Bảo đảm tiếp nhận, xử lý rác thải an toàn

- Xin ông đánh giá về thực trạng các khu xử lý rác thải của thành phố?

- Hiện nay, khối lượng rác trên địa bàn các quận, huyện, thị xã được phân luồng về xử lý tại Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn (huyện Sóc Sơn) khoảng 5.000-5.500 tấn/ngày; Khu xử lý chất thải rắn Xuân Sơn (thị xã Sơn Tây và huyện Ba Vì) khoảng 1.500 tấn/ ngày. Đây là các khu xử lý được thiết kế, đưa vào hoạt động từ năm 1999. Trong quá trình vận hành, thành phố đã triển khai các dự án mở rộng, tăng công suất tiếp nhận của các khu xử lý và xây dựng nhà máy đốt rác phát điện. Tuy nhiên, các dự án xây dựng nhà máy chậm tiến độ, dẫn đến các khu xử lý có nguy cơ quá tải.

- Để bảo đảm vận hành an toàn các khu xử lý rác thải, thành phố đã triển khai các giải pháp gì, thưa ông?

- Trong khi chờ các nhà máy xử lý rác thải bằng công nghệ đốt đi vào hoạt động, các khu chôn lấp vẫn phải duy trì và cần các giải pháp khẩn cấp. Theo đó, UBND thành phố đã chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị đẩy nhanh tiến độ các hạng mục cải tạo hạ tầng khu xử lý; thực hiện các giải pháp bảo đảm vận hành, hạn chế ảnh hưởng môi trường; yêu cầu các trạm xử lý nước rác phải vận hành đúng công suất, chịu trách nhiệm trước UBND thành phố nếu để ảnh hưởng đến an ninh, an toàn...

- Vậy đâu là nguyên nhân khiến bãi rác Nam Sơn phải tạm dừng tiếp nhận rác thải mới đây và xin ông cho biết các giải pháp đã được triển khai để bãi rác tiếp nhận trở lại?

- Trong khoảng hơn 10 ngày liên tục cuối tháng 10, đầu tháng 11-2021, tại Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn có mưa khiến lượng nước rác tại hồ sinh học tăng cao. Đến ngày 1-11, mực nước hồ chỉ còn cách mặt bờ đê bao khoảng 20cm.

Để đề phòng sự cố, theo đề nghị của UBND huyện Sóc Sơn, Sở Xây dựng đã thống nhất tạm dừng tiếp nhận rác thải xử lý bằng phương pháp chôn lấp tại bãi rác Nam Sơn trong vòng 2-3 ngày (từ ngày 1-11); đồng thời hoàn thành các biện pháp phòng ngừa sự cố như đắp chặn các vị trí xung yếu, gia cố bờ bao, bơm chuyển nước rác tại hồ sinh học để giảm áp lực, chuẩn bị phương tiện, nhân lực ứng trực 24/24 giờ. Sở cũng yêu cầu các đơn vị xử lý nước rỉ rác nâng công suất, giảm cao độ nước tại hồ sinh học xuống ngưỡng an toàn.

Đồng thời, Sở Xây dựng trao đổi với Công ty cổ phần Năng lượng môi trường Thiên Ý Hà Nội - chủ đầu tư Nhà máy Điện rác Sóc Sơn tiếp nhận khoảng 1.000 tấn rác thải/ngày trong 2-3 ngày tại bể chứa của đơn vị. Trong thời gian tạm dừng, Sở thực hiện phân luồng tiếp nhận rác thải của các quận nội thành và một phần rác thải của 5 huyện ngoại thành để bảo đảm duy trì vệ sinh môi trường thành phố. Đến nay, Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn đã tiếp nhận rác thải từ các địa bàn theo phân luồng bình thường.

- Trong thời gian các dự án nhà máy xử lý rác thải chưa hoàn thành, đâu là giải pháp để bảo đảm duy trì tiếp nhận rác thải, vận hành an toàn các khu xử lý, thưa ông?

- Trước mắt, Sở Xây dựng tiếp tục đôn đốc chủ đầu tư khẩn trương hoàn thành Nhà máy Điện rác Sóc Sơn công suất 4.000 tấn/ngày. Theo dự kiến, nhà máy sẽ bắt đầu vận hành từ tháng 1-2022. Song song đó, chúng tôi đề nghị đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng vùng ảnh hưởng môi trường (bán kính 500m từ khu xử lý) và các dự án đất xen kẹt thuộc khu phía Bắc giai đoạn 2 của khu xử lý; khẩn trương hoàn thành tổng thể các ô chôn lấp và hệ thống hạ tầng kỹ thuật thuộc khu phía Bắc giai đoạn 2 để phục vụ tiếp nhận, xử lý rác thải.

Về dài hạn, UBND thành phố định hướng trong giai đoạn 2021-2025 sẽ đẩy mạnh việc xử lý rác thải áp dụng công nghệ hiện đại, tiên tiến có thu hồi năng lượng để phát điện. Trong đó, ngoài Nhà máy Điện rác Sóc Sơn, còn có nhà máy đốt rác phát điện tại Khu xử lý chất thải rắn Xuân Sơn công suất 1.500 tấn/ngày, dự kiến khởi công trong quý I-2022.

Ngoài ra, thành phố đang đôn đốc điều chỉnh chủ trương đầu tư, kêu gọi đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác công nghệ hiện đại tại: Núi Thoong (huyện Chương Mỹ, công suất 2.000 tấn/ngày); Châu Can (huyện Phú Xuyên, công suất 1.000 tấn/ngày); hoàn thành cải tạo hạ tầng, giải phóng mặt bằng làm cơ sở đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư xử lý rác công nghệ hiện đại tại Khu xử lý chất thải rắn Phù Đổng (huyện Gia Lâm, công suất khoảng 1.000 tấn/ngày). Khi toàn bộ các nhà máy xử lý rác thải đi vào hoạt động trong giai đoạn 2025-2030, tỷ lệ rác thải xử lý bằng phương pháp chôn lấp giảm xuống dưới 25%.

- Trân trọng cảm ơn ông!