dự của gần 500 đại biểu đại diện cho các bộ, ban, ngành, UBND các tỉnh, thành phố; đại diện một số viện, trường, hiệp hội, ngành hàng, doanh nghiệp, hợp tác xã tiêu biểu trong lĩnh vực tổ chức sản xuất gắn với chế biến và tiêu thụ nông sản…

Tại điểm cầu Hà Nội, dự hội nghị có Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Văn Sửu.

 Hơn 7.500 doanh nghiệp chế biến quy mô công nghiệp 

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường cho biết, trong 10 năm trở lại đây, công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng đạt khoảng 5-7%/năm. Cả nước có hơn 7.500 doanh nghiệp chế biến quy mô công nghiệp gắn với xuất khẩu. Nhiều mặt hàng có tỷ lệ chế biến cao như đồ gỗ, thủy sản…

Tỷ lệ cơ giới hóa trong nông nghiệp ngày một tăng. Cụ thể, khâu làm đất cây nông nghiệp đạt 94%; khâu gieo trồng đạt 42%; các khâu chăm sóc đạt 77%; khâu thu hoạch lúa đạt 65%. Cả nước hiện có 7.803 doanh nghiệp cơ khí và gần 100 cơ sở chế tạo máy, thiết bị nông nghiệp.  

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho rằng, mặc dù đạt được những kết quả tích cực song công nghiệp chế biến nông sản cũng như cơ giới hoá của Việt Nam còn một số hạn chế. Lĩnh vực chế biến chưa đáp ứng được yêu cầu đầu ra cho khâu sản xuất nguyên liệu, gia tăng giá trị hàng nông sản qua chế biến còn thấp; chất lượng sản phẩm chưa ổn định; dây chuyền thiết bị cũ, công nghệ chưa tiên tiến, lĩnh vực cơ giới hóa chưa toàn diện, mới tập trung chủ yếu một số khâu; trang bị động lực máy nông nghiệp Việt Nam còn thấp so với các nước trong khu vực…

Ngành Nông nghiệp đề ra mục tiêu, đến năm 2030, công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản Việt Nam “đứng trong số 10 nước hàng đầu thế giới”, là trung tâm chế biến sâu và logistics nông sản toàn cầu; đủ năng lực chế biến, đáp ứng yêu cầu của sản xuất nông nghiệp với tốc độ tăng giá trị hàng nông sản qua chế biến sâu đạt 7-8%/năm; trên 50% số cơ sở chế biến các mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực đạt trình độ công nghệ sản xuất tiên tiến… 

Đối với lĩnh vực cơ giới hóa, tỷ lệ các khâu trong sản xuất nông nghiệp đạt từ 80-100%; công suất máy trang bị bình quân cả nước đạt 5-6 HP/ha vào năm 2030…

Tại hội nghị, đại diện các tỉnh, thành phố, doanh nghiệp và các hiệp hội nêu những khó khăn, vướng mắc; đồng thời kiến nghị các nhóm vấn đề cần tháo gỡ như: Vấn đề tín dụng, chính sách để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào chế biến; liên kết với nông dân, hợp tác xã xây dựng các chuỗi sản xuất khép kín; chính sách tích tụ đất đai để hình thành vùng nguyên liệu, khu chế biến tập trung; xây dựng thương hiệu; quan tâm đầu tư cho nghiên cứu, chế tạo và sản xuất các thiết bị cơ giới hóa phụ trợ, phục vụ ngành nông nghiệp và công nghiệp chế biến nông sản…

Không thể làm nhỏ lẻ, nông sản muốn ra siêu thị lớn phải có vùng nguyên liệu

Phát biểu kết luận tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những thành tựu vượt bậc của ngành nông nghiệp trong những năm qua. Từ một đất nước còn thiếu thốn, đến nay, Việt Nam không chỉ đáp ứng nhu cầu cho gần 100 triệu dân mà còn xuất khẩu hơn 41 tỷ USD nông sản. 

Cùng với những kết quả đạt được, Thủ tướng cũng chỉ rõ, lãng phí và thất thoát trong nông nghiệp vẫn còn cao do các khâu chế biến, thu hoạch, bảo quản; cơ giới hóa của Việt Nam còn thấp hơn so với một số nước trong khu vực…

Thủ tướng đề nghị các địa phương, doanh nghiệp, các bộ, ngành cần lắng nghe, tiếp thu, vận dụng phù hợp, tháo gỡ, tạo điều kiện cho hộ nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp tiếp cận tốt hơn về cơ giới hóa và đẩy mạnh chế biến nhằm đón thời cơ mới trên nền tảng lợi thế của đất nước nông nghiệp...

Bộ NN&PTNT chủ trì cùng các bộ, ngành sớm nghiên cứu, soạn thảo và trình Thủ tướng chiến lược phát triển công nghiệp chế biến và cơ giới hóa nông nghiệp đến năm 2030, nghị định về chính sách cho công nghiệp chế biến và cơ giới hóa trong nông nghiệp…

Đối với vấn đề tín dụng, Ngân hàng Nhà nước sớm nghiên cứu chính sách hỗ trợ, kéo dài thời gian vay vốn, giảm lãi suất, do tỷ suất lợi nhuận của nông nghiệp rất thấp. Các bộ, ngành tiếp tục nghiên cứu nhằm có chính sách giảm giá thành sản xuất nông sản, đặc biệt là chi phí về giao thông cho việc lưu thông nông sản; tăng cường liên kết trong sản xuất; đào tạo nguồn nhân lực, bao gồm cả nguồn nhân lực lao động và quản lý… Ngoài ra, các địa phương cần chủ động trong chiến lược phát triển, thu hút đầu tư, nâng cao giá trị các mặt hàng chủ lực…

Đặc biệt, vấn đề xây dựng thương hiệu được Thủ tướng nhấn mạnh. Thủ tướng cho rằng không thể làm nhỏ lẻ, nông sản muốn ra siêu thị lớn phải có vùng nguyên liệu. "Sắp tới, Chính phủ sẽ trình Quốc hội về việc tích tụ đất đai. Đây là vấn đề rất lớn”, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định.