Bước tiến lớn về cải cách hành chính của Hà Nội

Đột phá từ phân cấp, ủy quyền

Cải cách hành chính là một nội dung chính trong Chương trình số 01-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về “Tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị thành phố trong sạch, vững mạnh; đẩy mạnh cải cách hành chính giai đoạn 2021-2025” - chương trình cốt lõi, xương sống trong 10 chương trình công tác toàn khóa của Thành ủy Hà Nội khóa XVII.

Từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, thực hiện chỉ đạo của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng, Trưởng ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình số 01-CTr/TU, bằng tư duy khoa học, đổi mới và phong cách hành động, dám nghĩ, dám làm, Thành ủy Hà Nội đã chỉ đạo đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền, trong đó, cùng với phân cấp quản lý nhà nước về kinh tế - xã hội, đã tập trung ủy quyền giải quyết thủ tục hành chính. 

Theo Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng, quyết tâm đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền của thành phố xuất phát từ thực tế công tác cải cách hành chính chưa đạt yêu cầu, quy trình giải quyết thủ tục hành chính còn cản trở sự phát huy các nguồn lực đầu tư phát triển.

"Từ đòi hỏi của thực tiễn và câu "Hà Nội không vội được đâu" dư luận hay nói mà chúng tôi coi là "nỗi đau", lãnh đạo thành phố quyết tâm phải làm bằng được việc phân cấp, ủy quyền", đồng chí Đinh Tiến Dũng cho biết.

Với quyết tâm đó, Thành ủy đã tổ chức thực hiện một cách bài bản. "Kinh nghiệm của chúng tôi là phải thành lập Ban Chỉ đạo, sau khi trao đổi thống nhất thì giao nhiệm vụ cụ thể cho các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan; đặc biệt là phải giao khoán chỉ tiêu. Như vừa rồi, thành phố đã giao ít nhất phải phân cấp, ủy quyền được 40%. Khi làm thì phải có đầu, có cuối, nghĩa là phân công nhiệm vụ rồi thì phải hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá", đồng chí Đinh Tiến Dũng nói.

Sau hơn một năm triển khai, thành phố đã điều chỉnh, bổ sung quy định phân cấp cho cấp huyện đối với 9 lĩnh vực, với 210 nhiệm vụ chính. Đặc biệt, thành phố đã thực hiện phân cấp, ủy quyền đối với 708/1.910 thủ tục hành chính, chiếm 45,6% tổng số thủ tục hành chính cấp thành phố. Kết quả này tăng 6 lần so với trước đó (trước đó, có 91 thủ tục hành chính, chiếm 5,31% trên tổng số thủ tục hành chính cấp thành phố và cấp huyện được phân cấp, ủy quyền).

Nhiều ý kiến khẳng định, kết quả phân cấp, ủy quyền của Hà Nội thực sự là “cuộc cách mạng”. Đây là minh chứng sống động cụ thể hóa tinh thần chỉ đạo của Trung ương, đó là: “Cấp nào sát cơ sở, sát nhân dân nhất thì giao cấp đó giải quyết, không để tình trạng nhiều tầng nấc, kéo dài thời gian giải quyết và gây nhũng nhiễu, tiêu cực”.

Tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính 

Điểm lại kết quả thực hiện cải cách hành chính theo Chương trình số 01-CTr/TU từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, Hà Nội đã thực hiện vượt 5/10 chỉ tiêu so với kế hoạch đề ra; 14/18 nhiệm vụ đã hoàn thành; 4 nhiệm vụ đang được thực hiện bảo đảm tiến độ.

Các nội dung cải cách hành chính chủ yếu như cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính, cải cách tổ chức bộ máy nhà nước, cải cách chế độ công vụ, cải cách tài chính công, xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số được triển khai đồng bộ, có nhiều đổi mới và đều ghi nhận những kết quả tích cực. Trong đó, nổi bật là kết quả cải cách thủ tục hành chính. 

Cụ thể, thành phố đã chú trọng xây dựng cơ chế liên thông trong thực hiện thủ tục hành chính và đổi mới thực hiện cơ chế "một cửa", "một cửa liên thông" theo hướng hiện đại. Hà Nội đã công bố danh mục 1.606 thủ tục hành chính, thay thế 204 thủ tục hành chính, bãi bỏ 1.505 thủ tục hành chính thuộc các lĩnh vực; ban hành 18 quyết định phê duyệt quy trình nội bộ trong giải quyết thủ tục hành chính.

Trong nửa đầu nhiệm kỳ 2020-2025, toàn thành phố đã tiếp nhận giải quyết xong 1.050.339 hồ sơ, trong đó, số hồ sơ giải quyết đúng hạn là 1.045.875 hồ sơ, đạt tỷ lệ 99,58%. 100% thủ tục hành chính được tiếp nhận, giải quyết theo cơ chế "một cửa", "một cửa liên thông".

Thành phố cũng đã chỉ đạo, đổi mới cơ chế "một cửa", "một cửa liên thông" theo hướng điện tử thống nhất trên toàn thành phố, đáp ứng yêu cầu theo Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ về  “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”. Hệ thống thông tin một cửa điện tử, Cổng dịch vụ công trực tuyến của thành phố về cơ bản đã thực hiện đồng bộ với Cổng dịch vụ công quốc gia theo hướng dẫn của Văn phòng Chính phủ.

Đáng chú ý, Hà Nội đã tiến hành thực hiện tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính, phục vụ việc xây dựng dịch cụ công trực tuyến, tích hợp với Cổng Dịch vụ công quốc gia để kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia và dân cư; triển khai thực hiện trên Cổng dịch vụ công quốc gia 2 nhóm thủ tục hành chính liên thông "đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi và đăng ký khai tử - xóa đăng ký thường trú - trợ cấp mai táng phí''.

Kết quả cải cách hành chính tích cực cùng với năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của thành phố đã duy trì sức bền của kinh tế Thủ đô cũng như vị trí đầu tàu ngay trong bối cảnh khó khăn nhất. Quý I-2023, tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn GRDP thành phố đạt 5,86%. Tổng thu ngân sách nhà nước 4 tháng đầu năm 2023 đã đạt 185.000 tỷ đồng, bằng 57% dự toán, là mức tăng cao nhất so với cùng kỳ nhiều năm qua. Hà Nội còn đứng thứ 2 toàn quốc về thu hút FDI với trên 7.000 dự án còn hiệu lực và tổng vốn đầu tư đạt 61,7 tỷ USD.

Làm tiếp và làm mạnh hơn nữa

Với tinh thần cầu thị, thẳng thắn và quyết tâm đẩy mạnh cải cách hành chính, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp là “thước đo”, thành phố đã thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế còn tồn tại trong công tác cải cách hành chính. Đó là, việc thực hiện số hóa tại bộ phận một cửa các sở, ngành và bộ phận "một cửa" của UBND cấp huyện đang bị chậm so với lộ trình đề ra. Một số cơ quan, đơn vị chưa bảo đảm hoàn thành tiến độ thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính đặt ra. Một số sở, ngành chưa chủ động, tích cực trong việc thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính...

Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng, Trưởng ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình số 01-CTr/TU nêu rõ quan điểm, công tác cải cách hành chính, nhất là nhiệm vụ phân cấp, ủy quyền mới chỉ là bước đầu. Tới đây, thành phố sẽ phải làm tiếp, làm mạnh hơn nữa gắn thực hiện tốt chủ đề “Kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo, phát triển”.

“Cần đẩy mạnh cải cách hành chính và thủ tục hành chính; đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền giữa các cấp chính quyền của thành phố; thực hiện hiệu quả Nghị quyết của Ban Thường vụ Thành ủy về chuyển đổi số. Phát huy đoàn kết, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ; vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm; sâu sát cơ sở; chỉ đạo giải quyết, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho cơ sở”, Bí thư Thành ủy chỉ đạo.

Cụ thể hóa tinh thần này, thành phố đã xác định 12 nhiệm vụ giải pháp cụ thể đẩy mạnh cải cách hành chính trong giai đoạn 2023-2025.

Đáng chú ý, thành phố sẽ tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, thống nhất, đồng bộ, có hiệu quả trong công tác cải cách hành chính gắn với việc thực hiện chủ đề công tác hằng năm; thực hiện đồng bộ các giải pháp cải thiện chỉ số PAPI, SIPAS, PAR Index; tiếp tục triển khai kế hoạch khảo sát, đo lường sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của các cơ quan, đơn vị thuộc thành phố.

Hà Nội sẽ tiếp tục rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, các quy định hành chính, thủ tục hành chính nội bộ, trọng tâm là các thủ tục liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng, tư pháp, y tế, giáo dục, giao thông vận tải... Đặc biệt, thành phố cũng sẽ rà soát, đánh giá hiệu quả để tiếp tục đề xuất phương án thực hiện phân cấp, phân quyền trong giải quyết thủ tục hành chính, nhất là các nhóm có thủ tục hồ sơ hành chính được giao dịch nhiều như: Tư pháp, đất đai, xây dựng, lao động - thương binh và xã hội, bảo hiểm, thuế...

Hà Nội cũng sẽ thực hiện số hóa hồ sơ kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo yêu cầu chỉ tiêu và thời hạn của Trung ương và thành phố; gắn với tập trung đầu tư đồng bộ cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin cho cấp xã, đặc biệt là Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính.