Thúc đẩy quan hệ ASEAN - Ấn Độ, đóng góp hiệu quả cho hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực

Tại hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ khẳng định, ASEAN không chỉ là trụ cột quan trọng trong chính sách Hành động hướng Đông mà còn cả trong tổng thể chính sách đối ngoại và là trọng tâm Sáng kiến Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (IPOI) của Ấn Độ. Ấn Độ ủng hộ ASEAN đóng vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực, coi trọng mối quan hệ láng giềng gần gũi với ASEAN và mong muốn nâng quan hệ ASEAN - Ấn Độ lên đối tác chiến lược toàn diện.

Các Bộ trưởng ASEAN nhấn mạnh mối liên kết truyền thống hàng thế kỷ giữa Ấn Độ và Đông Nam Á, tạo nền tảng cho quan hệ ASEAN - Ấn Độ đạt nhiều tiến triển qua 3 thập kỷ. Mặc dù chịu ảnh hưởng bởi Covid-19, hai bên đã phối hợp duy trì và thúc đẩy quan hệ phát triển tích cực, năng động. Hiện, Ấn Độ là đối tác thương mại lớn thứ 7 của ASEAN với kim ngạch thương mại hai chiều tăng gần 23 lần 30 năm qua.

Hướng tới tương lai, các Bộ trưởng nhất trí phối hợp thúc đẩy quan hệ ASEAN - Ấn Độ phát huy vai trò chiến lược, đóng góp hiệu quả cho hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, thông qua triển khai hiệu quả Tuyên bố ASEAN - Ấn Độ hợp tác về quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP) vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực năm 2021; Kế hoạch hành động ASEAN - Ấn Độ 2021-2025 và khai thác hiệu quả thị trường ASEAN - Ấn Độ rộng lớn gần 2 tỷ người dân với tổng GDP đạt gần 6 nghìn tỷ USD. ASEAN nhất trí sẽ thảo luận với Ấn Độ về thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Ấn Độ thực chất, hiệu quả và cùng có lợi.

Theo đó, ASEAN và Ấn Độ nhất trí tiếp tục ưu tiên phục hồi, nâng cao năng lực y tế, bảo đảm cung ứng đầy đủ vắc xin và thuốc điều trị; tăng cường hợp tác biển bền vững, ứng phó khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia và bạo lực cực đoan; đẩy mạnh trao đổi kinh tế, thương mại nhằm sớm đạt được mục tiêu 200 tỷ USD kim ngạch thương mại, triển khai hiệu quả FTA ASEAN - Ấn Độ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận thị trường của nhau. Đồng thời, thúc đẩy kết nối, bao gồm kết nối vật chất, kết nối số và giao lưu văn hóa, du lịch, kết nối người dân.

Hai bên nhất trí sớm nối lại thảo luận xây dựng Hiệp định vận tải hàng không ASEAN - Ấn Độ, tăng cường hợp tác ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đồng thời mở rộng hợp tác chuyển đổi năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển xanh và bền vững.

Ấn Độ khẳng định sẽ đóng góp vào nỗ lực thúc đẩy hội nhập khu vực thông qua Sáng kiến Liên kết ASEAN (IAI), phát triển tiểu vùng thông qua Hợp tác Mê Công - Sông Hằng, thu hẹp khoảng cách phát triển, hợp tác nông nghiệp, quản lý nguồn nước, khoa học công nghệ, năng lượng, giáo dục...

Trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực, ASEAN và Ấn Độ khẳng định tiếp tục phối hợp duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông. Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ khẳng định ủng hộ lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, đề cao luật pháp quốc tế và nhấn mạnh, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 là khung khổ điều chỉnh các hành vi trên biển và đại dương.

Ấn Độ ủng hộ ASEAN thúc đẩy đối thoại và xây dựng lòng tin, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) thực chất, hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. Ấn Độ khẳng định tiếp tục ủng hộ vai trò và nỗ lực của ASEAN hỗ trợ Myanmar tìm giải pháp ổn định tình hình.

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đánh giá cao ý nghĩa năm 2022 kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ASEAN - Ấn Độ, trùng với dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Ấn Độ, đồng thời chúc mừng Ấn Độ nhân 75 năm Ngày Độc lập.

Xuất phát từ quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa Việt Nam và Ấn Độ, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng đã đến lúc ASEAN và Ấn Độ cần đưa quan hệ chiến lược và hợp tác toàn diện lên tầm cao mới, đóng góp cho hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.

Theo đó, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị ASEAN và Ấn Độ cần chung tay đề cao và tiếp tục phát huy những giá trị chung mà hai bên cùng chia sẻ, thúc đẩy đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin, hài hòa khác biệt, hạn chế bất đồng, giảm thiểu xung đột, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và phát triển tại khu vực.

Nhấn mạnh tiềm năng to lớn của hai bên, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị ASEAN và Ấn Độ tăng cường hỗ trợ lẫn nhau nâng cao năng lực y tế, phối hợp triển khai hiệu quả Hiệp định FTA ASEAN - Ấn Độ, kết nối, mở rộng hợp tác chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, phát triển tiểu vùng, bao gồm Hợp tác Mê Công - Sông Hằng.

Chia sẻ với hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đánh giá cao Ấn Độ ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông, đề nghị Ấn Độ ủng hộ các nỗ lực của ASEAN xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và thân thiện với môi trường, đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh và phát triển thịnh vượng trong khu vực và thế giới.

Nhân dịp này, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã có các cuộc tiếp xúc bên lề với Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Retno Marsudi và Bộ trưởng Ngoại giao Brunei Dato Erywan Pehin Yusof.

Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Retno Marsudi, hai bên trao đổi về các biện pháp thúc đẩy quan hệ hai nước trong giai đoạn hậu đại dịch và nhất trí phối hợp chuẩn bị tốt cho các chuyến thăm cấp cao và kỳ họp lần thứ IV Ủy ban hợp tác song phương Việt Nam - Indonesia trong năm 2022.

Hai bên nhất trí thúc đẩy các cơ quan bộ, ngành hai nước phối hợp chặt chẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế - thương mại, nhằm mang lại những kết quả cụ thể cho người dân và doanh nghiệp hai nước. Hai bên cũng nhất trí tiếp cận và giải quyết các vấn đề khu vực và quốc tế trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế vì mục tiêu chung là hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Brunei Dato Erywan Pehin Yusof, hai bên nhất trí phối hợp tổ chức tốt các hoạt động kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Brunei (1992-2022); thúc đẩy các chuyến thăm cấp cao giữa hai nước và tổ chức kỳ họp lần thứ hai của Ủy ban hỗn hợp về hợp tác song phương tại Brunei trong thời gian tới; cũng như việc sớm nối lại đường bay thẳng giữa Bandar Seri Begawan (thủ đô của Brunei) và thành phố Hồ Chí Minh để thúc đẩy giao lưu nhân dân giữa hai nước.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng đề nghị phía Brunei tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hàng hóa Việt Nam, nhất là hàng nông, thủy sản và thực phẩm đạt tiêu chuẩn Halal nhập khẩu vào thị trường Brunei. Bộ trưởng Dato Erywan Pehin Yusof đề nghị hai bên tăng cường hợp tác trong lĩnh vực thủy, hải sản và trồng lúa gạo trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với cuộc khủng hoảng an ninh lương thực.