''Chiến thắng Điện Biên'' - tiếng reo vui ngày chiến thắng

Trong hồi ký của mình, nhạc sĩ Đỗ Nhuận (1922-1991) kể: "Chiều 7-5-1954, trong lúc đang hì hục lấp đá, vá đường thì một chiến sĩ đạp xe qua reo to lên: “Hồng Cúm hàng rồi! Giải phóng Điện Biên rồi!”. Tin chiến thắng đưa về làm nức lòng quân dân. Chúng tôi bỏ cả cuốc xẻng, cầm tay nhau nhảy không cần nhạc đệm. Tôi hạ quyết tâm đêm nay phải sáng tác xong bài hát". Và thế là ca khúc “Chiến thắng Điện Biên” ra đời vào đúng đêm chiến thắng lịch sử này tại bản Mường Phăng, bên bếp nhà sàn đỏ lửa.

“Giải phóng Điện Biên, bộ đội ta tiến quân trở về/ Giữa mùa này hoa nở, miền Tây Bắc tưng bừng vui/ Bản Mường xưa nương lúa mới trồng/ Kìa đàn em bé giữa đồng nắm tay xòe hoa/ Dọc đường chiến thắng ta tiến về/ Đoàn dân công tiền tuyến, vẫy chào pháo binh vượt qua...”. Ca khúc như tiếng reo vui của toàn dân tộc trong ngày chiến thắng, giai điệu và lời ca đậm chất dân gian từ điệu chèo “Sắp qua cầu” của đồng bằng Bắc Bộ và điệu “Xòe Thái” Tây Bắc, nhanh chóng được đông đảo quân dân cả nước hát vang và trở thành nhạc hiệu của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Đỗ Nhuận là “cánh chim đầu đàn” trong giới nhạc sĩ, là một tên tuổi lớn gắn liền với sự ra đời và phát triển của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam. Tham gia hoạt động Việt Minh từ rất sớm, từng bị địch bắt giam ở Hỏa Lò và nhà tù Sơn La, Đỗ Nhuận là Tổng Thư ký đầu tiên của Hội Nhạc sĩ Việt Nam và ở cương vị này từ năm 1957 đến năm 1983. Với đóng góp to lớn cho cách mạng và âm nhạc, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhì, Huân chương Chiến sĩ hạng Nhì, Huân chương Chiến thắng hạng Nhất và được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật đợt I (năm 1996) với các ca khúc: “Nhớ chiến khu”, “Du kích sông Thao”, “Hành quân xa”, “Giải phóng Điện Biên”, “Việt Nam quê hương tôi”, “Trai anh hùng gái đảm đang”, “Trông cây lại nhớ đến Người” và các vở nhạc kịch “Cô Sao”, “Người tạc tượng”.