Nhớ lời Bác năm xưa

Năm cũ lịch cũ vừa qua,
Năm mới lịch mới lại tới!

Sau mùa Đông lạnh lẽo, muôn vật tiêu điều và tạo hóa lại cho mùa Xuân mang đến thế gian những vẻ tốt tươi ấm áp, muôn hoa tươi thắm, ngàn lá đua xanh. Người xưa gọi là Xuân sinh.

Loài người nương vào quy luật tự nhiên của tạo hóa, để sắp đặt kế hoạch hoạt động cho cả năm, nên nhân gian có câu "nhất niên chi kế, thi ư Xuân" (Suốt năm kế hoạch định từ mùa Xuân).

Với ý nghĩa của mùa Xuân như vậy, Bác đã đưa đến cho Đảng ta cuộc đời gắn với mùa Xuân:

Ngày 3-2-1930, Bác đã sáng lập Đảng ta và từ mùa xuân này, Đảng ta bắt đầu cuộc đời phấn đấu của mình. Từ đó đến nay, Xuân về, Tết đến là mùa Xuân mừng Đảng ta ra đời, là mùa để Đảng "sắp đặt các kế hoạch hoạt động và sống còn cho cả năm".

Vào một ngày Xuân, 28-1-1941 (Xuân Tân Tỵ), Đảng ta đón người sáng lập ra mình, trước đó 30 năm đi tìm chân lý để về giúp đồng bào. Từ mùa Xuân này, Đảng ta có Người trực tiếp giáo dục, rèn luyện, dẫn lối đưa đường, 15 tuổi làm cuộc cách mạng Tháng Tám năm 1945 - mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam và đặt cơ sở cho những thắng lợi vẻ vang về sau của cách mạng Việt Nam; 45 tuổi đưa giang sơn quy về một mối chung sức, đồng lòng xây dựng Việt Nam đàng hoàng, to đẹp; 56 tuổi làm cuộc đổi mới để tạo đà cho Việt Nam ta phát triển mạnh trong thế kỷ XXI.

Hơn bốn năm sau kể từ ngày Xuân Tân Tỵ - ngày Bác Hồ đặt chân về giữa lòng Tổ quốc thân yêu, Bác Hồ trở thành vị Chủ tịch đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Và mùa Xuân độc lập đầu tiên, Xuân Bính Tuất năm 1946, đúng giờ Giao thừa, khi Đài Tiếng nói Việt Nam truyền đi khắp đất nước lời chúc mừng năm mới của Bác, thì Người đang đón Xuân cùng nhân dân yêu quý của mình tại đền Ngọc Sơn, trong vai một cụ già theo cháu đi hái lộc. Lần đầu tiên nhân dân Hà Nội, nhân dân cả nước, được hưởng một mùa Xuân mới mẻ, Giao thừa được nghe Bác Hồ đọc thơ chúc Tết. Và, cũng bắt đầu từ đây vào ngày cuối cùng của năm cũ, ai nấy đều mong phút Giao thừa đến để được nghe thơ chúc Tết của Bác Hồ - những vần thơ rung động mọi trái tim.

Kể từ mùa Xuân độc lập đầu tiên đó, suốt 24 năm làm Chủ tịch nước, mỗi lần Tết đến, Xuân về Bác lại mong cho đất nước càng ngày càng Xuân bằng việc kêu gọi mọi người thực hiện "Tết trồng cây". "Tết trồng cây" là công việc mà Bác Hồ đã nêu lên với toàn dân từ tháng 11 năm 1959, tưởng như rất bình thường nhưng cùng với thời gian chúng ta càng thấy ở đó những ý nghĩa sâu xa bắt nguồn từ truyền thống lâu đời của dân tộc cũng như những ý tưởng đi trước thời đại trong việc giữ gìn môi trường thiên nhiên.

"Tết trồng cây" đưa đến cho mỗi người, mỗi gia đình việc làm, niềm vui trong tình cảm truyền thống Việt Nam đón Tết cổ truyền dân tộc" vui Tết trồng cây, nơi nơi phấn khởi, người người thi đua". "Mùa Xuân là Tết trồng cây", chính là loài người lợi dụng cái luật tự nhiên của tạo hóa "để làm sôi động cuộc sống của tạo hóa, của con người, cho nên "Tết trồng cây mùa Xuân thì trời vui, đất vui, người càng vui"…

Điều Bác dạy ta Tết trồng cây là vậy, việc Bác làm để nêu gương sáng là Tết năm 1960 - Tết mừng Đảng ta 30 tuổi trẻ, mừng Nhà nước ta 15 Xuân xanh, Bác Hồ đi trồng cây tại Công viên hồ Bảy Mẫu (nay là Công viên Thống Nhất). Bắt đầu từ bấy đến nay và mãi mãi về sau, Bác Hồ cho chúng ta những mùa Xuân có ý nghĩa nhân văn: Cứ dịp Tết đến, đất nước, nhân dân lại nô nức Tết trồng cây mừng Đảng, mừng Xuân, mừng Đất nước.

Suốt 24 năm làm Chủ tịch nước mỗi lần Tết đến, Xuân về Bác Hồ lại nghĩ đến dân, lo sao cho dân có một mùa Xuân ấm no, hạnh phúc. Thường thì trước Tết 3 tháng Bác đã nhắc các cơ quan, các ngành chuẩn bị Tết cho dân. Riêng Bác cũng tự mình chuẩn bị sớm: Tìm ý thơ cho bài thơ mừng năm mới, soạn thảo bài viết "Tết trồng cây" và cuối cùng là một chương trình đi thăm dân không thể thiếu đối với Bác - Một chương trình riêng mà chỉ Bác và các đồng chí cảnh vệ biết.

Tối Ba mươi tết Xuân Canh Tý (1960), Bác đến thăm gia đình mẹ con chị Tin, một lao động nghèo ở phố Hàng Chĩnh Hà Nội; Chiều mồng Hai Tết Xuân Tân Sửu (1961), Bác đến Văn Miếu dự buổi bình thơ xuân của các cụ; Mồng Hai tết Xuân Nhâm Dần (1962), Bác đến thăm các cháu học sinh ở Hải Phòng; Chiều hai chín tết Xuân Quý Mão (1963), Bác cải trang thành một cụ già theo cháu đi chợ hoa và chợ Đồng Xuân… tất cả đều bí mật, bất ngờ.

Như Tết năm 1960, nếu Bác chỉ đến thăm các gia đình theo chương trình của cơ quan bố trí thì làm sao Chủ tịch nước biết được gần đến giao thừa rồi mà chị Tin vẫn phải đi gánh nước thuê, đổi gạo để sáng mai mồng Một Tết có cơm ăn cho bốn đứa con của mình. Bác vào nhà thăm hỏi năm mẹ con chị Tin. (Chồng chị Tin là một công nhân khuân vác ở bến Phà Đen đã mất cách đó bốn năm. Còn chị thì cho đến lúc này vẫn chưa có việc làm ổn định). Gọi là nhà nhưng đâu có phải là nhà mà là một cái chái như một túp lều. Cảnh nghèo của gia đình đã phũ phàng hiện ra trước mắt Bác. Trên cái bàn gỗ mục chỉ có một nải chuối xanh và một nén hương. Bốn đứa nhỏ, đứa lớn nhất mới 10 tuổi đang ngồi trên chiếc giường chia nhau 1 gói kẹo. Bác đã nói với những người phục vụ, bảo vệ đi cùng về nỗi lòng mình: Đúng là Ba mươi Tết mà không có Tết. Vậy còn bao nhiêu gia đình như thế này ở khắp mọi miền đất nước? Cứ ngồi nghe báo cáo thì đâu cũng là no ấm, tươi vui…

Về đến nhà, các đồng chí Bộ Chính trị đang chờ Bác để chúc mừng năm mới. Mọi người băn khoăn khi thấy Bác không vui. Bác kể lại hoàn cảnh chị Tin cho mọi người nghe. Cuối câu chuyện Bác nói: Ta có chính quyền trong tay, nhưng chính quyền đó chưa thực sự là do dân, vì dân. Một số lãnh đạo các địa phương đã quan liêu và nặng về hình thức. Họ không chịu đi sâu, đi sát quần chúng, nên phục vụ quần chúng chưa tốt. Nếu chúng ta chỉ nghe báo cáo của họ thì sẽ không bao giờ nắm được chính xác tình hình để có chủ trương, nghị quyết đúng đắn. Đảng quan liêu, Chính quyền quan liêu thực sự là một nguy cơ đối với đất nước chúng ta".(1)

Cứ mỗi mùa Xuân đến, cùng với việc nghĩ đến dân, bao giờ Bác cũng nghĩ đến Đảng. Bởi vì chính Bác là người đã sáng lập ra Đảng vào đúng mùa Xuân. Bác nghĩ đến Đảng với lòng tự hào, nhưng cũng đầy lo âu. Nhất là từ khi Đảng trở thành Đảng cầm quyền, một bộ phận không ít cán bộ, đảng viên thoái hóa biến chất làm giảm sút uy tín của Đảng và gây nên những tổn thất đáng kể đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc. Là một lãnh tụ có tầm nhìn xa rộng Bác đã dự báo rất sớm nguy cơ này đối với tất cả đảng viên của Đảng kể cả với Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bộ Chính trị.

Mùa Xuân năm 1965, tại Hội nghị bồi dưỡng chỉnh huấn do Trung ương triệu tập, Bác đã nói lên những lời tâm huyết: "Muốn giữ gìn sự trong sáng của Chủ nghĩa Mác - Lê nin thì trước hết phải tự mình trong sáng. Muốn đánh thắng kẻ thù là chủ nghĩa đế quốc, muốn xây dựng thắng lợi chủ nghĩa xã hội thì trước hết phải chiến thắng kẻ thù bên trong của mỗi chúng ta".(2)

Bác đã nghiêm khắc phê phán những cán bộ đảng viên có chức, có quyền mà thoái hóa biến chất: "Ở cương vị phụ trách thì cho mình có quyền hơn hết thẩy, định đoạt mọi việc; ở ngành nào, địa phương nào thì coi đó như một giang sơn riêng, không biết lợi ích toàn cục, họ coi thường những quyết định của tổ chức, họ là những "ông quan liêu" chỉ thích dùng mệnh lệnh đối với đồng chí và nhân dân. Số người đó coi Đảng như một cái cầu thang để thăng quan phát tài. Họ không quan tâm tới đời sống của nhân dân mà chỉ lo nghĩ tới lợi ích của riêng mình. Họ quên rằng mỗi đồng tiền, hạt gạo đều là mồ hôi, nước mắt của nhân dân, do đó mà sinh ra phô trương, lãng phí. Họ tự cho mình sống xa hoa, hưởng lạc, từ đó mà đi đến tham ô trụy lạc, thậm chí sa vào tội lỗi…"(3)

15 năm ở và làm việc tại Khu Phủ Chủ tịch, năm nào cũng vậy, Bác mời những đồng chí trực tiếp phục vụ Bác, những chiến sĩ công an trực tiếp bảo vệ Bác ăn bữa cơm Tất niên bằng những đồng tiền nhuận bút và tiền tiết kiệm của Bác và cho chụp ảnh kỷ niệm với Bác. Những Tết mà Bác đi công tác xa thì giao cho Thủ tướng Phạm Văn Đồng thực hiện việc này.

Đó là sự chăm lo đầy tình thương của người ông, người bác, người cha.

Xuân mới, lịch mới năm Bính Thân 2016 tới, ôn lại tình cảm, tấm lòng bao la của Bác dành cho mỗi người chúng ta, để mỗi chúng ta sắp đặt kế hoạch cho cả năm. Thiết thực trước hết cho mỗi người chúng ta "Học và làm theo tấm gương đạo đức của Bác Hồ", và từ đó có những việc làm thiết thực mừng: Đại hội lần thứ 12 của Đảng thành công, cuộc bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021...

__________
(1) Vũ Kỳ - Càng nhớ Bác Hồ NXBTN HN 1999, tr598.
(2) Hồ Chí Minh toàn tập NXB CTQG HN 1996 T11, tr373(2)
(3) Hồ Chí Minh toàn tập NXB CTQG HN 1996 T11, tr374(3)