Làng hoa mùa xuân
(HNMO) - Những ngày giáp Tết nguyên đán 2021, vườn đào Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội) bung nở rực rỡ khoe sắc xuân. Để đón một cái Tết đủ đầy, người dân làng hoa Nhật Tân đã tất bật, hối hả với một mùa hoa Tết, từ việc vận chuyển và đón khách đến mua... Làng hoa Nhật Tân nổi tiếng xa gần không chỉ bởi truyền thống trồng đào từ xưa mà còn bởi chất lượng của từng cây đào. Từ việc tạo thế cho đến việc chăm chút cho hoa nở đẹp, đúng ngày đều được những người làm vườn ở đây tính toán tỉ mỉ và kỳ công.
Đi trong không khí nhộn nhịp, ngập tràn sắc màu của làng hoa, thủ phủ đào của đất Bắc, mà thấy lòng xốn xang cảm xúc, chợt nghe văng vẳng lời bài hát từ nhà một người dân bên đường: "… Hồ Tây ơi mùa xuân tình ca đơm hoa từ đất/ Đôi lứa tình yêu mùa xuân/ Làng lúa, làng hoa mùa xuân ...".
Làng hoa hối hả đón Tết
Tết đến, trẻ em háo hức, vui mừng, người lớn lại bận rộn lo toan để chuẩn bị cho gia đình một cái Tết no đủ, yên ấm. Hình ảnh những chiếc bánh chưng, mâm ngũ quả, cây quất, cây đào… từ lâu đã gắn liền với Tết cổ truyền của dân tộc.
Nhắc đến hoa đào, không thể không nói đến làng hoa Nhật Tân (Hà Nội), bởi nơi đây gắn liền với nghề trồng đào nổi tiếng lâu năm. Theo những người dân sinh ra và lớn lên tại vùng đất này, Nhật Tân xưa có cả đồng và bãi, trong đó, bãi là chủ yếu. Thương hiệu đào Nhật Tân (Hà Nội) giờ đây nổi tiếng không chỉ trong nước mà còn vượt ra khỏi lãnh thổ Việt Nam. Những cành đào bích màu xác pháo hay đào phai phớt hồng mang mùa xuân quê hương đến với bà con kiều bào Việt Nam sinh sống ở nhiều quốc gia trên thế giới vào mỗi dịp Tết Nguyên đán hằng năm - như một biểu hiện không thể thiếu của Tết cổ truyền dân tộc.
Trong những ngày Tết Nguyên đán cận kề, người dân làng hoa Nhật Tân dậy từ rất sớm với bộn bề công việc từ cắt tỉa, chỉnh trang đến vận chuyển giao hàng đến những nơi khách chơi đào đặt mua. Từ sáng sớm, những người dân nơi đây có mặt trong vườn chăm sóc tưới cho hoa, nụ cười thân thiện luôn thường trực với khách đến tham quan hỏi mua đào và chụp ảnh. Thời tiết nắng ấm, từ 23 tháng Chạp, du khách đã tấp nập đến tận vườn hỏi mua đào, kết hợp với tham quan ngắm đào bung nở và chụp ảnh lưu niệm.
Dù trong guồng quay của đô thị hóa, phường Nhật Tân hiện nay vẫn có hơn 340ha đất canh tác; trong đó diện tích đất nông nghiệp là gần 100ha, phường mới chuyển đổi được hơn 50ha diện tích đất sang trồng đào và vẫn đang tiếp tục chuyển đổi vì cây đào đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đào Nhật Tân đa dạng, phong phú các chủng loại từ đào thế bonsai đến đào cây to phục vụ cơ quan, công sở, đào nhỏ cho gia đình, đào gốc, đào tự nhiên, đào vọt (đào uốn cong các kiểu, các dạng).
Trong đó, có 3 loại chính là đào thế, đào cổ và đào cành. Đào thế có gốc là gốc cây đào bích nguyên thủy, nguyên gốc không lai tạo, vì vậy người trồng dễ dàng định ngày nở được bông hoa. Trong đào thế có dòng thế bonsai, là những cây nhỏ để ở bàn uống nước hoặc đặt trong các gia đình có diện tích nhỏ. Đặc biệt, có một loại đào cổ quý nhất là đào thất thốn, đây là loại hiếm, có sức sống mãnh liệt.
Đào cành thì có dòng đào tán tròn, tán to, đòi hỏi người trồng phải chăm bón và sửa hằng tháng. Đào cành bắt buộc phải ghép từ cây đào ta lên, qua hai năm mới thu được thành quả. Ngoài ra còn có một dòng khác là đào tự nhiên, với dòng này, người trồng để cho cây lớn tự nhiên, uốn sửa rất ít.
Bông hoa đào ở Nhật Tân phải có trên 16 cánh, đường kính bông hoa rộng trên 2cm, mật độ nụ hoa và lộc đảm bảo đúng quy định của thương hiệu. Thương hiệu đào Nhật Tân gắn với loại đào bích, hoa có màu hồng thắm xác pháo, bông to, dày cánh, nở rộ. Loại đào này được các nhà trồng nhiều nhất do dễ tiêu thụ. Dạng đào phai cũng khá phổ biến, bông cho cánh kép, nở rộ. Giống như bích đào, đào phai cũng có giống đào mắt đen, mắt nâu và có thời gian tuốt lá cho hoa nở khác nhau.
Kỹ thuật "hãm đào" cho nở vào đúng dịp Tết nguyên đán trong điều kiện thời tiết thất thường của người Nhật Tân đã đạt trình độ điêu luyện. Ở Nhật Tân, một số chủ đào thường trồng xen với hoa cúc hoặc trồng cùng một số loại rau để tận dụng đất cũng như việc chăm trồng.
Năm nay, hàng nghìn gốc đào trổ hoa sớm tạo nên khung cảnh thơ mộng ngay giữa Thủ đô Hà Nội. Rất nhiều du khách đến làng hoa được coi là thủ phủ của “xứ đào” để chơi đào, chọn những cành đào ưng ý với giá 200.000 – 500.000 đồng. Đối với những cành đào có thế đẹp, giá lên đến cả triệu đồng.
Nỗi niềm người dân “xứ đào”
Đến làng đào Nhật Tân những ngày trước Tết, có thể thấy được sự gấp gáp, khẩn trương, chạy đua với thời gian. Nếu như mọi năm, chỉ là gấp rút để kịp vận chuyển hàng ra thị trường, chở cây cho khách thì năm nay, các chủ vườn còn vướng thêm mối lo khác là Covid-19. Nhiều chủ vườn muốn bán hàng thật nhanh để đỡ mất giá, tránh dịch bệnh có thể kéo dài.
Tuy nhiên, qua khảo sát, giá đào Tết năm nay vẫn không hề giảm so với năm ngoái. Một gốc đào thất thốn có dáng rồng bay, nhiều hoa và lộc được chủ vườn rao bán với giá 32 triệu đồng. Tuy đắt, nhưng mọi năm, những "siêu phẩm" như thế này vẫn rất đắt khách. Còn năm nay, chủ vườn lựa tâm lý của người mua, trong bối cảnh dịch bệnh rình rập, nhiều người phải thắt chặt chi tiêu.
Ông Nguyễn Văn Phức cho biết: "Nhà tôi bắt đầu thu hoạch đào sớm từ Tết Dương lịch, những cành đào tuốt lá sớm sẽ cho thu hoạch trước. Ngày này, những cành đào nhỏ và vừa tiêu thụ rất nhanh. Mỗi ngày nhà tôi bán nhiều thì mấy chục cành, còn ít thì chục cành".
Bà Trần Ngọc Dung (Tây Hồ, Hà Nội), một tiểu thương chuyên thu mua đào tại các vườn đem bán lại cho các chợ như Quảng Bá, Hàng Lược chia sẻ: "Một số vườn đào giờ đây đã nở hết, thị trường năm nay cũng chậm hơn mọi năm do ảnh hưởng của dịch Covid-19".
Nhiều gốc đào đẹp đã được người mua đặt từ trước đó, chủ vườn đánh dấu để chờ ngày vận chuyển. Dịch Covid-19 khiến công đoạn cuối gặp nhiều khó khăn, nhất là nếu phải giao hàng ở những địa phương, địa điểm bị giãn cách.
Dịp này, một số chủ vườn có thêm nguồn thu từ rất đông những du khách đến chụp hình lưu niệm cùng hoa đào. Ta có thể bắt gặp trong vườn hoa những du khách mọi lứa tuổi đắm mình trong sắc đào…
Thấy hoa đào, thấy Tết đến... Đi trong không khí nhộn nhịp, ngập tràn sắc màu của làng hoa, thấy lòng xốn xang cảm xúc. Chợt nghe vẳng lại lời bài hát từ nhà một người dân bên đường:
“… Hồ Tây ơi mùa xuân
Tình ca đơm hoa từ lòng đất
Đôi lứa tình yêu mùa xuân
Làng lúa, làng hoa mùa xuân...”
