Thí điểm quy hoạch kinh doanh ăn uống trên vỉa hè: Làm sao để bền vững?

Quản lý tập trung

Theo thống kê của Phòng Kinh tế Quận 1, hiện trên địa bàn quận có khoảng gần 600 hộ đang kinh doanh trên vỉa hè, hằng ngày lấn chiếm lòng lề đường, gây mất mỹ quan đô thị ở khu vực trung tâm thành phố. Nhằm mục đích chỉnh trang đô thị, UBND Quận 1 đã ra kế hoạch lập "Khu ẩm thực thí điểm sắp xếp kinh doanh có thời gian" với 60 gian hàng được tổ chức thí điểm tại phường Bến Nghé, trên đường Nguyễn Văn Chiêm và khu vực Công viên cảng Bạch Đằng. Thời gian hoạt động trong ngày từ 6h đến 8h và 11h đến 13h. Hộ kinh doanh tại đây phải đạt các điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, bán đúng giá niêm yết, bảo đảm vệ sinh môi trường và an ninh trật tự. Trước mắt, những người bán hàng rong khi tham gia vào mô hình sẽ được tập huấn về an toàn vệ sinh thực phẩm, xử lý rác thải và kỹ năng giao tiếp.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hường, Phó Chủ tịch UBND Quận 1, chỉ những người thật sự khó khăn và phải có nhà trên địa bàn phường thí điểm, kinh doanh buôn bán hàng rong, vỉa hè lâu năm thì mới được sắp xếp bán, người nơi khác đến không được giải quyết. "Mục đích của kế hoạch này nhằm tổ chức sắp xếp cho người có hoàn cảnh khó khăn đang kinh doanh lấn chiếm vỉa hè vào khu vực thí điểm để quản lý, từ đó kéo giảm tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường, xây dựng hình ảnh văn minh trên địa bàn Quận 1" - bà Hường cho biết.

Tuy nhiên, kế hoạch trên lại khiến người dân và người bán hàng rong không khỏi băn khoăn. Anh Nguyễn Quang Phong (phường Bến Nghé) cho rằng, đối với người mua hàng, hàng rong mang đến sự tiện lợi, nhanh chóng. "Bây giờ có khu vực riêng, tôi phải mất nhiều thời gian hơn để mua hàng. Người dân ngại đi đến khu vực bán, để rồi những người kinh doanh mất khách, lỗ vốn" - anh Phong nói.

Cần quy hoạch khoa học

Bác sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Phó Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP Hồ Chí Minh cho rằng, nhu cầu về thức ăn đường phố luôn là có thực. Nếu thấy khó khăn trong quản lý mà dẹp bỏ là điều không nên. Hiện nay, các quận, huyện cũng đã chủ động hơn trong việc quy hoạch tạm thời các khu vực kinh doanh như việc Quận 1 lập khu vực thí điểm. Tuy nhiên, cần lưu ý các đối tượng kinh doanh hàng rong từ địa phương khác đến. Họ chủ yếu là những người thuộc diện nghèo, kinh doanh buôn bán rong để nuôi gia đình nên cần khéo léo trong công tác xử lý trong quá trình thí điểm.

Ông Lâm Thiếu Quân, đại biểu HĐND TP Hồ Chí Minh nhận định, việc thiết lập khu bán hàng rong là điều cần thiết trong công tác bảo đảm mỹ quan đô thị, trật tự an toàn giao thông. Ông Quân cho rằng, nếu khu vực thí điểm chỉ tụ tập buôn thúng bán bưng mỗi người mỗi kiểu thì không nên, vì sau đó có thể bùng phát trở thành chợ tạm gây ra cảnh nhếch nhác, khiến chính quyền lại phải dẹp bỏ. Phải có quy hoạch văn minh, khoa học, tại các khu vực bán hàng rong này, làm sao để có được sự bền vững, làm điểm nhân rộng ra các địa bàn khác.

Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, ông Đặng Văn Khoa, Ủy viên Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho rằng, cần thí điểm để trong quá trình thực tế sẽ có những giải pháp thỏa đáng không chỉ phục vụ cho người bán - mua hàng rong, mà còn đáp ứng đòi hỏi của những người khó chịu vì hàng rong. Về phía chính quyền, cần có những quy định, những quy hoạch tạo thuận lợi để hoạt động kinh doanh vỉa hè có thể chấp nhận được trong phạm vi của một thành phố lớn.

Đối với những người bán hàng rong, phải tuân thủ những điều kiện, tiêu chuẩn do chính quyền đề ra, xác định công việc của mình làm sao vừa bảo đảm kinh doanh vừa giữ gìn được bộ mặt của đô thị. "Vỉa hè cần phải ưu tiên bậc nhất phục vụ cho việc đi lại. Nhận thấy thuận lợi về giao thông, thời gian và còn dư địa để sử dụng một phần vào kinh doanh vỉa hè, nhưng cũng tùy từng địa bàn chứ không đánh đồng như nhau. Trong quá trình thí điểm cần tham vấn ý kiến của những người trong cuộc, sẽ vỡ ra những vấn đề chưa nghĩ tới, đưa ra những giải pháp điều chỉnh ngay trong quá trình thực hiện" - ông Khoa nhấn mạnh.