Hội nghị "One Ocean Summit": Hành động thiết thực bảo vệ đại dương

Hội nghị Thượng đỉnh quốc tế về đại dương được tổ chức tại Pháp với sự hỗ trợ của Liên hợp quốc diễn ra trong bối cảnh nước chủ nhà đang đảm nhận trọng trách Chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu (EU). Ủy ban Hải dương học liên chính phủ (IOC) thuộc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã hợp tác chặt chẽ với Chính phủ Pháp để điều phối chương trình khoa học cho hội nghị và bảo đảm chương trình này giải quyết các thách thức lớn và xu hướng mới nổi khi đề cập đến các giải pháp cho đại dương vì phát triển bền vững. Đây cũng là sự kiện lớn khởi động cho năm thứ hai của thập kỷ khoa học đại dương của Liên hợp quốc về phát triển bền vững (2021-2030) với những cam kết quốc tế mạnh mẽ nhằm bảo vệ đại dương và đảo ngược tình trạng suy giảm của đại dương.

Trong hai ngày 9 và 10-2, hơn 30 sự kiện gồm: Hội thảo, diễn đàn, cuộc họp và các sáng kiến đã được triển khai nhằm thu hút sự tham gia của cộng đồng. Điểm nhấn là cuộc họp diễn ra vào ngày 11-2, trong đó Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng các đại biểu tham dự thảo luận về nỗ lực thực hiện các cam kết đầy tham vọng. Trong số những đại biểu có mặt tại hội nghị có Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen; Đặc phái viên về khí hậu của Mỹ John Kerry; Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi, nước sẽ đăng cai Hội nghị lần thứ 27 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP27) vào tháng 11 tới; Tổng thống Bồ Đào Nha Marcelo Rebelo de Sousa - nước sẽ tổ chức Hội nghị thượng đỉnh về đại dương của Liên hợp quốc vào tháng 6 tới. Một số nhà lãnh đạo khác đã tham gia trực tuyến hoặc gửi thông điệp được ghi hình trước đến sự kiện này. 

Phát biểu tại hội nghị, Tổng thống Pháp E.Macron nhấn mạnh: “Năm 2022 sẽ là một năm quyết định. Vì vậy, tại Brest hôm nay, chúng ta cần đưa ra các cam kết rõ ràng và chắc chắn...”. Chủ tịch EC Ursula von der Leyen đã công bố ba sáng kiến chính về hợp tác để bảo tồn và hồi sinh các đại dương: Một liên minh quốc tế mới nhằm bảo vệ đa dạng sinh học trên các vùng biển; một dự án cho phép các nhà nghiên cứu mô phỏng các đại dương trên thế giới; sứ mệnh nghiên cứu của EU nhằm phục hồi đại dương và các vùng biển vào năm 2030. Một sáng kiến đáng chú ý khác là mục tiêu của UNESCO về việc đưa giáo dục về đại dương vào chương trình giảng dạy của các quốc gia thành viên vào năm 2025. Theo Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay, cộng đồng quốc tế phải đưa giáo dục trở thành một trong những trụ cột của hành động vì đại dương, bởi "muốn bảo vệ đại dương tốt hơn thì chúng ta phải có chương trình giảng dạy về đại dương tốt hơn".

Kết quả chính của cuộc họp là Cam kết Brest vì Đại dương, một hiệp ước không ràng buộc, tập trung vào việc bảo vệ đa dạng sinh học, ngăn chặn đánh bắt bất hợp pháp và chấm dứt ô nhiễm nhựa. Một số sáng kiến quan trọng khác cũng được đưa ra nhằm bảo vệ hệ sinh thái biển và nghề cá bền vững, chống ô nhiễm, đặc biệt là từ nhựa, ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu, cũng như ủng hộ việc cải thiện quản trị đại dương. Các cam kết từ Hội nghị “One Ocean Summit” sẽ tiếp tục được thảo luận tại Hội nghị Thượng đỉnh về đại dương của Liên hợp quốc ở Bồ Đào Nha vào tháng 6 và tại Hội nghị COP27 ở Ai Cập vào tháng 11-2022.