Kiểm tra việc tu bổ Di tích quốc gia đặc biệt đình Chèm

Công tác thanh, kiểm tra tập trung vào việc kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về di sản văn hóa tại di tích đình Chèm. Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm pháp luật về di sản văn hóa của các tổ chức, cá nhân có liên quan thì Đoàn kiểm tra có trách nhiệm lập biên bản để xử lý hoặc trình người có thẩm quyền xử lý theo đúng quy định.

Những ngày vừa qua, dư luận băn khoăn về việc tu bổ Di tích quốc gia đặc biệt đình Chèm với việc phá dỡ bậc thềm, nền đá, chặt hạ cây trước nghi môn. Nhiều người bày tỏ lo ngại việc đập đi, xây mới các bậc thềm đá và nền đá sẽ ảnh hưởng tới giá trị, tính thẩm mỹ của di tích, đặc biệt là việc chặt hạ cây đa trước cổng đình sẽ ảnh hướng lớn tới cảnh quan di tích. 

Về vấn đề này, tại buổi kiểm tra, đại diện UBND quận Bắc Từ Liêm cho biết, cây đa bị chặt hạ là cây đa đỏ (đa Ấn Độ) được các cụ trong Tiểu ban Quản lý di tích đình Chèm trồng từ khoảng năm 1998 để tạo bóng mát. Đây không phải cây cổ thụ hay cây di sản, không có trong hồ sơ xếp hạng di tích (nằm trong khu vực I), đồng thời không phù hợp cây đô thị. Năm 2021, trong mùa mưa bão, cây đa này đã gãy 1/3 về phía 4 cột đồng trụ và làm gãy một phần của một trong 4 cột đồng trụ; phần còn lại của cây có hiện tượng nghiêng 25° về phía nghi môn nội (tàu tượng) và nghi môn ngoại (cột đồng trụ) của đình Chèm; rễ của cây ăn sâu vào nền gạch gây bong tróc, nghiêng nứt di sản và cột đồng trụ; đồng thời, chặn một phần cống thoát nước của đình ra phía sông Hồng gây ngập úng trong nội tự hằng năm. 

Chính vì vậy, thời gian gần đây, Ban Khánh tiết đình Chèm có đề nghị chặt hạ cây để bảo vệ di tích. UBND quận Bắc Từ Liêm đã tiếp nhận thông tin và đề nghị UBND phường Thụy Phương có báo cáo đánh giá và thực hiện quy trình xin ý kiến Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội. Theo lý giải của lãnh đạo UBND phường Thụy Phương, trong tuần vừa qua, do lo sợ mưa bão, Ban Khánh tiết đình Chèm cùng với các cụ cao niên, bộ lão đã họp và thống nhất chặt hạ cây đa với ý thức để trả lại hiện trạng ban đầu, với không gian kiến trúc cổ kính của ngôi đình Chèm và bảo đảm an toàn cho nhân dân, di tích.

Phó Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm Lê Thị Thu Hương cho biết, khi nhận được báo cáo của UBND phường Thụy Phương, quận đã chỉ đạo Phòng Văn hóa và Thông tin, UBND phường Thụy Phương, các đơn vị có liên quan khẩn trương kiểm tra, rà soát, đánh giá toàn bộ sự việc liên quan đến việc chặt hạ cây đa; đồng thời, rà soát công tác quản lý Nhà nước tại di tích đình Chèm theo quy định. Quận cũng giao các ngành thuộc quận và UBND phường Thụy Phương lập hồ sơ kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan. Trong thời gian tới, UBND quận tiếp tục chỉ đạo các phòng, ban, ngành và các đơn vị thực hiện đúng quy định về Luật Di sản văn hóa, các quy định trong quản lý nhà nước đối với các cơ sở thờ tự, tín ngưỡng trên địa bàn quận; thực hiện công tác đầu tư để tu bổ, tôn tạo, nâng cấp, nhằm phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của các di tích trên địa bàn quận. 

Đình Chèm là một công trình kiến trúc có nghệ thuật chạm khắc độc đáo. Đình thờ Thượng đẳng Thiên vương Lý Ông Trọng (Lý Thân hay Đức Thánh Chèm), một nhân vật huyền thoại và Hoàng phi Bạch Tĩnh Cung sống vào thời An Dương Vương. Đây là một trong những ngôi đình được coi là cổ nhất nước ta, có niên đại cách đây hơn 2.000 năm, được xây dựng theo lối kiến trúc nội công ngoại quốc, chắc chắn và công phu cùng nhiều di vật quý giá còn lưu giữ tại đây. Với những giá trị độc đáo, đình Chèm được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt, Lễ hội đình Chèm được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. 

Việc chỉnh trang, tu sửa đình Chèm đã được Sở Văn hóa và Thể Thao Hà Nội cũng như Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch thông qua với nguồn vốn tu bổ kết hợp từ ngân sách và xã hội hóa. Tuy nhiên, quá trình tu bổ có đúng với những thỏa thuận của cơ quan chức năng hay không, Đoàn kiểm tra của Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đang tiếp tục làm rõ.