Cốm xanh Tú Lệ

Vào khoảng cuối tháng 9, đầu tháng 10 là mùa cốm xanh Tú Lệ. Đây là thời điểm những bông lúa nếp trên vùng đất Tú Lệ đang trong thời kỳ uốn câu, đầu hạt vẫn còn sữa, vỏ hơi lam vàng và hạt gạo chưa chín hết. Đồng bào Thái ở vùng đất Tú Lệ làm cốm theo cách truyền thống. Theo đó, lúa non làm cốm được thu hoạch từ sáng sớm, sau đó ngâm trong nước để loại bỏ hạt lép, rồi được tuốt bằng tay một cách kỳ công. Hạt lúa non được đem rang ngay sau đó. Chảo rang cốm là loại chảo đúc bằng gang, khi rang để lửa nhỏ, đảo liên tục trong 30 phút sao cho nóng đều, đến khi hạt lúa nứt ra và dậy mùi thơm thì để nguội rồi đem giã.

Công đoạn giã cốm được thực hiện đồng thời bởi hai người. Một người nhịp chày, một người dùng đũa cả lớn đảo liên tiếp. Người giã phải nhịp đều chân, với lực vừa phải, người đảo phải phối hợp nhịp nhàng để cốm được đảo và giã đều. Khi trấu đã nứt vỏ khỏi hạt, đem cốm sảy sạch vỏ. Công đoạn này được lặp đi lặp lại cho đến khi hạt cốm dẹt đều, tách ra khỏi vỏ trấu.

Cốm Tú Lệ có màu xanh ngắt đặc trưng của lúa non. Cốm ngon nhất lúc vừa làm xong, thơm mát hương nếp non, vị ngọt thanh và độ dẻo quánh. Cốm được gói trong lá dong xanh để bảo đảm độ dẻo, thơm. Cốm Tú Lệ được bán tại các chợ cùng sàn thương mại điện tử uy tín.