Đừng hời hợt

Cụ thể, mới đây, lãnh đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội (CDC Hà Nội) có ý kiến cho rằng, tập 36, 37 của bộ phim Lửa ấm đang được phát sóng trên kênh VTV1 đã có những sai sót nghiêm trọng về kiến thức đối với hiện tượng phơi nhiễm HIV/AIDS. Những hình ảnh, lời thoại trong bộ phim đều cho thấy việc bị phơi nhiễm HIV/AIDS là một điều rất kinh khủng. Theo lãnh đạo trung tâm này, việc cho nhân vật có dấu hiệu bị phơi nhiễm đi cách ly là sai lầm nghiêm trọng, có thể khiến người xem hiểu lầm, lo lắng quá mức cần thiết về hiện tượng này...

Đáng buồn là kiểu sai sót như trong phim Lửa ấm không phải là cá biệt. Thực tế, sai sót về kiến thức chuyên môn từ lâu đã là một điểm yếu “chí mạng” của phim truyền hình Việt Nam. Nếu như những bộ phim về đề tài xã hội, gia đình, những câu chuyện chung chung thường khá hấp dẫn người xem và đạt được không ít thành công thì ngược lại, có quá ít những bộ phim đi sâu vào một lĩnh vực nào đó đủ sức thuyết phục, chưa nói đến hay. Đã không biết bao nhiêu lần cánh nhà báo cảm thấy khó chịu trước những vai diễn về họ trên truyền hình, dù rằng nghề báo là một nghề khá gần gũi.

Rồi hình ảnh nhân viên y tế trên phim cũng khiến những người thầy thuốc thực sự ngán ngẩm vì nhân vật không hiểu ngôn ngữ chuyên ngành, hành động vụng về, hay hình ảnh người chiến sĩ công an đôi khi cũng được thể hiện một cách cứng nhắc...

Tất cả những sai sót như vậy đều cho thấy sự hời hợt của đội ngũ biên kịch và những người làm phim. Dù mong muốn phản ánh sinh động câu chuyện từ đời sống với những con người ở nhiều ngành nghề khác nhau, nhưng đa số ê kíp làm phim hiện mới chỉ “bắt được vẻ bề ngoài” của nhân vật.

Chính vì vậy, khi động đến một tình huống cụ thể cần có sự hiểu biết mang tính chuyên sâu, họ dễ xử lý sai. Có những cái sai mà người xem có thể lắc đầu bỏ qua, có cái sai khiến người hiểu biết khó chịu, nhưng cũng có những cái sai nghiêm trọng gây ảnh hưởng tới nhận thức của cộng đồng, buộc giới chuyên môn phải lên tiếng như đối với phim Lửa ấm. 

Bài học đối với những người làm phim là: Muốn làm cho đúng thì phải hiểu đúng, thậm chí cần phải có trải nghiệm thực tế sâu sắc, nhất là với những ngành nghề mang tính đặc thù.