Israel tổ chức bầu cử lần thứ tư trong 2 năm: Khó hóa giải bế tắc

Đương kim Thủ tướng B.Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng B.Gantz - đối tác chính trong liên minh cầm quyền đã có những tranh cãi gay gắt xoay quanh vấn đề ngân sách trong nhiều tuần qua. Trong khi lãnh đạo đảng Xanh - Trắng muốn chính phủ lập một kế hoạch ngân sách 2 năm theo đúng thông lệ, thì Thủ tướng B.Netanyahu lại muốn thông qua dự thảo ngân sách 1 năm. Nỗ lực cuối cùng của hai chính trị gia nhằm hoãn thời hạn bỏ phiếu để có thời gian thương lượng thêm cũng đã bị Quốc hội Israel bác bỏ. Với thất bại trong việc hóa giải sự khác biệt, Quốc hội Israel đã phải giải tán sau khi các nghị sĩ không thể thông qua dự thảo ngân sách trước hạn chót là đêm 22-12.

Chủ tịch Quốc hội Israel Yariv Levin cho biết, theo quy định của pháp luật, một cuộc bầu cử Quốc hội mới sẽ được tiến hành sớm nhất vào tháng 3-2021. Như vậy, đây là cuộc bầu cử thứ tư tại quốc gia này trong khoảng thời gian ngắn ngủi 2 năm. Chính phủ đương nhiệm của Israel vừa được thành lập hồi tháng 5, sau 3 kỳ bầu cử mà không có đảng phái nào giành đủ số ghế cần thiết để kiểm soát Quốc hội. Vào thời điểm đó, để phá vỡ thế bế tắc, đảng Likud và đảng Xanh - Trắng đã đi đến thỏa thuận mong manh về thành lập chính phủ chia sẻ quyền lực. Cụ thể, ông B.Netanyahu nắm giữ vị trí Thủ tướng trong vòng 18 tháng, đến tháng 10-2021 và sau đó ông B.Gantz sẽ tiếp quản trọng trách này trong 18 tháng tiếp theo.

Như vậy, vị Thủ tướng cầm quyền lâu nhất trong lịch sử Israel B.Netanyahu sẽ đối mặt với giai đoạn được coi là khó khăn nhất trong sự nghiệp chính trị của mình trong một cuộc bầu cử vào năm tới. Giới phân tích nhìn nhận, nếu cuộc bầu cử diễn ra vào tháng 3, chính trị gia 71 tuổi này gặp nhiều rủi ro khi phải đối mặt với phiên tòa liên quan đến các cáo buộc tham nhũng vào tháng 2. Một cuộc bỏ phiếu vào tháng 5 hoặc tháng 6 được đánh giá là sẽ có lợi hơn cho ông B.Netanyahu. Nhà lãnh đạo này sẽ có thêm thời gian thực hiện các biện pháp phục hồi kinh tế và triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc xin ngừa Covid-19 nhằm giành được sự ủng hộ của cử tri.

Trong bài phát biểu trên truyền hình hôm 22-12, Thủ tướng B.Netanyahu khẳng định, Israel sẽ là một trong những quốc gia đầu tiên bước ra khỏi khủng hoảng do đại dịch Covid-19. Chính quyền của ông cũng sẽ nhấn mạnh tới thành quả ngoại giao từ các thỏa thuận bình thường hóa quan hệ với Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Bahrain, Sudan và Morocco trong thời gian qua.

Nếu đảng Likud có được chiến thắng áp đảo, ông B.Netanyahu cũng tránh được việc phải chuyển giao chức vụ Thủ tướng cho Bộ trưởng Quốc phòng B.Gantz vào tháng 10 năm tới. Trong trường hợp vẫn không có đảng nào chiếm được đa số ghế trong Quốc hội, "bóng đen bấp bênh" tại chính trường Israel kéo dài suốt từ đầu năm 2019 sẽ quay trở lại.

Thống đốc Ngân hàng trung ương Israel Amir Yaron cảnh báo, một cuộc bầu cử mới sẽ có tác động tiêu cực đến nền kinh tế nước này, vốn đang gặp nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19. Trong khi đó, Bộ Tài chính Israel cho biết, thâm hụt ngân sách nước này trong vòng 12 tháng, tính đến cuối tháng 7 vừa qua, đã lên tới 7,2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Theo tạp chí Time, tỷ lệ thất nghiệp ở Israel đang ở mức 15% và khả năng nước này phải bước vào đợt phong tỏa toàn quốc thứ ba do Covid-19.

Bất kể kết quả cuộc bầu cử sắp tới ra sao, điều người dân Israel cần là những chính sách ổn định để triển khai hiệu quả các biện pháp ứng phó khủng hoảng, tạo cơ sở vững chắc cho phát triển đất nước.