Phim truyền hình đề tài chính luận: Hấp dẫn và thách thức

Dấu ấn ở đề tài khó

Bộ phim truyền hình “Lựa chọn số phận” vừa lên sóng VTV1 (Đài Truyền hình Việt Nam) giữa tuần qua đã nhanh chóng thu hút khán giả. Đây có lẽ là bộ phim truyền hình đầu tiên khắc họa sâu nghề thẩm phán và những công chức ngành Tòa án nhân dân. Trong phim, khán giả dõi theo cuộc đời của một thẩm phán trẻ, thông minh, chính trực, giỏi nghề và cũng rất cá tính. Xung quanh nhân vật này, người xem hiểu được những đặc trưng của ngành Tòa án nhân dân và rộng hơn là cả ngành Kiểm sát nhân dân, Công an nhân dân…

Tuy phim thiên về dạng nghề nghiệp, nghề mà Nghệ sĩ ưu tú Mai Hồng Phong - đạo diễn phim nhận định rất “tĩnh”, bởi chỉ làm việc trên giấy tờ, hồ sơ, nhưng những người làm phim đã khiến phim “động” bằng nhiều hình thức. Đó là việc đưa vào những tình huống, vụ án gần gũi với đời sống, hoặc khá quen gần đây, nên khán giả dễ nhập cuộc. Bên cạnh phản ánh công việc chuyên môn, phim đan xen những câu chuyện về tình yêu, tình bạn, tình đồng nghiệp hấp dẫn. Một yếu tố nữa là dàn diễn viên trẻ, đẹp, đang được yêu thích, như Hà Việt Dũng, Phương Oanh, Huỳnh Anh… cũng góp phần tăng sức hấp dẫn của phim.

Trước đó, bộ phim “Sinh tử” dài 80 tập đã lôi cuốn khán giả truyền hình suốt 4 tháng. Đây là bộ phim hiếm hoi về đề tài phòng, chống tham nhũng, đề cập trực tiếp tới những quan chức cấp cao của một địa phương cấp tỉnh, nhằm gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về sự tha hóa của một bộ phận cán bộ. Phim phơi bày mối liên kết ngầm giữa người nắm quyền lực, người thực thi pháp luật và doanh nghiệp, tạo nên nhóm lợi ích thao túng bộ máy chính quyền; đồng thời cũng ca ngợi lực lượng luôn xông pha bảo vệ lẽ phải, dũng cảm đưa sai phạm ra ánh sáng. Sự dấn thân, nhập vai của diễn viên cùng tâm huyết của đoàn làm phim đã tạo được dấu ấn với khán giả. Nghệ sĩ nhân dân Hoàng Dũng chia sẻ, tham gia phim này, ông đã thoát khỏi bóng của ông trùm Phan Quân (phim “Người phán xử”), khán giả gặp ngoài đời giờ gọi ông là Chủ tịch tỉnh…

Nghệ sĩ ưu tú Đỗ Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Sản xuất phim truyền hình (Đài Truyền hình Việt Nam) cho biết, VTV1 là kênh thời sự, chính luận, tổng hợp, vì vậy, rất cần và thích hợp chiếu những phim về đề tài chính luận. Đây là đề tài khó bởi sự khô khan, khuôn mẫu, song cũng vô cùng hấp dẫn với người làm phim, vì lột tả được những vấn đề nóng bỏng của đời sống xã hội.

Gửi thông điệp một cách hấp dẫn

Trước phim “Lựa chọn số phận” và “Sinh tử”, có nhiều phim về đề tài chính luận phát sóng như “Bí thư Tỉnh ủy”, “Chủ tịch tỉnh”, “Chạy án”… Tuy nhiên, để làm được bộ phim phản ánh chân thực về những người tham gia bộ máy công quyền, đồng thời đáp ứng được nhu cầu thưởng thức nghệ thuật ngày càng cao của khán giả, đòi hỏi những người làm phim phải đầu tư tâm huyết và sáng tạo.

Nhà biên kịch Đặng Minh Châu của phim “Lựa chọn số phận” chia sẻ, ngoài việc tìm hiểu, tiếp xúc với những người trong ngành, tham dự các hoạt động nghề nghiệp để lấy tư liệu xây dựng nhân vật, đội ngũ làm phim còn cần am hiểu và cập nhật những cơ chế, chính sách, các văn bản pháp luật của Nhà nước về nội dung đề cập. Nghệ sĩ nhân dân Khải Hưng - đạo diễn phim “Sinh tử” cho biết, trong quá trình làm phim, đoàn đã phải thay đổi kịch bản cho phù hợp với các quy định hiện hành, nhằm bảo đảm tính thời sự và thuyết phục khán giả.

Đối với diễn viên, thách thức khi tham gia phim đề tài chính luận là phải sử dụng lời thoại, cử chỉ, tác phong đúng mực, đúng chuyên ngành. Nghệ sĩ nhân dân Trọng Trinh cho biết, vào vai Bí thư Tỉnh ủy trong phim “Sinh tử” ông phải sử dụng những ngôn ngữ mà cuộc sống hằng ngày không dùng đến, khuôn mẫu, rõ ràng. Diễn viên kỳ cựu này đã đầu tư học lời thoại nhiều nhất, nhưng có câu thoại ông phải quay đến 72 lần mới hoàn thành. Diễn viên Hà Việt Dũng - vai thẩm phán Cường trong phim “Lựa chọn số phận” cũng thừa nhận, áp lực nhất là thể hiện lời nói của thẩm phán trong một phiên tòa.

Đề tài chính luận khó và khô khan như thế, nhưng Nghệ sĩ ưu tú Mai Hồng Phong - đạo diễn phim “Lựa chọn số phận” cho rằng, cần thiết có những bộ phim mang tính tuyên truyền, gửi thông điệp, niềm tin đến khán giả về những cán bộ, công chức liêm chính, chí công vô tư, hết lòng vì dân, đồng thời lên án, cảnh tỉnh những người đang sa ngã, tha hóa. Song, muốn thực hiện bộ phim hấp dẫn về đề tài này, thì đội ngũ làm phim phải xây dựng được những hình tượng nhân vật mà khán giả ngày nay yêu thích…

Ở góc độ khán giả, chị Lê Thị Thanh Tâm (phường Tân Mai, quận Hoàng Mai) chia sẻ: “Sau khi xem phim “Sinh tử” và bây giờ theo dõi “Lựa chọn số phận”, tôi thấy phim làm rất sinh động, gần gũi. Qua đây tôi hiểu hơn về những người hoạt động trong bộ máy chính quyền, cảm thông và thêm tin tưởng những điều tốt đẹp trong cuộc sống”.

Với kinh nghiệm thành công, sự tâm huyết của những người làm phim, sự hưởng ứng của khán giả, chắc chắn, phim truyền hình Việt sẽ có thêm nhiều tác phẩm mới về đề tài khó thể hiện, nhưng đầy hấp dẫn này.