Đột phá trong thử nghiệm thuốc ngăn ngừa Covid-19 giai đoạn đầu

Nghiên cứu này được công bố ngày 2-4 trên tạp chí Cell cho thấy triển vọng trong việc ngăn chặn sớm sự lây nhiễm của vi rút SARS-CoV-2.

Nghiên cứu cũng cung cấp nhiều hiểu biết hơn về các khía cạnh quan trọng của vi rút SARS-CoV-2 vốn gây bệnh Covid-19, và các tương tác của nó ở mức độ tế bào, cũng như làm thế nào nó lây nhiễm vào mạch máu và thận.

Giáo sư, Tiến sĩ Josef Penninger, Giám đốc Viện Khoa học đời sống và Chủ tịch Nghiên cứu về chức năng di truyền tại UBC nói: “Chúng tôi hy vọng những kết quả này có tác động đối với việc phát triển một loại thuốc mới cho việc điều trị đại dịch chưa từng thấy này”.

Công việc này bắt nguồn từ sự hợp tác giữa các nhà nghiên cứu học thuật và các công ty, bao gồm nhóm của Tiến sĩ Ryan Conder tại công ty công nghệ sinh học toàn cầu STEMCELL Technologies ở Vancouver, Tiến sĩ tế bào gốc Nuria Montserrat tại Tây Ban Nha, Tiến sĩ Haibo Zhang và Tiến sĩ Art Slutsky từ Toronto và đặc biệt là nhóm sinh học truyền nhiễm của nhà khoa học Ali Mirazimi ở Thụy Điển.

Những nhà khoa học này đã làm việc không mệt mỏi ngày và đêm trong nhiều tuần để hiểu rõ hơn về bệnh lý của căn bệnh này và cung cấp các lựa chọn đột phá trong điều trị.

Các nhà khoa học đã xác định ACE2, một enzyme gắn vào bề mặt ngoài màng tế bào, được xác định là thụ thể chính của vi rút SARS-CoV-2.

Trong nghiên cứu trước đó, Tiến sĩ Penninger và các đồng nghiệp cũng chính là những nhà khoa học đầu tiên xác định ACE2 là thụ thể chính trong bệnh viêm phổi cấp do vi rút SARS năm 2003. Phòng thí nghiệm của ông cũng tiếp tục nghiên cứu liên kết protein này với bệnh tim mạch và suy phổi.

Trong khi Covid-19 đang tiếp tục lan rộng trên toàn cầu, điều chúng ta cần là một liệu pháp kháng vi rút hay một biện pháp điều trị đặc biệt nhắm tới thụ thể ACE2 của vi rút SARS-CoV-2 để điều trị các ca bệnh nặng.

Tiến sĩ Art Slutsky cho biết: “Nghiên cứu mới này của chúng tôi cung cấp nhiều bằng chứng trực tiếp về một loại thuốc được gọi là APN01. Thuốc này sẽ sớm được công ty công nghệ sinh học châu Âu Apeiron Biologics đưa vào thử nghiệm lâm sàng, nó sẽ hữu ích như một liều điều trị kháng vi rút cho căn bệnh Covid-19”.

Sử dụng nuôi cấy tế bào và các chất hữu cơ, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bằng cách thêm một biến thể biến đổi gen của ACE2 (hoursACE2), vi rút SARS-CoV-2 đã bị ngăn không cho vào các tế bào. Theo kết quả nuôi cấy tế bào được phân tích trong nghiên cứu, hoursACE2 đã ức chế tải lượng vi rút corona theo hệ số 1.000-5.000.

Các nhà nghiên cứu cũng sử dụng các mạch máu và các chất hữu cơ thận để chứng minh rằng SARS-CoV-2 có thể trực tiếp lây nhiễm và nhân lên trong các mô này, một nguyên nhân có thể gây ra suy đa tạng và tổn thương tim mạch trong các trường hợp Covid-19 nặng. Việc bổ sung hoursACE2 cũng làm giảm nhiễm SARS-CoV-2 ở những cơ quan này.

Ông Ali Mirazimi, trợ lý giáo sư tại Khoa Y học thuộc phòng thí nghiệm Karolinska, một trong những tác giả của nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi tin rằng với việc thêm bản sao enzyme này, hoursACE2 dụ dỗ vi rút tự gắn vào bản sao thay vì các tế bào thực tế. Nó làm cho vi rút phân tán khỏi các tế bào ở mức độ tương tự và sẽ dẫn đến giảm sự phát triển của vi rút ở phổi và các cơ quan khác".

Mặc dù nghiên cứu chỉ giới hạn ở nuôi cấy tế bào và các chất hữu cơ, Công ty Apeiron Biologics đã tuyên bố họ có kế hoạch tiến hành một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân Covid-19 bị nhiễm bệnh ở Trung Quốc với thuốc APN001, có chứa hoạt chất hoursACE2. APN001 được thiết kế và đã được thử nghiệm trong các thử nghiệm giai đoạn II đối với bệnh phổi.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng các thí nghiệm của họ chỉ kiểm tra tác dụng của thuốc trong các giai đoạn đầu của nhiễm SARS-CoV-2 và cần nghiên cứu thêm để xác định xem nó có hiệu quả trong các giai đoạn phát triển bệnh sau này hay không.

Nghiên cứu này được Chính phủ Canada hỗ trợ một phần, thông qua tài trợ khẩn cấp tập trung vào việc thúc đẩy phát triển, thử nghiệm, và thực hiện các biện pháp để đối phó với dịch Covid-19.