TP Hồ Chí Minh đang bị “trói” nhiều quá

Đó là nhận định của các chuyên gia trong và ngoài nước tại hội thảo “TP Hồ Chí Minh - Khát vọng vươn lên” diễn ra sáng nay (19-5) tại TP Hồ Chí Minh.

Tại hội thảo, PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, trong thời đại toàn cầu hóa này mà chỉ phấn đấu để bằng với các thành phố trong khu vực thì lạc hậu quá. "Nhưng khổ nỗi nếu so với các địa phương khác trong nước thì TP Hồ Chí Minh dẫn đầu, còn nhìn ra khu vực thì ta đang ở cuối bảng", PGS.TS Trần Đình Thiên bình luận.

Trong khi đó, TS Vũ Minh Khương, đến từ ĐH Quốc gia Singapore nhận định, TP Hồ Chí Minh đang đứng trước nguy cơ đánh mất vai trò đầu tàu và rơi vào bẫy thu nhập trung bình. Chỉ so sánh trong nước thôi, TP Hồ Chí Minh đang thụt lùi ở một vài tiêu chí, chẳng hạn, tỷ lệ lao động có kỹ năng trong tổng số lao động toàn thành phố tăng chậm, đi sau phần lớn các tỉnh, thành phố khác.

Hiến kế giúp TP Hồ Chí Minh vươn lên, theo PGS.TS Trần Đình Thiên, trước tiên lãnh đạo thành phố này phải xác định được tầm nhìn. "Tầm nhìn của TP Hồ Chí Minh phải hướng tầm nhìn quốc gia chứ không phải bị cản trở bởi tầm nhìn quốc gia, đồng thời phải có chức năng trung tâm dẫn dắt quốc gia", PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh.

Nhưng, hiện TP Hồ Chí Minh đang bị trói buộc nhiều quá, rất khó để phát huy lợi thế, tính chủ động của địa phương. Nguồn lực của TP Hồ Chí Minh rất lớn, nhưng được phép hành động dựa trên nguồn lực đó chưa lại là chuyện khác.

TS Huỳnh Thế Du, Giảng viên Chính sách công (Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright) nhận định, hiện có nhiều "vòng kim cô" thể chế đang trói chặt TP Hồ Chí Minh. Chính vòng kim cô này khiến ba vấn đề then chốt của thành phố không phát huy được: nguồn lực được giữ lại quá ít; đội ngũ công chức thiếu động lực làm việc; TP Hồ Chí Minh chưa bao giờ có chiến lược hay tầm nhìn dài hạn rõ ràng.

Theo TS Huỳnh Thế Du, vấn đề thứ ba là hệ quả của hai vấn đề trước nhưng lại đóng vai trò then chốt, cần khắc phục ngay. Trong các giải pháp khắc phục cần xác định vai trò đặc biệt quan trọng của đội ngũ trí thức và các doanh nghiệp trong cấu trúc vận hành của thành phố.

Còn theo PGS.TS Trần Đình Thiên, giải pháp để TP Hồ Chí Minh phát triển không phải không có, thậm chí rất nhiều nhưng để thực thi nó lại rất khó, tức phá được "vòng kim cô" không phải chuyện dễ dàng. Trước mắt, theo các chuyên gia, TP Hồ Chí Minh cần hiểu rõ thế mạnh và điểm yếu của mình, khai thác tốt nhất cái mình có, biến cái bất lợi thành động lực vươn lên.

"TP Hồ Chí Minh cũng không cần phải đi "xin" từng cái cụ thể, mà mạnh dạn đổi mới vượt lên trước luật, trước thể chế. Nếu tầm nhìn đó, hành động đó dựa trên lợi ích quốc gia thì tôi cho rằng sẽ được chấp nhận", PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh.