Nguy cơ từ đốt rác tự phát

Ô nhiễm môi trường nghiêm trọng

Người dân sống tại chung cư NƠ 22 Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp (quận Hoàng Mai) bức xúc vì tình trạng đốt rác tại ô đất để hoang nhiều năm của Dự án xây dựng trường học, nhà ở tại khu đô thị gây ô nhiễm không khí trong khu vực.
Theo quan sát của phóng viên, những cành cây khô, vật dụng hư hỏng được vứt đổ vô tội vạ như một thói quen, để lại những đống tro màu đen, là tàn tích của việc đốt rác. Bà Nguyễn Kim Thoa, Bí thư Chi bộ tổ dân phố số 19, 20 phường Hoàng Liệt cho biết, quanh dự án có những “bãi rác” thu nhỏ và những đám cháy âm ỉ từ việc đốt rác. Có lúc người ta đốt rác, cây khô khiến bùng thành đám cháy lớn, phải gọi xe cứu hỏa đến để dập tắt.

Tình trạng đốt rác cũng phổ biến ở khu vực phố Cương Kiên (quận Nam Từ Liêm). Tại đây xuất hiện “bãi rác” khổng lồ gồm rác sinh hoạt, rác cồng kềnh, cây khô, củi mục… chất đống. Những đống rác cũ xen lẫn những lớp tro màu đen được chồng lên bởi những túi ni lông, phế thải mỗi ngày.

Tương tự, tình trạng đốt rác tự phát cũng khá phổ biến tại huyện Hoài Đức. Tại lối vào khu vực Trường Đại học Thành Đô là la liệt rác thải và những đống tro bị vùi lấp do hành vi đốt rác trước đó. Đi sâu vào phía trong con đường này là bãi tập kết rác thải trên địa bàn huyện. Ghi nhận của phóng viên ngày 27-5 cho thấy, đống rác thải tồn đọng lâu ngày được tập kết về đây khối lượng khoảng 3 tấn. Khói từ các đám cháy từ hành vi đốt rác gây ô nhiễm cả khu vực. Theo bà Trần Thị Lan, người dân phố Lai Xá, đây là khu vực bãi đất trống đã được quây tôn, bạt để ngăn hành vi đổ rác nhưng lại phát sinh hiện tượng ném rác và đốt rác ở vỉa hè.

Tình trạng này cũng diễn ra tại nhiều khu vực ở quận Bắc Từ Liêm, Cầu Giấy, Tây Hồ, huyện Đan Phượng, Đông Anh…

Cần cơ chế thu gom hợp lý

Nguyên nhân xảy ra việc đốt rác tự phát là do lượng rác thải cồng kềnh không được tính trong danh mục vận chuyển rác của thành phố nên việc thu gom bị "lãng quên". Một nguyên nhân khác là thời gian gần đây xuất hiện tình trạng ùn ứ do chậm chuyển rác thải lên bãi rác Nam Sơn và Xuân Sơn nên tồn đọng rác thải.

Trả lời về việc đốt rác tại khu vực NƠ 22 Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp, ông Nguyễn Trường Giang, cán bộ địa chính phường Hoàng Liệt (quận Hoàng Mai) cho biết, dự án chậm triển khai, nhiều năm để hoang hóa nên người dân vào trồng cây, rau. Lâu ngày xuất hiện cây khô, củi mục, cùng lượng rác cồng kềnh nhiều nên một số người tự ý đốt rác. Phường đã yêu cầu đơn vị môi trường dọn dẹp nhưng vẫn tái diễn.

Còn theo đại diện Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hoài Đức, hành vi đốt rác trong khu dân cư đều bắt nguồn từ việc chưa có cơ chế thu gom, xử lý với rác thải cồng kềnh và đây là hiện tượng  không tránh được. Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức Nguyễn Anh cho biết, huyện đã yêu cầu UBND các xã, thị trấn kiểm tra, xử lý vi phạm về đốt chất thải rắn sinh hoạt, chú trọng giải quyết kiến nghị của người dân về việc đốt rác; các đơn vị không để rác thải tồn đọng, đốt rác tại điểm tập kết, trung chuyển. Tháng 2-2023, UBND huyện Hoài Đức cũng góp ý vào dự thảo Đề án phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn thành phố, gửi Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. Trong đó, đề nghị Sở hướng dẫn cụ thể về cơ chế thu gom, xử lý đối với chất thải sinh hoạt cồng kềnh, ngăn chặn việc đốt rác bừa bãi. Đó sẽ là căn cứ để địa phương có hướng xử lý với lượng rác cồng kềnh tồn đọng lâu nay.

Thời gian qua, trên địa bàn quận Nam Từ Liêm, Tây Hồ, Cầu Giấy… xảy ra nhiều vụ đốt rác, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao, khiến lực lượng phòng cháy chữa cháy rất bị động. Do đó, Công an quận Nam Từ Liêm đã đề xuất UBND quận chỉ đạo các phường cùng vào cuộc xử lý dứt điểm, xử phạt vi phạm hành chính đối tượng đốt rác. UBND các quận, huyện khác cũng yêu cầu các xã, phường tăng cường tuyên truyền, nhắc nhở người dân quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nhiệt, không tự ý đốt rác.

Hiện tại, Sở Tài nguyên và Môi trường đang tiếp tục lấy ý kiến các quận, huyện góp ý về Đề án phân loại rác thải tại nguồn, trong đó chú trọng kiểm soát, thiết lập hồ sơ xử lý vi phạm đối với các trường hợp đốt rác sai quy định. Việc sớm hoàn thiện đề án từ những góp ý xuất phát từ kinh nghiệm thực tiễn của các địa phương sẽ góp phần giải quyết tận gốc vướng mắc về phân loại rác thải, cơ chế thu gom rác thải cồng kềnh, ngăn chặn đốt rác tự phát...