Nga tuyên bố rút quân khỏi Syria: Một nước cờ khôn khéo

Theo ông Dmitry Peskov, phát ngôn viên của ông Putin, chính quyền Assad không yêu cầu Nga rút quân. Tuy nhiên, Nga đã quyết định bắt đầu rút dần quân khỏi Syria kể từ ngày 15/3. Căn cứ không quân và các thiết bị hải quân của Nga vẫn tiếp tục duy trì tại Syria.

Trong năm ngoái, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bắt đầu chiến dịch can thiệp quân sự vào Syria, làm thay đổi cục diện cuộc nội chiến đã kéo dài suốt 5 năm qua tại quốc gia này.

Trong các vòng đàm phán hòa bình mới nhất, Nga thúc giục giới lãnh đạo Syria cần có những động thái “mang tính xây dựng" nhằm kết thúc tình trạng xung đột đã cướp đi sinh mạng gần một phần tư triệu người, gây ra cuộc khủng hoảng nhập cư châu Âu và tạo cơ hội cho IS phô trương thanh thế.

Động thái mới của ông Putin được đánh giá là “khôn ngoan” khi một mặt tạo ra một dấu ấn đáng kể trong tiến trình hòa bình của Syria, mặt khác bảo đảm những thành tựu mà quân đội của chính quyền Assad đã đạt được nhờ sự hỗ trợ không nhỏ từ phía Nga.

“Ông Putin là một người khôn ngoan. Ông ấy đang cho thấy mình là một chính khách đích thực”, ông Joshua Landis, giám đốc Trung tâm nghiên cứu Trung Đông tại Đại học Oklahoma nhận định. “Nga cũng đang gửi một thông điệp tới Tổng thống Assad, một người dường như đang tự tin thái quá”.

Thêm hy vọng hòa bình cho Syria

Theo Nhà trắng, Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Mỹ Obama đã có cuộc điện đàm hôm 14/3 nhằm thảo luận về kế hoạch rút quân. Ông Obama hoan nghênh nỗ lực giảm bạo lực tại Syria kể từ khi Nga và Mỹ đạt được hiệp định ngừng bắn trong tháng trước.

Ông Putin nói rằng, để rút phần lớn quân đội khỏi Syria, sự hoạt động có hiệu quả của các lực lượng vũ trang sẽ mở đường cho tiến trình hòa bình ở Syria. “Tôi hy vọng quyết định ngày hôm nay sẽ gửi đi một tín hiệu tích cực cho tất cả các bên tham chiến”.

Sức ép lớn cho chính quyền Assad

Ông Salem al-Muslet, phát ngôn viên phe đối lập chính ở Syria nhận định: “Quyết định rút quân của Nga là tín hiệu tốt cho người dân nhưng sẽ làm suy yếu chính quyền Syria”.

Trong những tháng gần đây, Mỹ không còn dùng những lời lẽ đanh thép yêu cầu ông Assad từ chức như trước, nhưng Mỹ vẫn giữ quan điểm rằng, khó có thể hoàn tất tiến trình hòa bình lâu dài của Syria nếu ông Assad tiếp tục tại vị.

Ông Anton Lavrov, một nhà phân tích quân sự độc lập của Nga nhận định: “Thông báo rút quân của ông Putin là một động thái mang tính biểu tượng, để “viên thuốc” dành cho phe đối lập bớt đắng. Bởi lẽ, ông Assad sẽ không từ chức kể cả khi Nga rút quân. Động thái của Nga rõ ràng có liên quan tới việc bắt đầu các cuộc đàm phán ở Geneva. Đây là một thông điệp gửi tới phe đối lập, cho thấy nỗ lực của Nga nhằm đạt được một thỏa thuận giữa các bên”.

Sức ép quốc tế gia tăng

Ông Staffan de Mistura, Đặc phái viên Liên hợp quốc tại Syria kêu gọi cộng đồng quốc tế cùng gia tăng sức ép lên mức lớn nhất có thể lên hai bên tham gia đàm phán.

Hiện nay, chính quyền Syria đang tỏ ý chỉ chấp nhận vai trò hạn chế của phe đối lập trong chính phủ.Trong khi phe đối lập không cho thấy dấu hiệu nào trong việc sẵn sàng chấp nhận thỏa hiệp.

Trong tuần trước,Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gennady Gatilov cũng đã thúc giục các nhà lãnh đạo Syria và phe đối lập cùng nhất trí một thể chế mới nhằm xây dựng xã hội dân chủ tương lai ở quốc gia này.