Quân đội Iraq giải phóng Fallujah: Một bước tiến quan trọng

Nằm cách thủ đô Baghdad khoảng 64km về phía Tây, Fallujah là thành phố lớn thứ hai ở Iraq, một trong những thành trì lớn nhất của IS ở tỉnh Anbar. Đây cũng là thành phố đầu tiên của Iraq rơi vào tay IS (từ tháng 1-2014). Sau đó, các tay súng của tổ chức khủng bố nguy hiểm nhất thế giới đã từ đây tràn lên phía Bắc và phía Tây Iraq, rồi tự tuyên bố thiết lập “Vương quốc Hồi giáo”. Thời gian qua, quân đội Iraq đã mở nhiều chiến dịch nhằm giành lại quyền kiểm soát Fallujah nhưng không thành. Sự hiện diện của IS ngay sát Baghdad, chắn con đường tới Jordan và Syria, được ví như cái gai đối với chính quyền Iraq. Nếu không đẩy được IS ra khỏi Fallujah, quân đội Iraq khó có thể hướng tới mục tiêu tiếp theo là thành phố Mosul - căn cứ địa lớn nhất của IS tại Iraq. Vì vậy, việc Fallujah được giải phóng là một tổn thất to lớn đối với đội quân cờ đen khi chúng mất đi một điểm tựa quan trọng hòng đe dọa thủ đô Baghdad.

Thất bại của IS cũng giúp củng cố tinh thần của các lực lượng an ninh Iraq khi những nỗ lực bền bỉ của họ đã mang tới thành công. Hiện quân đội Iraq cùng với lực lượng vũ trang người Kurd, được sự yểm trợ của các đợt không kích từ liên quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu đang tấn công vào các vị trí của IS tại một ngôi làng ở phía Đông thành phố Qayyara, cách Mosul 50km về phía Nam. Văn phòng truyền thông của Bộ chỉ huy các chiến dịch giải phóng Nineveh cho biết, các lực lượng Iraq, được trang bị xe bọc thép đã có trận giao tranh ác liệt với các tay súng IS tại một vài ngôi làng nằm dọc bờ Đông sông Tigris và đã giành lại làng Kharaib Jabur. Lực lượng Chính phủ đang tiếp tục siết chặt vòng vây ở phía Nam và phía Đông Mosul, trước khi đánh bật các tay súng IS ra khỏi thành phố này.

Việc giải phóng Fallujah và tiến đến Mosul đồng nghĩa với việc vùng lãnh thổ IS kiểm soát tại quốc gia vùng Vịnh này tiếp tục bị thu nhỏ. Theo nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Iraq, từ chỗ kiểm soát 2/3 lãnh thổ nước này từ năm 2014, đến nay, diện tích IS chiếm giữ đã bị thu hẹp xuống 1/3. Cùng với các chiến dịch chống lại tổ chức khủng bố này được mở ở khắp các quốc gia lân cận như Syria, Libya, mưu đồ thành lập nhà nước khủng bố bao trùm toàn bộ Trung Đông, Bắc Phi, Trung Quốc và một phần Châu Âu vào năm 2020 của thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi đang đứng trên bờ vực phá sản.

Địa bàn hoạt động của IS bị thu hẹp sẽ là một đòn giáng mạnh vào nguồn thu nhập của tổ chức này. Nếu chia sự phát triển của IS thành hai giai đoạn: Giai đoạn 1 từ năm 2005 đến năm 2012 và giai đoạn 2 từ năm 2013 tới nay, có thể thấy những thay đổi đáng kể trong nguồn tài chính của chúng. Trong giai đoạn đầu, với phạm vi hoạt động chủ yếu ở Iraq, IS dựa vào các nguồn tài chính truyền thống như hiến tặng của các mạnh thường quân, bắt cóc tống tiền, cướp bóc… Tuy nhiên, kể từ đầu giai đoạn thứ hai, nhờ việc chiếm giữ được nhiều mỏ dầu quan trọng, các hoạt động buôn bán dầu mỏ đã trở thành nguồn thu nhập chính của IS. Chính vì thế, các lệnh trừng phạt của cộng đồng quốc tế nhằm vào những nhà tài trợ cho đội quân cờ đen, chủ yếu ở Qatar, Saudi Arabia và Kuwait hầu như không mang lại hiệu quả, vì IS sử dụng nguồn tiền thu được trực tiếp trong lãnh thổ chúng kiểm soát. Theo một số thống kê, có thời điểm, số tiền IS thu được từ dầu mỏ lên tới 3 triệu USD mỗi ngày.

Theo nhận định của Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) John Brennan, việc Mỹ và các đồng minh đạt được nhiều tiến triển trong cuộc chiến chống IS khiến nhóm này chịu nhiều tổn thất lớn tại Iraq và Syria là một bước tiến lạc quan, song nhóm khủng bố này vẫn còn khả năng tiến hành các cuộc tấn công trên toàn thế giới. Trong những ngày tới, IS có thể thay đổi chiến thuật để giành lại các vùng lãnh thổ đã mất, hoặc sử dụng các cuộc tấn công gây chấn động ở bên ngoài lãnh thổ kiểm soát để phô trương thanh thế. Đây sẽ là thách thức không nhỏ đối với cộng đồng quốc tế.