Sớm đề xuất các chế tài, biện pháp xử lý vi phạm trong quá trình sử dụng quỹ nhà

Theo báo cáo, Sở Xây dựng được giao quản lý nhà nước đối với các loại quỹ nhà của thành phố với nhiều địa điểm và diện tích sử dụng lớn. Trong đó, nhà chuyên dùng có 838 điểm với diện tích nhà là 178.148 m2; diện tích kinh doanh dịch vụ tầng 1 tại các nhà chung cư tái định cư là 85.176m2; 12 căn nhà công vụ của thành phố; 29.200 căn nhà ở có nguồn gốc thuộc sở hữu nhà nước; 199 tòa nhà chung cư tái định cư với gần 18.000 căn hộ;1 dự án nhà ở xã hội với 8 khối nhà 6 tầng; theo dõi 106 dự án nhà ở thương mại dành quỹ đất 20% để phát triển nhà ở xã hội…

Với số lượng quỹ nhà lớn, có tính đặc thù lịch sử và cơ chế, chính sách thay đổi trong quá trình quản lý, Sở đã có nhiều cố gắng trong thực hiện công tác quản lý nhà nước được giao; phối hợp với các sở, ngành của thành phố và các công ty được UBND thành phố giao quản lý, vận hành, khai thác trực tiếp tiến hành rà soát, kiểm tra theo quy định; báo cáo với thành phố tình hình quản lý quỹ nhà trên địa bàn và các tồn tại, khó khăn, vướng mắc để giải quyết.

Đoàn giám sát nhận thấy, Sở Xây dựng có vai trò quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng phát triển nhà ở và trụ sở trên địa bàn thành phố với phạm vi quản lý rộng lớn, đặc thù lịch sử, loại hình, đối tượng đa dạng, phức tạp. Trong thời gian qua, nhiều cơ chế, chính sách đã được ban hành, Sở Xây dựng cũng đã tổ chức triển khai thực hiện đảm bảo tuân thủ.

Tuy nhiên, công tác rà soát, hướng dẫn, ban hành các văn bản để thống nhất trên địa bàn chưa được Sở chỉ đạo, tham mưu UBND thành phố kịp thời, đặc biệt là giai đoạn từ năm 2020 đến nay (sau khi các Nghị định về quản lý nhà ở, tài sản công được ban hành, sửa đổi) dẫn đến quá trình tổ chức thực hiện các chính sách chung trong thực tế còn nhiều vướng mắc chưa được giải quyết.

Việc để tồn tại, khó khăn, vướng mắc lớn trong quản lý nhà chuyên dùng cho thấy Sở và các sở, ngành liên quan chưa quan tâm triệt để xử lý nội dung này. Sở đã thực hiện kiểm tra nhiều lần, phát hiện số lượng vi phạm lớn song tiến độ giải quyết còn chậm (357/803 điểm, chiếm khoảng 47% điểm nhà chuyên dùng còn tồn tại, vi phạm). Nhiều điểm nhà chuyên dùng cho các đơn vị thuê nhưng quá hạn hợp đồng đã lâu mà chưa được ký lại hoặc gia hạn; đơn vị sử dụng tự ý cho thuê trái với hợp đồng ban đầu; nhiều địa điểm Sở không thu được tiền cho thuê…

Đặc biệt, còn nhiều căn hộ, nhiều diện tích kinh doanh dịch vụ tầng 1 tại các chung cư tái định cư, các căn hộ tái định cư còn để trống cho thấy việc điều tiết, trách nhiệm quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước, mà trực tiếp là Sở xây dựng và việc khai thác, kinh doanh của các công ty được giao quản lý còn chưa hiệu quả, gây lãng phí tài sản nhà nước của thành phố.

Để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng các quỹ nhà thuộc quản lý, khai thác, vận hành của Sở Xây dựng, kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà đề nghị Sở cần rà soát các quy trình, thủ tục, rõ địa chỉ tham mưu UBND thành phố ban hành các quy định tổ chức thực hiện đối với từng loại nhà từ khi đầu tư xây dựng đến khi vận hành khai thác; quy trình đẩy nhanh công tác bán nhà thuộc sở hữu nhà nước, cấp giấy chứng nhận sử dụng đất, sở hữu nhà…. nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, không để tình trạng phát sinh thủ tục ngoài quy định.

Sở cũng tiếp tục tập trung rà soát, làm rõ nguyên nhân chủ quan, rõ địa chỉ trách nhiệm của doanh nghiệp, tổ chức để xảy ra tình trạng vi phạm của các địa điểm, khu nhà quản lý; phân loại từng nhóm đối tượng vướng mắc, vi phạm cụ thể để có biện pháp, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm tình trạng này.

Đồng chí Phùng Thị Hồng Hà cũng đề nghị Sở Xây dựng tham mưu thành phố sớm có phương pháp, cách làm để chỉ đạo các công ty đang được thành phố giao khai thác, sử dụng các quỹ nhà tiến hành xong việc kiểm kê toàn bộ quỹ nhà, nhất là quỹ nhà chuyên dùng mà các công ty đang quản lý để phân loại các tồn tại, vướng mắc, đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền và UBND thành phố xử lý dứt điểm. Phối hợp Sở Tài chính đề xuất sớm các chế tài, biện pháp xử lý cứng rắn để giải quyết các trường hợp chây ỳ nợ tiền thuê nhà, sử dụng sai mục đích, vi phạm trong quá trình sử dụng quỹ nhà nhà nước.

Trưởng đoàn giám sát cũng đề nghị Sở Tài chính khẩn trương có các biện pháp tăng cường thực hiện việc rà soát, thẩm định giá thuê nhà, thẩm định giá bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, giá khởi điểm đấu giá các diện tích kinh doanh dịch vụ tại các chung cư tái định cư và các nội dung liên quan, trình UBND thành phố theo quy định. Vì hiện tại, việc chậm trễ xác định giá bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước gây lãng phí cho việc sử dụng tài sản nhà nước nói chung ở thành phố.