Thất bại với nhóm khủng bố Al-Shabaab

Hồ sơ - Ngày đăng : 06:56, 19/04/2020

(HNM) - Trong một chiến dịch truy quét khủng bố tại Somalia gần đây, các lực lượng của Mỹ đã không kích tiêu diệt Yusuf Jiis - thủ lĩnh cấp cao của tổ chức khủng bố Al-Shabaab. Tên này cùng với Ahmed Godane, bị tiêu diệt từ năm 2014, là đồng sáng lập Al-Shabaab vào năm 2006. Vì vậy, cái chết của Yusuf Jiis được cho là sẽ làm suy yếu đáng kể nhóm khủng bố từng làm khuynh đảo vùng Sừng châu Phi này.

Al-Shabaab được cho là một nhánh của Liên minh các Tòa án Hồi giáo (UIC), tổ chức kiểm soát thủ đô Mogadishu của Somalia vào năm 2006. Sau 14 năm thành lập, hiện tại ước tính Al-Shabaab có từ 7.000 đến 9.000 tay súng, trong đó có cả người nước ngoài đến từ các nước láng giềng hoặc một số quốc gia ở châu Âu và Mỹ.

Dù là người đồng sáng lập, song Yusuf Jiis lại lui về phía sau để Ahmed Godane làm thủ lĩnh tối cao của Al-Shabaab. Dưới sự điều hành của hai tên này, Al-Shabaab nhanh chóng trở thành một trong những nhóm khủng bố nguy hiểm trên thế giới. Tổ chức này chọn Somalia làm căn cứ để phát động thánh chiến toàn cầu và tuyển mộ những người phương Tây vào hàng ngũ. Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa Ahmed Godane vào danh sách 8 thủ lĩnh khủng bố nguy hiểm nhất thế giới. Sau đó, tên này bị tiêu diệt trong một cuộc không kích của Mỹ vào ngày 1-9-2014.

Sau khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) thành lập năm 2014, Al-Shabaab từng tranh luận về việc có nên gia nhập tổ chức này hay không, song cuối cùng các thành viên đã quyết định hình thành một nhóm tách biệt. Giới chuyên gia an ninh cho biết, Al-Shabaab hoạt động với mục tiêu tìm cách lật đổ chính quyền trung ương Somalia và lập ra một chính quyền dựa trên việc thực thi luật Hồi giáo Sharia hà khắc. Theo luật này, người dân bị cấm xem phim, khiêu vũ ở lễ cưới, chơi hoặc xem bóng đá, trẻ em gái bị cấm tới trường… Al-Shabaab đã hành hình một cách dã man nhiều người mà chúng cho là vi phạm Luật Hồi giáo.

Sau khi Ahmed Godane bỏ mạng, Al-Shabaab chọn Ahmad Umar, còn được gọi là Abu Ubaidah, làm thủ lĩnh kế nhiệm. Hiện tên này cũng bị chính quyền Mỹ treo thưởng tới 6 triệu USD cho bất cứ thông tin nào dẫn đến việc bắt giữ hoặc tiêu diệt y. Dưới trướng Ahmad Umar, Yusuf Jiis tiếp tục được coi là một trợ thủ đắc lực. Nhiều cuộc tấn công đẫm máu được cho là có bàn tay đạo diễn của tên khủng bố khét tiếng này đã diễn ra, đáng chú ý là vụ đánh bom xe kinh hoàng tại thủ đô Mogadishu vào năm 2017 khiến hơn 500 người thiệt mạng và 300 người bị thương. Đây là vụ đánh bom tàn bạo nhất trong lịch sử Somalia và khu vực Đông Phi. Gần đây nhất, vào cuối tháng 12-2019, một vụ đánh bom xe được tiến hành tại thành phố này khiến ít nhất 200 người thương vong.

Nhiều người cho rằng, Al-Shabaab sẽ tổ chức các cuộc tấn công trả thù cho Yusuf Jiis. Tuy nhiên, với việc mất đi một trong những thủ lĩnh đầu sỏ, tổ chức khủng bố này đã gánh chịu một thất bại nặng nề.

Phương Quỳnh