Điểm khởi đầu của một hệ sinh thái thú vị

Kể từ năm 1992, khi chú mèo máy Doraemon “cập bến” Việt Nam, cho đến nay, bộ truyện tranh Doraemon đã ra mắt ở nhiều dạng thức, không chỉ là các series truyện ngắn, truyện dài thông thường mà còn có các bộ truyện “bổ sung” như “Doraemon học tập”, “Doraemon bảo bối”, “Doraemon Plus”, “Doraemon - Tuyển tập theo chủ đề”, “Đội quân Doreamon đặc biệt”, “Doreamon chọn lọc”, “Doraemon Vol.0”, box set “Doraemon: Tuyển tập những người thân yêu”... Song, fan của Doraemon ở Việt Nam không chỉ làm quen với chú mèo máy nổi tiếng qua từng trang truyện, mà còn được gặp gỡ những nhân vật mà mình yêu thích qua các tập phim hoạt hình, qua vô số món quà lưu niệm, phụ kiện thời trang... mang hình ảnh của chú mèo máy.

Nhiều năm qua, dễ dàng nhận ra trên trang phục hay đồ dùng của trẻ em Việt Nam, từ thành thị đến nông thôn, hình ảnh của các nhân vật truyện tranh. Không chỉ “Doreamon” mà từ hàng loạt bộ truyện khác của Nhật Bản như “Dragonball”, “Pokémon”, “Thám tử lừng danh Conan”, “One Piece”, “Thanh gươm diệt quỷ”... đã nở rộ biết bao sản phẩm phái sinh như phim hoạt hình, phim điện ảnh, games, đồ chơi, trang phục, dụng cụ học tập, sổ tay, lịch để bàn, sticker, tranh tô màu, tượng...

Có thể nói, cả một hệ sinh thái sản phẩm hết sức phong phú được sinh ra từ truyện tranh đã được các thế hệ trẻ em yêu mến.

Đáng nói, không ít bộ phim chuyển thể từ truyện tranh đã trở thành phim bom tấn, được nhiều người biết đến. Trong danh sách những bộ phim ăn khách nhất mọi thời tại Nhật Bản có không ít phim chuyển thể từ truyện tranh, như “Thanh gươm diệt quỷ: Chuyến tàu vô tận” từng phá mọi kỷ lục phòng vé. Điều này cũng xuất hiện ở các truyện tranh Âu, Mỹ với các nhân vật rất được yêu thích như Tin Tin, Astérix, siêu nhân Superman, người sắt Iron Man, người nhện Batman, người nhện Spider Man...

Nhiều bộ phim về siêu anh hùng có được thành công vang dội nhưng không ít người còn không hề biết vốn dĩ đó là các nhân vật đi ra từ truyện tranh. Những bộ phim bom tấn này thường xuyên tạo nên cơn sốt trong lòng người hâm mộ, mang về doanh thu khổng lồ và cả những giải thưởng danh giá.

Không đình đám như các bộ phim điện ảnh, "làn sóng Hàn Quốc" lại mang đến những bộ phim truyền hình hấp dẫn về gia đình, tình yêu... khiến không ít chị em mải mê dõi theo từng tập phim, như “Tầng lớp Itaewon”, “Cách mạng tình yêu”, “Thư ký Kim sao thế”, “Hẹn hò chốn công sở”... Đáng nói, rất nhiều trong số đó được chuyển thể từ truyện tranh trực tuyến (webtoon) - thể loại hiện phát triển khá mạnh tại xứ sở Kim chi. Sự thật này đã phá tan quan niệm đóng đinh của nhiều ông bố, bà mẹ vốn cho rằng truyện tranh chỉ dành cho trẻ em.

Bà Vũ Thị Quỳnh Liên, Phó Giám đốc, Tổng Biên tập NXB Kim Đồng khẳng định: “Không chỉ dành cho trẻ em, truyện tranh đang hướng tới bạn đọc trẻ, bạn đọc trưởng thành. Ở những nền công nghiệp truyện tranh lớn trên thế giới, truyện tranh tiếp cận mọi đối tượng bạn đọc ở mọi đề tài”.

Câu chuyện hệ sinh thái truyện tranh được các tác giả, nhà sản xuất Việt Nam quan tâm. Bởi thực tế chứng minh rằng, doanh thu từ những tác phẩm phái sinh thậm chí còn cao hơn nhiều lần so với tác phẩm gốc. Hơn nữa, “lợi nhuận” không thể đong đếm được chính là, những tác phẩm phái sinh đã góp phần làm nên sức hút cho tác phẩm gốc, quảng bá để nhiều người biết đến hơn và “giữ chân” khách hàng tiếp tục chờ đợi những sản phẩm, tác phẩm mới. Như với bộ truyện “Thần đồng đất Việt”, ngoài có thêm các bộ truyện “Thần đồng đất Việt khoa học”, “Thần đồng đất Việt Toán học”, “Thần đồng đất Việt Mỹ thuật” thì còn có phim hoạt hình, và ở mùa phim Tết năm 2022, phim điện ảnh “Trạng Tí phiêu lưu ký” đã chính thức ra rạp sau nhiều lần tạm hoãn bởi đại dịch Covid-19.

Nhà sản xuất Nguyễn Khánh Dương, đồng tác giả truyện tranh "Long Thần Tướng", chia sẻ: “Một tác phẩm truyện tranh không chỉ dừng ở phần truyện, mà còn có nhiều sản phẩm liên quan. Khi tham khảo ở các nước khác, chúng tôi nhận thấy truyện tranh chỉ là khởi điểm cho một hệ sinh thái bao gồm những sản phẩm xoay quanh bộ truyện tranh này. Ngay ở thời điểm làm "Long Thần Tướng", chúng tôi không dự định chỉ làm một bộ truyện tranh mà có rất nhiều sản phẩm phụ trợ ở mỗi tập truyện, như postcard, tượng, các món quà... Hiện "Long Thần Tướng" đang được nhà sản xuất Ngô Thanh Vân chuyển thể thành tác phẩm điện ảnh. Chúng tôi giữ lại bản quyền chuyển thể hoạt hình và đang bước đầu thử nghiệm phiên bản hoạt hình”.

Định vị thương hiệu và đa dạng hóa sản phẩm từ truyện tranh, kết nối với các đơn vị liên quan để khai thác mạnh mẽ và phát triển thương hiệu không chỉ xây dựng nên một hệ sinh thái truyện tranh phong phú, đa dạng, đem lại doanh thu ổn định giúp người làm truyện tranh sống tốt với nghề, mà ở tầm cao hơn, thương hiệu truyện tranh còn có thể trở thành cây cầu quảng bá văn hóa nước nhà ra thế giới.