Đầu tư nước ngoài trước triển vọng mới

Những con số đáng ghi nhận

Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn do dịch Covid-19 nhưng theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), năm 2021, Việt Nam thu hút 31,15 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài, tăng 9,2% so với năm 2020. Vốn thực hiện của dự án đầu tư nước ngoài đạt 19,74 tỷ USD, giảm 1,2%. Trong đó, có 1.738 dự án được cấp phép mới, với số vốn đăng ký 15,25 tỷ USD, giảm 31,1% về số dự án nhưng tăng 4,1% về số vốn; 985 lượt dự án điều chỉnh tăng vốn 9,01 tỷ USD, tăng 40,5%... Đặc biệt, khu vực đầu tư nước ngoài xuất siêu gần 28,5 tỷ USD giá trị hàng hóa, bù đắp cho tình trạng nhập siêu của khu vực doanh nghiệp trong nước.

Đáng chú ý, 2021 cũng là năm có nhiều dự án quy mô lớn, như dự án Nhà máy Điện LNG Long An I và II (Singapore) với tổng vốn đăng ký trên 3,1 tỷ USD; dự án LG Display Hải Phòng (Hàn Quốc) điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 2,15 tỷ USD... Những ngày cuối năm 2021, Công ty Amkor Technology (Mỹ) đã ký thỏa thuận phát triển dự án nhà máy sản xuất vật liệu bán dẫn tại tỉnh Bắc Ninh, với tổng vốn đầu tư khoảng 1,6 tỷ USD.

Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài Đỗ Nhất Hoàng đánh giá, kết quả thu hút vốn đầu tư nước ngoài thể hiện sự nỗ lực và sức vươn của nền kinh tế, nhất là khi Việt Nam thích ứng linh hoạt, an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 và phát huy được lợi thế khi tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Cộng đồng quốc tế xác định, Việt Nam vẫn là điểm đến an toàn, hấp dẫn cho dòng vốn đầu tư trung và dài hạn.

Thực tế, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Chính phủ đã ban hành nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp. Thành phố Hà Nội cũng là địa phương đầu tiên tổ chức đối thoại với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trên địa bàn từ khi làn sóng dịch Covid-19 thứ tư bùng phát, nhằm giải quyết vướng mắc cho doanh nghiệp… Tuy vậy, năm 2021 cũng chứng kiến sự cạnh tranh trong thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài giữa các quốc gia ngày càng gia tăng. Đó cũng là thông tin đầu vào để Việt Nam chắt lọc, tìm cách thu hút, nâng cao chất lượng dòng vốn ngoại trong thời gian tới.

Triển vọng năm 2022

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Việt Nam tiếp tục chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc (giảm số lượng, tăng về chất lượng), đưa hoạt động đầu tư nước ngoài chuyển sang giai đoạn mới. Trong khi đó, theo nguyên Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài Phan Hữu Thắng, tập trung kêu gọi đầu tư vào những ngành công nghệ cao, công nghệ nguồn là xu hướng tất yếu, để đầu tư nước ngoài đóng góp nhiều hơn vào quá trình chuyển dịch cơ cấu và hiện đại hóa nền kinh tế.

Năm 2022 được dự báo sẽ thuận lợi cho việc thu hút dòng vốn quốc tế. Trước hết, Việt Nam đang tích cực cải cách thủ tục hành chính nên việc khảo sát, làm các thủ tục đầu tư hay kết nối, lưu thông hàng hóa diễn ra thuận lợi. Chuỗi cung ứng toàn cầu cũng đang phục hồi nhanh chóng, nhu cầu tiêu dùng thế giới từng bước gia tăng trở lại là cơ hội để doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất. Các hoạt động đối ngoại của nước ta dự báo cũng tiếp tục sôi động, trong đó có sự chủ động lồng ghép nội dung xúc tiến đầu tư. Riêng trong chuyến công du châu Âu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cuối năm 2021, tổng giá trị các cam kết, biên bản ghi nhớ hợp tác, đầu tư của doanh nghiệp trong và ngoài nước lên tới 30 tỷ USD và sẽ là “của ăn của để” trong năm 2022 cũng như thời gian tiếp theo.

Việc Tập đoàn Lego (Đan Mạch) công bố sẽ sớm đầu tư hơn 1 tỷ USD tại Bình Dương để xây dựng nhà máy khổng lồ, đánh dấu bước chiến lược dịch chuyển tại khu vực châu Á nói chung, cũng là xu hướng của năm 2022 về đầu tư nước ngoài. Tổng Giám đốc châu Á của Tập đoàn De Heus (Hà Lan) Gabor Fluit nhận xét, Việt Nam là thị trường lớn và đã tham gia các hiệp định thương mại tự do nên mở ra cơ hội lớn cho nhà đầu tư tham gia xuất khẩu.

Năm 2022 cũng là thời điểm các doanh nghiệp, tập đoàn đa quốc gia của châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ… tái cơ cấu, phân bổ nguồn lực và mạng lưới sản xuất - cung ứng toàn cầu của mình. Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài Nguyễn Văn Toàn, Việt Nam vẫn có thể khai thác tốt các dư địa, phát huy thế mạnh nhờ vị trí địa lý thuận lợi, môi trường đầu tư - kinh doanh ngày càng cải thiện và tiến bộ. Hệ thống hạ tầng, đặc biệt là giao thông và năng lượng cũng đồng bộ hơn nên sẽ hấp dẫn doanh nghiệp nước ngoài trong việc sắp xếp mạng lưới sản xuất theo xu hướng đa dạng hóa khu vực, đẩy mạnh xuất khẩu.