Tăng cường phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại

Theo Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc, cơ quan Hải quan đã phát hiện các vụ việc vi phạm liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại, tập trung vào một số hành vi, như: Không khai báo hoặc khai hải quan không đúng với thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng; nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn.

Trên tuyến đường biển và địa bàn liên quan, các đối tượng đã tăng cường hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép mặt hàng có lợi nhuận cao như dầu DO, than, động vật hoang dã, hàng điện tử đã qua sử dụng. Các mặt hàng động vật hoang dã là ngà voi, sừng tê giác có chiều hướng chuyển dịch từ các cảng biển thuộc khu vực miền Nam và miền Trung ra các tỉnh, thành phố phía Bắc như Hải Phòng, Quảng Ninh.

Bên cạnh đó, lợi dụng sự thông thoáng về chế độ chính sách, sự phát triển của thương mại điện tử, phương thức chuyển phát nhanh, dịch vụ ký gửi hàng hóa, hành lý..., các đối tượng trong và ngoài nước đã móc nối, cấu kết hình thành các đường dây buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua các cảng hàng không quốc tế. Đáng chú ý, việc vận chuyển các chất ma túy qua đường hàng không có chiều hướng tăng đột biến cả về số vụ việc và khối lượng tang vật vi phạm. Tội phạm sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn cất giấu, ngụy trang ma túy thành hàng hóa, hành lý ký gửi thông thường, thậm chí các đối tượng còn liều lĩnh mang theo hành lý xách tay.

Số liệu do Tổng cục Hải quan vừa công bố cho thấy, từ ngày 16-12-2022 đến 15-3-2023, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 3.657 vụ việc vi phạm Luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 1.004 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 5 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 18 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là hơn 179 tỷ đồng. Riêng trong công tác đấu tranh phòng, chống ma túy, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 38 vụ và 55 đối tượng. Tang vật thu được gồm: 30,4kg heroin; 4,5kg cần sa; 72,7kg ketamin; 11kg cocain; 11,3kg methamphetamin; 221,8kg thuốc lắc…

Tiếp tục đẩy mạnh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo toàn lực lượng phát huy tốt vai trò tham mưu, giúp việc cho cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) trong việc xây dựng các chương trình, kế hoạch công tác, đặc biệt là trong phòng, chống tội phạm ma túy. Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan đã cụ thể hóa và triển khai các kế hoạch, chương trình công tác trọng tâm, trọng điểm ở từng địa bàn, nhằm cảnh báo, hướng dẫn địa phương kiểm soát, chống buôn lậu trên địa bàn; thường xuyên cập nhật thông tin cảnh báo về các loại ma túy mới, các phương thức, thủ đoạn, xu hướng mới của tội phạm buôn lậu, tội phạm ma túy; xây dựng các phương án, kế hoạch xác minh, đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phức tạp, nổi cộm; xác định rõ vai trò chủ trì, phối hợp của các ngành, lực lượng chức năng, địa phương trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến, địa bàn hải quan quản lý, phụ trách.

Thời gian tới, lực lượng hải quan tập trung kiểm soát, ngăn chặn vi phạm trên tuyến hàng không; tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh hàng miễn thuế đối với các cửa hàng miễn thuế, kho chứa hàng hóa miễn thuế; hành lý ký gửi, hành lý của hành khách xuất, nhập cảnh qua các cảng hàng không quốc tế. Đặc biệt, lực lượng kiểm soát hải quan đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học công nghệ; tăng cường soi chiếu, phân tích hình ảnh…

Chuyên gia kinh tế - tài chính Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng, để ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại, cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng như Hải quan, Công an, Bộ đội Biên phòng…