Phát triển Hà Nội trở thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo: Cần đầu tư mạnh mẽ hơn

Chưa tương xứng với tiềm năng

Hiện thành phố Hà Nội hội tụ nhiều yếu tố để trở thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, bởi trên địa bàn thành phố tập trung hơn 70% tổ chức khoa học và công nghệ, trường đại học và viện nghiên cứu của cả nước; 14 phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, chiếm 82% số phòng thí nghiệm của cả nước. Đặc biệt, ngày 9-1 vừa qua, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) đã chính thức được khởi công tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội). Một thuận lợi nữa là số nhà khoa học đầu ngành đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội chiếm hơn 65% tổng số các nhà khoa học trong cả nước.

Ngoài những lợi thế trên, thời gian qua, Hà Nội đã khẳng định vai trò là trung tâm hàng đầu về khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo của cả nước với nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Nổi bật có thể kể đến Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo Hà Nội (HBI-IT), thuộc Sở Thông tin và Truyền thông. Giám đốc HBI-IT Vũ Tấn Cương cho biết, bên cạnh các hoạt động bổ sung kiến thức, kinh nghiệm thực tế cho doanh nghiệp khởi nghiệp hoàn thiện sản phẩm với định hướng thị trường, trang bị kỹ năng kinh doanh, hỗ trợ gọi vốn, Vườn ươm còn tổ chức truyền thông quảng bá cho các dự án, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.

Trao đổi về vấn đề này, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn thông tin, thành phố đã tập trung hỗ trợ các đề tài, dự án sản xuất có giá trị thực tiễn và khả năng thương mại hóa cao; hỗ trợ phát triển ý tưởng, hoàn thiện công nghệ, phát triển sản phẩm mới làm cơ sở thành lập doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hồng Sơn, các hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng. Lĩnh vực này chưa thực sự trở thành động lực quan trọng để nâng cao năng suất lao động, khả năng cạnh tranh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô.

Còn theo Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố (Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội) Lê Văn Quân, số doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (startup) của Hà Nội gọi được vốn từ các quỹ đầu tư rất ít; phần lớn chỉ là doanh nghiệp nhỏ cung cấp sản phẩm, dịch vụ kỹ thuật số, mà chưa phát triển dựa trên nền tảng đổi mới sáng tạo đúng nghĩa. Ngoài ra, chưa có sự kết nối giữa cơ sở nghiên cứu - startup - nhà đầu tư - doanh nghiệp - tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, để thiết lập một mạng lưới tương trợ lẫn nhau...

Có những chính sách đặc thù, vượt trội

Với định hướng đến năm 2025, Hà Nội trở thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo hàng đầu của cả nước, UBND thành phố đã phê duyệt “Đề án hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2019-2025” theo Quyết định số 4889/QĐ-UBND ngày 9-9-2019. Theo đó, Hà Nội phấn đấu đến năm 2025 sẽ hỗ trợ phát triển 500 dự án khởi nghiệp sáng tạo và 150 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thương mại hóa được sản phẩm. Trong đó, ít nhất có 20% doanh nghiệp gọi được vốn thành công từ các quỹ đầu tư mạo hiểm, thực hiện mua bán và sáp nhập với tổng giá trị ước tính khoảng 500 tỷ đồng...

Là một startup công nghệ giáo dục duy nhất lọt vào chung kết Cuộc thi tìm kiếm tài năng khởi nghiệp Techfest 2020, Giám đốc Công ty cổ phần Edulive Toàn Cầu (quận Đống Đa) Nguyễn Tuấn Anh cho biết, để hiện thực hóa các mục tiêu của thành phố, những vấn đề cần quan tâm trong thời gian tới là hỗ trợ về cơ sở vật chất, nguồn vốn... giúp các startup có thêm nguồn lực nghiên cứu, phát triển sản xuất cũng như thương mại hóa sản phẩm.

Đóng góp vào mục tiêu chung, Giám đốc HBI-IT Vũ Tấn Cương cho hay, thời gian tới, HBI-IT sẽ tiếp tục có nhiều hoạt động thu hút các thành phần khởi nghiệp tham gia và thông qua các hoạt động nghiệp vụ sẽ cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ của thành phố. Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội Lê Văn Quân thông tin, để thực hiện vai trò kết nối các nguồn lực trong nước và quốc tế, thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp, trước mắt, thành phố hỗ trợ hình thành 3-5 vườn ươm doanh nghiệp hoặc không gian khởi nghiệp chung; đồng thời, Hà Nội đang xúc tiến thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp của thành phố.

Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn, muốn hiện thực hóa mục tiêu đưa Thủ đô trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của cả nước cần sự vào cuộc tích cực, quyết liệt của các cấp, ngành, doanh nghiệp và người dân. Đồng thời tiếp tục xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách về khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo để khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng, chuyển giao và làm chủ công nghệ mới.

"Hà Nội sẽ tăng cường kết nối, phát huy có hiệu quả tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia; huy động đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu ở các viện nghiên cứu, trường đại học... trên địa bàn cùng vào cuộc để gìn giữ và phát triển thương hiệu “Thành phố sáng tạo” vì sự phát triển Thủ đô", ông Nguyễn Hồng Sơn khẳng định.