Cần quy định chặt chẽ, rõ ràng, thống nhất về giao kết bảo hiểm

Hạn chế tình trạng ép khách hàng mua bảo hiểm

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, dự thảo luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý đã đáp ứng được các mục tiêu, yêu cầu, thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, phù hợp với cam kết quốc tế của Việt Nam và các điều ước quốc tế khác có liên quan, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, tính khả thi và tuân thủ các quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Về một số ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát và làm rõ các quy định về hợp đồng bảo hiểm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, hợp đồng bảo hiểm là một chế định quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm.

Vì vậy, dự thảo luật đã được rà soát, chỉnh sửa, bổ sung và quy định rõ một số nội dung nhằm bảo đảm phù hợp với nguyên tắc chung về hợp đồng theo quy định của Bộ luật Dân sự và tính đặc thù của hoạt động kinh doanh bảo hiểm trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.

Để hạn chế tình trạng ép khách hàng mua bảo hiểm kết hợp với giải ngân vốn vay hay đánh tráo khái niệm “Gửi tiết kiệm” và “Tham gia bảo hiểm”, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của bên mua bảo hiểm, dự thảo luật đã có quy định điều cấm về "Đe dọa, ép buộc giao kết hợp đồng bảo hiểm", quy định về những hành vi đại lý bảo hiểm không được làm.

Bên cạnh đó, việc quy định bảo hiểm vi mô trong dự thảo luật sẽ tạo cơ sở pháp lý rõ ràng trong việc tổ chức cung cấp bảo hiểm vi mô và có cơ chế để khuyến khích phát triển các sản phẩm bảo hiểm vi mô tại Việt Nam.

“Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với sự cần thiết quy định về bảo hiểm vi mô trong dự thảo Luật”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nói.

Về Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm, trước một số ý kiến đề nghị không nên tiếp tục trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm; ý kiến khác cho rằng nên có quy định về trích lập Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm nhưng cần đánh giá nguồn hình thành quỹ, có 2 phương án: Bỏ quy định về Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm và sửa đổi về điều khoản chuyển tiếp, giao Chính phủ quy định chi tiết về quản lý và sử dụng số dư Quỹ; giữ nguyên quy định cũ về Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm và giao Chính phủ quy định chi tiết.

“Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với phương án thứ nhất, tuy nhiên, đề nghị Chính phủ đề xuất rõ phương án xử lý số dư của Quỹ”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nói.

Quy định chặt chẽ, rõ ràng về hợp đồng bảo hiểm

Thảo luận về dự án luật, các đại biểu Quốc hội cơ bản đồng tình với báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và nhận định, đây là dự án luật có chuyên môn sâu, phức tạp, tác động đến nhiều đối tượng.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Đoàn Bạc Liêu) nêu quan điểm, với mỗi cách tiếp cận thì có những hướng phân chia các loại hình bảo hiểm khác nhau. Như căn cứ vào tính chất hoạt động thì có thể chia thành bảo hiểm bắt buộc và bảo hiểm tự nguyện; căn cứ vào tính chất bồi hoàn thì chia thành bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo cần thiết kế lại nội dung này cho thống nhất về hướng tiếp cận đối với loại hình bảo hiểm.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Đoàn thành phố Hà Nội) cho rằng, hiện nay, quy định đã để lọt 3 trường hợp theo quy định tại Bộ luật Hình sự về pháp nhân không được giao kết thực hiện hợp đồng đại lý bảo hiểm: Đang bị đình chỉ hoạt động có thời hạn; đang bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn; đang bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động.

“Đề nghị bổ sung 3 trường hợp pháp nhân thương mại không được giao kết thực hiện hợp đồng đại lý bảo hiểm nêu trên”, đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà nói.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cho rằng, dịch vụ bảo hiểm qua biên giới theo điều ước quốc tế là cần thiết nhưng cần thận trọng, có quy định rõ ràng, rành mạch, tránh trường hợp bị lợi dụng để chuyển tiền ra nước ngoài thông qua loại hình bảo hiểm này một cách hợp pháp.

Đại biểu cũng cho rằng, phải có quy định chặt chẽ hơn trong dự thảo Luật đối với các loại hình, các loại doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm đầu tư ra nước ngoài.

Cho rằng, một số trường hợp người mua bảo hiểm thiệt thòi về quyền lợi khi không hiểu rõ cặn kẽ toàn diện các điều khoản cam kết trong hợp đồng, đại biểu Lê Minh Nam (Đoàn Hậu Giang) và một số đại biểu đề nghị, cần quy định trong luật nội dung yêu cầu thống nhất thuật ngữ chuyên môn có tính chất chuẩn mực chung, rõ ràng. Các doanh nghiệp bảo hiểm phải giải thích rõ ràng, đầy đủ các nội dung liên quan, những nghĩa vụ, quyền lợi khi giao kết hợp đồng.

Phát biểu tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, hoàn thiện dự án luật theo hướng thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật; công khai, minh bạch; tạo sự chủ động trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm gắn với tính chịu trách nhiệm và khả năng tiếp cận sản phẩm của khách hàng.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, đã có 21 ý kiến thảo luận tại phiên họp, cơ bản nhất trí với báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật. Về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ gửi phiếu xin ý kiến đại biểu Quốc hội, từ đó nghiên cứu tiếp thu, giải trình, hoàn thiện dự thảo luật trước khi trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp này.