Giảm nợ đóng bảo hiểm xã hội: Bảo đảm quyền lợi cho người lao động

Gia tăng tình trạng nợ 

Ngày 24-6 vừa qua, Bảo hiểm xã hội (BHXH) thành phố Hà Nội đã công khai danh sách 150 đơn vị nợ đóng BHXH trên các phương tiện truyền thông đại chúng, với số tiền lên tới 55 tỷ đồng. Đứng đầu danh sách là Công ty cổ phần Sông Đà 6, trụ sở tại nhà TM, Khu đô thị Văn Khê (phường La Khê, quận Hà Đông) với số tiền nợ gần 6,7 tỷ đồng trong 8 tháng của 789 người lao động. Tiếp đến là Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 4, trụ sở tại tầng 8, tòa nhà ICON 4 (243A Đê La Thành, quận Đống Đa) với số tiền nợ gần 5,6 tỷ đồng trong 21 tháng của 109 lao động…   

Ngoài danh sách vừa công khai, thống kê của BHXH thành phố Hà Nội cho thấy, tính đến hết ngày 31-5-2020, toàn thành phố còn 53.083 đơn vị, doanh nghiệp nợ đóng BHXH, tập trung chủ yếu ở khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Như vậy, sau nhiều năm nỗ lực kiềm chế, tỷ lệ nợ BHXH trên địa bàn Hà Nội đang tăng trở lại với tổng số tiền nợ phải tính lãi là hơn 1.851 tỷ đồng, tăng hơn 937 tỷ đồng so với thời điểm cuối năm 2019. Theo ông Lê Đình Hùng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội, việc các đơn vị, doanh nghiệp nợ đóng BHXH đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động, nhất là khi không may họ bị ốm đau, tai nạn lao động, mắc bệnh nghề nghiệp…

Không riêng thành phố Hà Nội, tình trạng nợ đóng BHXH gia tăng ở các tỉnh, thành phố tập trung nhiều doanh nghiệp đang hoạt động. Thông tin từ BHXH thành phố Hồ Chí Minh cho biết, tổng số nợ BHXH trên địa bàn thành phố hiện nay là hơn 2.900 tỷ đồng, tăng hơn 1.000 tỷ đồng so với thời điểm cuối năm 2019. Tại tỉnh Bình Dương, các doanh nghiệp đang nợ BHXH là 630 tỷ đồng và công tác thu nợ gặp nhiều khó khăn…

Theo đánh giá của BHXH Việt Nam, nguyên nhân chính khiến tình trạng nợ đóng BHXH gia tăng trở lại là do dịch Covid-19 làm đình trệ hoạt động sản xuất, kinh doanh của không ít doanh nghiệp, khiến doanh nghiệp không cân đối được nguồn tiền để đóng BHXH cho người lao động. Mặt khác, một số đơn vị, doanh nghiệp tuy không bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, nhưng cố tình nợ đóng, trốn đóng hoặc đóng BHXH không đúng mức quy định.

Kiên quyết xử lý

Trong thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, các cơ quan chức năng từ trung ương đến địa phương đã triển khai nhiều giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, bảo đảm quyền lợi cho người lao động. Nổi bật là giải pháp hỗ trợ tạm dừng đóng Quỹ Hưu trí và tử tuất đối với các doanh nghiệp bị ảnh hưởng sâu bởi dịch Covid-19. Ông Đào Việt Ánh, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, tính đến ngày 31-5, BHXH các tỉnh, thành phố đã tiếp nhận hồ sơ đề nghị tạm dừng đóng Quỹ Hưu trí và tử tuất của nhiều đơn vị, doanh nghiệp, trong đó có gần 1.200 hồ sơ đã được phê duyệt dừng đóng của hơn 107.000 lao động, với số tiền gần 400 tỷ đồng. Ngoài ra, nhiều đơn vị có biến động về lao động được giãn nợ BHXH.

Đối với các doanh nghiệp ít bị tác động, ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, cơ quan BHXH từ trung ương đến các địa phương tiếp tục tuyên truyền, tổ chức đối thoại, tọa đàm với doanh nghiệp và người lao động về thực hiện nghĩa vụ đóng, nộp BHXH; đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra về việc thực hiện chính sách BHXH, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Chẳng hạn, qua công tác thanh tra, kiểm tra liên ngành, từ đầu năm 2020 đến nay, BHXH thành phố Hồ Chí Minh đã lập hồ sơ đề nghị Công an thành phố khởi tố 37 doanh nghiệp nợ BHXH kéo dài.

Tại Hà Nội, ông Vũ Đức Thuật, Phó Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội cho hay, từ nay đến cuối năm 2020, cơ quan BHXH sẽ phối hợp với các lực lượng chức năng tập trung kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH tại các doanh nghiệp nợ đóng, trốn đóng, phát hiện trường hợp nào vi phạm sẽ chuyển sang cơ quan điều tra đề nghị xử lý. Thành phố cũng tiếp tục thông tin rộng rãi doanh nghiệp nợ đóng BHXH trên các phương tiện truyền thông đại chúng… Còn theo ông Hoàng Minh Hiến, Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ, các cơ quan chức năng của huyện thường xuyên đôn đốc các doanh nghiệp trên địa bàn thực hiện nghiêm quy định về BHXH, kiên quyết không vinh danh, khen thưởng những đơn vị chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp BHXH.

Hy vọng, những biện pháp đôn đốc thu nợ BHXH sẽ góp phần giảm đáng kể tình trạng nợ đóng BHXH trong năm 2020.