Để tham gia TTP và EVFTA thành công, Việt Nam cần chuẩn bị với tâm thế vững chắc

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã nhấn mạnh như vậy khi phát biểu khai mạc hội thảo “Việt Nam: Nắm bắt cơ hội của các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới” do Ngân hàng thế giới (WB) và Bộ Công Thương tổ chức sáng nay (15/6) tại Hà Nội.

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ, hội nhập kinh tế quốc tế là chủ trương nhất quán, xuyên suốt và là nội dung trọng tâm trong chính sách đối ngoại và hợp tác kinh tế quốc tế của Việt Nam trong quá trình đổi mới đất nước. Việc đàm phán các hiệp định thương mại tự do không chỉ nhằm mục tiêu mở cửa thị trường mà còn là các bước đi khẳng định cam kết hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới, là bước đi quan trọng tạo lập môi trường cạnh tranh bình đẳng và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển.

Trên cơ sở đó, Việt Nam thúc đẩy việc đàm phán và ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA) trong thời gian vừa qua, bao gồm cả những FTA thế hệ mới là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định FTA với Liên minh châu Âu (EVFTA).

Phó Thủ tướng cho rằng, các hiệp định trên mở ra một con đường, thậm chí là một "đại lộ" rất thênh thang cho Việt Nam, nhưng vấn đề là cỗ xe kinh tế Việt Nam chuẩn bị như thế nào để đi trên con đường này đảm bảo an toàn và tới đích, đây mới là quan trọng. “Cơ hội vẫn đang nằm trên các văn bản hiệp định, còn rủi ro, thách thức có vẻ đã hiện hữu, đòi hỏi Việt Nam chuẩn bị với tâm thế vững chắc mới có thể hội nhập thành công”, Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng cũng chia sẻ, để tận dụng được cơ hội và vượt lên những thách thức trong cạnh tranh quốc tế, Chính phủ Việt Nam đã chủ động và quyết tâm hành động nhằm tạo ra những sức bật mới cho nền kinh tế. Một trong những việc đó là cải thiện hơn nữa môi trường đầu tư, kinh doanh cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Theo Phó Thủ tướng, tại phiên họp đầu tiên vào tháng 5 vừa qua, Chính phủ đã thảo luận và quyết định việc sớm trình Hiệp định TPP ra Quốc hội phê chuẩn. Song song với đó, Chính phủ sẽ xây dựng và ban hành Chương trình hành động để thực hiện hiệu quả các hiệp định. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020, trong đó đặt mục tiêu lấy doanh nghiệp là đối tượng phục vụ, đề ra các yêu cầu về cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Cũng tại hội thảo, bà Victoria Kwakwa, Phó Chủ tịch khu vực Đông Á Thái Bình Dương, Nhóm Ngân hàng Thế giới cho rằng, chiếm tỷ trọng 40% GDP và 30% tổng kim ngạch buôn bán hàng hóa toàn cầu, TPP đã thực sự là hiệp định thương mại tham vọng nhất và toàn diện nhất từng hoàn tất từ trước đến nay. Việt Nam cũng đã đàm phán xong EVFTA. Vì thế, Việt Nam đang đứng trước vận hội lớn là khai thác tối đa lợi ích do các hiệp định thương mại tự do này mang lại. Các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới này dự kiến sẽ mang lại nhiều lợi ích cho Việt Nam về thương mại, đầu tư, tăng trưởng và tạo việc làm. Dự kiến, TPP có thể góp phần làm cho thu nhâp của Việt Nam gia tăng thêm 8% vào năm 2035 và EVFTA có thể đóng góp thêm 4% nữa.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch khu vực Đông Á Thái Bình Dương, Nhóm Ngân hàng Thế giới cũng chỉ ra một số thách thức, nếu không thực hiện cam kết một cách thận trọng thì các lợi ích sẽ bị bỏ lỡ. Vấn đề cốt lõi trong khai thác hiệp định thương mại là khâu thực hiện. Trong bối cảnh một nền kinh tế quá độ như Việt Nam thì giữa cam kết quốc tế và luật pháp trong nước vẫn còn những khoảng cách lớn, và đây chính là một thách thức đặc biệt.

“Tâm điểm của TPP và EVFTA về các chính sách thương mại được xem là của thế kỷ 21 đòi hỏi Việt Nam phải nỗ lực rất nhiều để thực hiện đầy đủ, trong đó bao gồm các cam kết phía sau đường biên. Muốn vậy, cần tập trung nhiều công sức đánh giá, sửa đổi, điều chỉnh văn bản luật, thủ tục quản lý nhà nước và khung thể chế xuyên suốt nhiều ngành kinh tế khác nhau”, bà Victoria Kwakwa khuyến nghị.

Cũng tại hội thảo, nhiều nội dung quan trọng liên quan đến việc thực hiện các hiệp định tự do thương mại được các chuyên gia kinh tế, đại diện WB, và một số bộ, ngành, doanh nghiệp trình bày như: Nắm bắt cơ hội và hạn chế rủi ro của TPP và EVFTA; Lộ trình đổi mới pháp luật về thương mại của Việt Nam để thực hiện TPP và EVFTA; Các doanh nghiệp Việt Nam đã sẵn sàng cho việc thực hiện TPP và EVFTA?; Các hiệp định thương mại mới của Việt Nam có ý nghĩa gì đối với nông nghiệp, ngành Dệt may Việt Nam; Phát triển doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, cải thiện môi trường đầu tư trong bối cảnh Việt Nam tham gia TTP và EVFTA…