Gian nan "cuộc chiến" từ biên ải

"Nóng" từ cửa khẩu...

Rạng sáng 6-4, Trạm kiểm soát cửa khẩu quốc tế Mộc Bài (Cục Hải quan Tây Ninh) đã kiểm tra, phát hiện một ô tô đầu kéo chở 2.000 bao thuốc lá các loại, đựng trong 4 thùng carton, cất giấu phía dưới gầm rơ moóc, không có chứng từ hợp pháp. Qua đấu tranh, đối tượng vận chuyển khai nhận số thuốc lá trên được mua tại Campuchia nhằm đưa vào Việt Nam để hưởng chênh lệch...

Trước đó, ngày 4-4, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cha Lo (Cục Hải quan Quảng Bình) phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra một xe ô tô nhập cảnh chở quặng sắt mang biển kiểm soát Lào (do Viêng Vi Lay, quốc tịch Lào điều khiển). Qua kiểm tra, phát hiện dưới gầm rơ moóc có 2 bao tải màu xanh, bên trong đựng chất rắn, dạng cục, màu xanh xám nghi là thuốc nổ, tổng trọng lượng 47kg. Qua đấu tranh, Viêng Vi Lay khai nhận vận chuyển thuê cho một người Việt Nam.

Không chỉ lợi dụng khu vực cửa khẩu, đường biên, các đối tượng vi phạm cũng sử dụng nhiều chiêu thức để đưa lậu hàng hóa vào nội địa. Tại các cửa khẩu thuộc địa bàn quản lý của Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh, cơ quan Hải quan đã khám xét, phát hiện hàng chục container hàng nhập lậu, hàng cấm do các doanh nghiệp (DN) đưa về cảng, nhưng chủ DN đã bỏ trốn khỏi địa chỉ đăng ký kinh doanh, hoặc chối bỏ hàng hóa. Cuối tháng 3-2016, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 phối hợp với Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Nam (Tổng cục Hải quan - TCHQ) đã phát hiện 2 container hàng điện lạnh thuộc diện cấm nhập khẩu do Công ty TNHH Thương mại dịch vụ giao nhận xuất nhập khẩu Thiên Lộc Phát (Quận 1, TP Hồ Chí Minh) đứng tên mở tờ khai nhập khẩu. Nhưng khai báo hàng hóa của DN là hàng nhập khẩu, sản phẩm đầu nối và giắc cắm có xuất xứ Nhật Bản.

...đến lối mở đường mòn

Theo TCHQ, trong quý I-2016, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, xử lý khoảng 3.160 vụ việc vi phạm, thu nộp ngân sách hơn 22 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã xử lý 11 vụ, chuyển cơ quan chức năng khởi tố 12 vụ có tính chất nghiêm trọng.

Tuy nhiên, việc kiểm soát các đường mòn, lối mở tại khu vực biên giới đất liền vẫn luôn là "cuộc chiến" đầy gian nan với lực lượng hải quan, bởi nước ta có 4.450km đường biên giới trên đất liền, tiếp giáp với nhiều quốc gia. Làm rõ hơn về việc một số lối mở biên giới không có lực lượng Hải quan giám sát, ông Nguyễn Dương Thái, Phó Tổng cục trưởng TCHQ phân tích: Lối mở ngoài khu kinh tế cửa khẩu gồm 2 loại là lối mở chỉ có hàng hóa cư dân biên giới qua lại và lối mở được Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố quyết định cho hàng hóa xuất - nhập khẩu (XNK) đi qua sau khi trao đổi với các cơ quan chức năng có liên quan.

Tại những lối mở loại thứ hai, lực lượng Hải quan thực hiện chức năng kiểm tra, giám sát, kiểm soát đối với hàng hóa XNK, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh. Bên cạnh nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kiểm soát, lực lượng Hải quan còn có nhiệm vụ chống buôn lậu và gian lận thương mại hàng hóa qua biên giới. Luật Hải quan quy định rõ, trong địa bàn hoạt động của Hải quan thì Hải quan chủ trì việc kiểm soát, chống buôn lậu. Ngoài địa bàn hoạt động, Hải quan có trách nhiệm phối hợp với các lực lượng khác nhằm hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Như vậy, với những lối mở mà hàng hóa XNK được phép đi qua là địa bàn hoạt động của Hải quan, cơ quan Hải quan sẽ chủ trì công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại tại khu vực này. Những lối mở chỉ cho hàng hóa, cư dân biên giới đi qua, cũng như các đường biên khác mà không cho hàng hóa XNK qua, thì Hải quan phối hợp với các lực lượng chức năng khác để thực hiện nhiệm vụ này.

Ông Nguyễn Dương Thái chia sẻ, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại trên biên giới đường bộ rất phức tạp, là cuộc chiến gian nan mà Hải quan và các lực lượng khác đang nỗ lực thực hiện. Nếu người dân nắm được thông tin lực lượng Hải quan buông lỏng vai trò của mình tại các điểm mà hàng hóa XNK được phép đi qua thì phản ánh lại với TCHQ để ngành Hải quan có biện pháp chấn chỉnh.