Mạnh tay chặn "rác" viễn thông

Xe++ - Ngày đăng : 06:40, 23/05/2020

(HNM) - Trong thời gian qua, "rác" viễn thông (sim rác, tin nhắn rác, cuộc gọi rác) đã giảm mạnh, bắt nguồn từ việc cơ quan quản lý nhà nước có nhiều biện pháp siết chặt quản lý sim kích hoạt sẵn trên thị trường, trong đó có việc sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Dù đã đạt kết quả tích cực nhưng vẫn cần tiếp tục mạnh tay ngăn chặn tình trạng đơn vị, cá nhân sở hữu số lượng lớn sim kích hoạt sẵn - mầm mống của sim rác, tin nhắn rác.

Tập đoàn VNPT đã xây dựng phần mềm ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý thông tin thuê bao, giúp ngăn chặn tin nhắn rác.

Hiệu quả từ ứng dụng công nghệ AI

Thời gian qua, để ngăn chặn "rác" viễn thông, các nhà mạng đã ứng dụng công nghệ nhận dạng hình ảnh dựa trên AI phục vụ việc đăng ký thông tin thuê bao.

Theo Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) Tô Dũng Thái, VNPT đã xây dựng phần mềm đăng ký thông tin thuê bao áp dụng AI nhận diện, bóc tách thông tin trên chứng minh nhân dân (thẻ căn cước công dân) và so sánh hình ảnh chụp trực tiếp người thực hiện giao kết hợp đồng mẫu, điều kiện giao dịch chung với ảnh chứng minh nhân dân (căn cước công dân) áp dụng trên toàn mạng VinaPhone từ ngày 15-7-2019, giúp bảo đảm chính xác thông tin thuê bao.

Còn Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Viễn thông MobiFone Bùi Sơn Nam cho biết, nhà mạng này đã xây dựng phần mềm mSale áp dụng AI để tiếp nhận, giao kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung, góp phần tăng tính chính xác thông tin thuê bao và ngăn chặn sim rác.

Trong khi đó, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội (Viettel) yêu cầu các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông từ ngày 22-10-2019 phải áp dụng công nghệ AI trong giao kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung, nhưng với khách hàng doanh nghiệp thì chưa áp dụng AI vì chưa có mẫu giấy đăng ký doanh nghiệp thống nhất trên toàn quốc.

Tuy nhiên, việc quản lý thuê bao di động nói chung cũng đang bộc lộ một số vấn đề và thực tế này được chỉ ra từ kết quả thanh tra việc chấp hành pháp luật về quản lý thông tin thuê bao di động tại 3 doanh nghiệp: Viettel, VNPT, MobiFone (Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện trong tháng 10, 11-2019). Theo đó, không ít cá nhân, doanh nghiệp sở hữu số lượng sim rất lớn.

Tại VNPT (VinaPhone) có 20 chủ thuê bao đứng tên chứng minh nhân dân (căn cước công dân) đăng ký từ 1.200 sim đến 9.600 sim di động. Viettel ký hợp đồng để 15 doanh nghiệp đứng tên sử dụng từ 10.000 sim di động trở lên, trong đó có doanh nghiệp sở hữu lượng sim rất lớn tới 88.637 số... Điều này làm dấy lên lo ngại về nạn sim kích hoạt sẵn - mầm mống của sim rác, tin nhắn rác, vẫn tồn tại.

Vẫn phải đẩy mạnh xử lý

Ngăn chặn tin nhắn rác được Bộ Thông tin và Truyền thông yêu cầu các nhà mạng thực hiện liên tục, thường xuyên. Ảnh: Phương Nguyên

Theo Phó Chánh Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông Đỗ Hữu Trí, việc doanh nghiệp mua sim cho nhân viên sử dụng (lên đến hàng chục nghìn thuê bao) là vô lý và không có trên thực tế, trừ trường hợp doanh nghiệp sử dụng sim dữ liệu để giám sát hành trình. "Mặc dù Đoàn Thanh tra có thành viên là công an nhưng cũng không thể yêu cầu tổ chức, cá nhân đến làm việc nhằm làm rõ các sim này đang ở đâu", ông Đỗ Hữu Trí cho biết.

Về nguyên nhân khiến cá nhân, doanh nghiệp sở hữu lượng sim lớn mà cơ quan quản lý chưa thể xử phạt, theo Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông, Nghị định số 49/2017/NĐ-CP ngày 24-4-2017 của Chính phủ không quy định hạn chế số lượng sim nên đây chính là "kẽ hở" để nhiều cá nhân, tổ chức lợi dụng đăng ký số lượng lớn thuê bao sau đó bán ra thị trường. Do vậy, Thanh tra Bộ kiến nghị, Bộ Thông tin và Truyền thông nên đề xuất bổ sung quy định mỗi cá nhân chỉ được sở hữu tối đa 3 sim/mạng di động, doanh nghiệp sở hữu tối đa 100 sim/mạng di động…

Tuy nhiên, việc này cũng đặt ra một số vấn đề cho cơ quan quản lý nhà nước. Trong đó, việc không quy định giới hạn số lượng sim/mạng di động là để phù hợp với sự phát triển của công nghệ internet kết nối vạn vật khi người dân có thể sử dụng nhiều sim để dùng cho nhiều thiết bị thông minh...

Ông Đỗ Hữu Trí cũng cho biết, để tạo sự chính xác, thống nhất và bình đẳng giữa các nhà mạng, Thanh tra Bộ kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông yêu cầu các nhà mạng bắt buộc phải áp dụng công nghệ AI trên toàn mạng lưới.

Đại diện Cục Viễn thông (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, Cục đã có văn bản và tổ chức họp với các nhà mạng nhằm chấn chỉnh hoạt động quản lý thông tin thuê bao; đồng thời tiếp tục đẩy mạnh công tác xử lý "rác" viễn thông. Cụ thể, Cục hướng dẫn các nhà mạng khắc phục những tồn tại trong áp dụng công nghệ AI vào nhận diện người đến đăng ký thông tin thuê bao. Ngoài ra, Cục tiếp tục yêu cầu doanh nghiệp ngăn chặn tình trạng mua bán sim kích hoạt sẵn với số lượng lớn - vốn tạo nên nguy cơ dẫn đến nạn sim rác, tin nhắn rác; triển khai các biện pháp ngăn chặn cuộc gọi rác lừa đảo.

Việt Nga