Thiếu tá, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn: Viết về Bác với sự rung động từ trái tim

1. Biết nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn đã lâu qua các sản phẩm âm nhạc ấn tượng nhưng khi gặp anh, tôi mới hay anh là cháu nội của Nhà giáo Ưu tú Tạ Tấn (tên thật là Tạ Duy Thái), một trong những người sáng lập Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam). Ông nội anh là một người đa tài khi vừa nổi tiếng trong sáng tác nhạc, vừa chơi guitar, lại vẽ tranh, điêu khắc... nên từ nhỏ anh đã được ông dạy chơi guitar và dạy những nốt nhạc đầu tiên. Thêm nữa, bố mẹ anh đều là diễn viên Đoàn Văn công Tổng cục Chính trị (nay là Nhà hát Ca múa nhạc quân đội) nên ngay từ khi còn là một cậu bé anh đã được theo bố mẹ đi công tác. Cứ thế, tiếng đàn, tiếng nhạc và những điệu múa đã thôi thúc anh theo con đường âm nhạc từ lúc nào không hay.

Sống trong một gia đình nghệ thuật là nền tảng tốt giúp Tạ Duy Tuấn đến với “sân chơi” âm nhạc đầy tự tin. Anh lần lượt theo học nhạc cụ tại Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật quân đội, sau đó học tiếp khoa Sáng tác - Lý luận - Chỉ huy tại Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam. Đặc biệt, việc tham gia 2 khóa tập huấn dài ngày tại Nam Ninh (Trung Quốc) và Seoul (Hàn Quốc) đã giúp anh cập nhật kiến thức, giúp anh mở ra “một chân trời mới” trong tư duy âm nhạc.

2. Nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn gây ấn tượng với tôi bằng sự cởi mở, gần gũi và đặc biệt là tinh thần làm việc hăng say, nghiêm túc, trách nhiệm. Anh đang dồn toàn lực chuẩn bị cho Nhà hát Ca múa nhạc quân đội tham dự “Cuộc thi độc tấu và hòa tấu nhạc cụ dân tộc toàn quốc - 2023” diễn ra vào tháng 6, và xa hơn là Hội diễn Ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quân vào tháng 10. Thời điểm này, anh cũng đang cùng ê kíp thực hiện MV “Bản làng em nhớ ơn Người” - ca khúc anh mới sáng tác đúng vào dịp kỷ niệm 133 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023).

Nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn cho biết, anh luôn có niềm hứng thú với những chủ đề về Đảng, Bác Hồ nhưng dưới con mắt của những người trẻ với giai điệu, lời ca trẻ trung, vui tươi, mang hơi thở của cuộc sống đương đại. “Mặc dù biết có nhiều nhạc sĩ viết về Bác Hồ rất hay, như nhạc sĩ Thuận Yến, Chu Minh, Trần Kiết Tường... nhưng tôi vẫn quyết chinh phục thử thách. Là một nhạc sĩ trẻ trong quân đội, tôi rất vinh dự và tự hào khi được viết tiếp những trang sử hào hùng của các lớp nhạc sĩ đi trước nhưng với một góc nhìn và cảm nhận của thế hệ trẻ hôm nay. Lần này, tôi liên tưởng đến những em nhỏ ở vùng núi phía Bắc hân hoan đến trường trong tiếng suối róc rách, tiếng chim hót vang, lòng ghi nhớ công ơn trời bể của Người: “Đàn ai ngân nga bên suối róc rách nước chảy mây trôi/ Tính tang tang tính tình tinh tang hát vang lời ca ơn Người/ Có Bác kính yêu dáng người thanh thanh râu tóc bạc phơ/ Vầng trán Bác cao cao ánh mắt yêu thương trìu mến...”.

Trước đó, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn đã sáng tác ca khúc “Chúng em yêu Bác Hồ Chí Minh” - tác phẩm được trao giải A Giải thưởng âm nhạc Việt Nam năm 2022 của Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Ca khúc xuất phát từ sự kính trọng, lòng biết ơn và sự khâm phục dành cho Bác Hồ kính yêu. Là người thể hiện nhiều ca khúc về Bác Hồ của các nhạc sĩ thế hệ trước, Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hiền khẳng định: “Giữa những ca khúc về Bác Hồ mang dấu ấn của các nhạc sĩ tên tuổi thì “Chúng em yêu Bác Hồ Chí Minh” là một sự mới lạ mang sức sống tuổi trẻ hiện giờ. Nghe tác phẩm mới này, chúng ta có thể cảm nhận được rằng, có một thế hệ mới viết về Bác Hồ rất hay”.

Cùng với chủ đề về Bác Hồ, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn cũng luôn chú tâm đến ca khúc về Đảng, đất nước. Như dịp kỷ niệm 92 năm thành lập Đảng (3/2/1930 - 3/2/2022), anh đã cho ra mắt MV “Có Đảng sáng soi vững bước ta đi” được nhiều người đánh giá là một sản phẩm hiện đại cả về phần âm nhạc lẫn hình ảnh, thể hiện tình yêu nước bằng cách riêng của người trẻ. Hay dịp kỷ niệm 77 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2021), anh đã cho ra mắt MV “Việt Nam ngày nắng mới” (Giải Triển vọng tại Cuộc thi sáng tác ca khúc “Hát lên Việt Nam - Lets sing Vietnam” do Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức) với ý niệm dẫu còn có nhiều khó khăn, gian lao, thử thách nhưng toàn dân ta vẫn luôn đoàn kết một lòng hướng tới ngày mai, khát khao cống hiến vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

3. Khi làm các MV âm nhạc, Tạ Duy Tuấn kiêm luôn việc phối khí và giám đốc sản xuất, bởi khi đó anh hoàn toàn tự do sáng tạo. “Phối khí, nói nôm na là làm nhạc đệm cho ca khúc. Điều đó có nghĩa là bản phối sẽ hỗ trợ và nâng tầm bài hát lên hòa quyện với lời ca để có sản phẩm hay và chất lượng. Còn sản xuất âm nhạc đòi hỏi phải có tư duy âm nhạc hết sức logic, biết cách căn chỉnh cho hài hòa và quan trọng là phải mang đến thông điệp rõ ràng cho công chúng. Nói chung sáng tác, phối khí, sản xuất âm nhạc luôn cần niềm đam mê, sự yêu thích với công việc. Người nghệ sĩ luôn cần tìm tòi, sáng tạo, kịp thời cập nhật xu hướng âm nhạc của Việt Nam cũng như thế giới, nhưng điều tiên quyết là phải giữ được bản sắc” - nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn nhấn mạnh.

Nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn không gò bó mà luôn viết nhạc bằng sự rung động từ con tim. Anh luôn chú trọng gìn giữ vẻ đẹp ca từ để ca khúc không chỉ hay về giai điệu mà còn “mượt” về lời ca. Bởi thế, có thể dễ dàng nhận thấy trong bài hát của anh những ca từ mang hình tượng văn học cao. Để có được điều đó, mỗi ngày anh đều dành thời gian tìm tòi về các lĩnh vực văn học nghệ thuật, thu lượm kiến thức quý báu ấy để làm vốn sáng tác âm nhạc.

Thiếu tá, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn quê gốc ở xã Đông La, huyện Hoài Đức, Hà Nội. Anh hiện công tác tại Nhà hát Ca múa nhạc quân đội với 3 vai trò: Nhạc sĩ, phối khí và nhà sản xuất âm nhạc. Anh đã giành được nhiều giải thưởng như Huy chương Vàng phối khí cho tác phẩm “Tổ quốc gọi tên mình” tại Liên hoan Ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc năm 2011, Huy chương Vàng nhạc múa cho tác phẩm “Bến đợi” tại Liên hoan Ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc năm 2017, Giải A ca khúc “Cứ mộng mơ đi” tại Cuộc vận động sáng tác và phát động cuộc thi biểu diễn ca khúc chính thức Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII - năm 2022, Giải “Nhạc sĩ xuất sắc” tại Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân năm 2022...