Hợp xu thế phát triển

Thực tế, hình thức dịch vụ này được triển khai từ nhiều năm qua, song có sự phát triển nhanh chóng 2-3 năm gần đây. Từ các loại thẻ từ, đến nay, các ngân hàng, tổ chức tín dụng đã phát hành thẻ hiện đại không chạm (không cần quẹt máy đọc thẻ) có tính bảo mật cao và hàng loạt ứng dụng số trên điện thoại thông minh.

Đặc biệt, dịch Covid-19 bùng phát như “chất xúc tác” đẩy nhanh hơn sự phát triển của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt hiện đại. Bởi, người tiêu dùng vừa duy trì được hoạt động giao dịch tài chính, mua sắm mọi lúc, mọi nơi, vừa có thể hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người và tiền, hạn chế rủi ro. Có thể nói, thanh toán không dùng tiền mặt đạt được “mục tiêu kép”, vừa gia tăng sự cạnh tranh cho các ngân hàng, tổ chức tín dụng thông qua nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, vừa góp phần phòng, chống dịch Covid-19, bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng.

Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thanh toán không dùng tiền mặt là xu hướng phát triển phù hợp với yêu cầu chuyển đổi số. Vì thế, cách mà nhiều ngân hàng nắm bắt cơ hội này là nhanh chóng đầu tư công nghệ thông tin, đẩy mạnh xây dựng ngân hàng số, tạo các dịch vụ mới không dùng tiền mặt và xây dựng lợi thế cạnh tranh. Mỗi ngân hàng, tổ chức tín dụng tùy vào thế mạnh có thể chọn phân khúc khách hàng khác nhau để hướng tới, song trong quá trình chuyển đổi số, ngân hàng nào “chậm chân” chắc chắn sẽ mất đi lợi thế cạnh tranh.

Hiện tại, nhiều ngân hàng đang đưa ra các chương trình hỗ trợ nhằm thu hút khách hàng mở tài khoản, mở thẻ tín dụng, sử dụng ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt, nhưng rõ ràng chất lượng dịch vụ (bao gồm cả tiện ích, hạ tầng kỹ thuật, mức độ bảo mật thông tin…) vẫn phải là yếu tố cốt lõi và ngày càng phải nâng cao.

Yếu tố nữa khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt là sự phát triển của thương mại điện tử. Nói cách khác, thanh toán không dùng tiền mặt và thương mại điện tử luôn song hành và cùng phát triển. Thương mại điện tử không chỉ là các trang web bán hàng trên không gian mạng mà còn bao gồm sự kết nối dịch vụ thanh toán ngân hàng với hệ thống thương mại, dịch vụ. Hệ thống này khá phát triển ở đô thị lớn như thành phố Hà Nội, nhưng khu vực nông thôn, nơi chiếm khoảng 65% dân số, vẫn gần như đang bỏ ngỏ. Đây là dư địa để các ngân hàng cũng như doanh nghiệp thương mại, dịch vụ khai thác trong tương lai.

Từ phía người tiêu dùng, trong quá trình tiếp cận, sử dụng dịch vụ thanh toán hiện đại cần phải lưu ý việc bảo mật thông tin cá nhân, bởi cùng với sự phát triển của công nghệ, các hình thức lừa đảo chiếm đoạt tài khoản cũng ngày càng nhiều và tinh vi. Thực tế không ít trường hợp mất cảnh giác, phần nào chưa hiểu rõ các phương thức thanh toán qua ứng dụng công nghệ nên đã bị kẻ xấu chiếm đoạt tài sản.

Rõ ràng, thanh toán không dùng tiền mặt hướng tới xã hội không tiền mặt là hợp xu thế phát triển. Khi các chủ thể tham gia quá trình này cùng tận dụng cơ hội, thanh toán không dùng tiền mặt sẽ mang lại nhiều lợi ích.