Gắn nhà ở xã hội với quy hoạch phát triển

Nhu cầu rất lớn

Là loại hình nhà ở chiếm đến 80% nhu cầu của người dân, tuy nhiên trong thời gian qua, nguồn cung nhà ở xã hội đang rất thiếu, chưa đáp ứng được nhu cầu. 

Đặc biệt, từ năm 2019 đến nay, nguồn cung loại hình nhà ở này lại càng hiếm. Cơ cấu sản phẩm nhà ở nghiêng hẳn về phân khúc trung và cao cấp. Số liệu của Bộ Xây dựng cho thấy, nếu như những năm trước đây, sản phẩm nhà ở xã hội, nhà ở có giá bình dân chiếm khoảng 20% trong tổng cơ cấu nguồn cung nhà ở, thì từ năm 2019, cơ cấu của loại hình nhà ở này giảm dần xuống dưới 5% trong năm 2022.

Theo Bộ Xây dựng, qua số liệu tổng hợp về nhà ở từ hơn 40 địa phương, nhu cầu nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp trong giai đoạn 2021-2030 là khoảng 2,6 triệu căn hộ. Tuy nhiên, qua cân đối ngân sách, xác định nguồn lực, Chính phủ xác định, đầu tư ít nhất 1 triệu căn hộ nhà xã hội trong giai đoạn 2021-2030. Nếu hoàn thành đề án, số căn hộ trên cũng mới đáp ứng được 38% nhu cầu.

Về mục tiêu, Bộ Xây dựng phấn đấu đến năm 2030, các địa phương hoàn thành khoảng 1.062.200 căn. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn; giai đoạn 2025-2030 hoàn thành khoảng 634.200 căn.

Trong giai đoạn 2021-2025, cả nước đã hoàn thành hoàn thành 41 dự án nhà ở xã hội (quy mô khoảng 19.516 căn), trong đó có 34 dự án nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, 7 dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp; đang tiếp tục triển khai 294 dự án (khoảng 288.499 căn). Như vậy, để hoàn thành mục tiêu ngắn hạn đến năm 2025, bên cạnh việc hoàn thành đầu tư xây dựng 288.500 căn hộ đang triển khai, thì phải khởi công, đầu tư xây dựng thêm khoảng 120.000 căn hộ nhà ở xã hội.

Lồng ghép vào quy hoạch

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân các khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”. Để hoàn thành mục tiêu, các cấp, ngành phải quyết tâm, nỗ lực rất cao.

Nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, sáng 19-5, Bộ Xây dựng tổ chức hội nghị triển khai đề án theo hình thức trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến kết nối điểm cầu các tỉnh, thành.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo các sở, ngành nghiên cứu, tham mưu cơ chế, chính sách thu hút đầu tư và đẩy nhanh tiến độ các dự án nhà ở xã hội tập trung.

Đến nay, thành phố đã giao Sở Xây dựng lập hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư 2 khu nhà ở xã hội tại xã Tiên Dương, huyện Đông Anh và đang xem xét 3 dự án tại các huyện: Gia Lâm, Thanh Trì, Đông Anh, làm cơ sở để lựa chọn nhà đầu tư.

Dự kiến, 5 dự án sau khi hoàn thành sẽ bổ sung khoảng 2,5 triệu mét vuông sàn nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu rất lớn của thành phố và góp phần hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội theo đề án.

Tương tự, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Nguyễn Văn Dành cho hay, tỉnh Bình Dương được Chính phủ giao chỉ tiêu phát triển 86.877 căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030. Tỉnh đã bố trí khoảng 173ha quỹ đất do các doanh nghiệp nhà nước đang quản lý tại 22 khu vực để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, dự kiến xây dựng khoảng 19.731 căn.

Ngoài ra, tỉnh đã có 17 khu đất (khoảng 214ha) các nhà đầu tư đề xuất phát triển nhà ở xã hội (dự kiến xây dựng khoảng 62.932 căn) và quỹ đất 20% đã có sẵn từ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị dành để phát triển nhà ở xã hội (khoảng 85ha, dự kiến đầu tư khoảng 24.164 căn). Một phần quỹ đất sản xuất ngoài khu, cụm công nghiệp sẽ được chuyển đổi công năng để đầu tư phát triển nhà ở xã hội (48 khu với khoảng 267ha, xây dựng khoảng 67.500 căn).

"UBND tỉnh cũng xác định khi lập, phê duyệt quy hoạch xây dựng khu công nghiệp, quy hoạch khu dân cư và khu đô thị, phải xác định rõ diện tích đất phù hợp để xây dựng nhà ở xã hội, thiết chế của công đoàn, bảo đảm đồng bộ hệ thống hạ tầng phục vụ công nhân, người lao động làm việc tại khu công nghiệp đó", ông Nguyễn Văn Dành thông tin.

Để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng, trước hết phải xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và nhà ở xã hội phải được lồng ghép vào quy hoạch đô thị, quy hoạch công nghiệp, dịch vụ gắn với phát triển thị trường bất động sản, phù hợp với chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở trong từng giai đoạn của địa phương.

Để hoàn thành mục tiêu đề án, bên cạnh quyết tâm chính trị cao, các bộ, ngành, địa phương phải nỗ lực rất lớn, có các giải pháp thiết thực, hiệu quả.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng cho biết, Ban Kinh tế Trung ương đang trình Ban Bí thư ban hành chỉ thị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phát triển nhà ở xã hội (dự kiến ban hành trong quý II-2023).