Vì sao chưa xử lý dứt điểm?

Lấn chiếm đất công, vẫn được bầu làm trưởng thôn

Vụ nổi cộm nhất là việc lấn chiếm đất công của đương kim Trưởng thôn Thuần Lương (xã Hoàng Văn Thụ), đã diễn ra nhiều năm nhưng đến thời điểm này, UBND xã Hoàng Văn Thụ vẫn chưa tìm ra biện pháp giải quyết. Cụ thể, năm 2002, gia đình ông Cao Thanh Võ được cấp đất giãn dân với diện tích 240m2 (2 suất đất) ở khu Cửa Cầu. Trong quá trình sử dụng, ông Võ đã lấn chiếm đất công để mở rộng diện tích đất ở cho gia đình lên đến hơn 800m2. Đến ngày 1-12-2009, trong Thông báo kết luận số 25/TB-KL-UBND trả lời đơn thư của công dân về vấn đề này, UBND xã Hoàng Văn Thụ xác định ông Cao Thanh Võ đã lấn chiếm, sử dụng trái phép 593m2 đất công. Cùng thời điểm này, ông Võ có vi phạm khác là xây dựng nhà tạm và chuồng trại chăn nuôi trên đất sản xuất nông nghiệp nhận hợp đồng với thôn Thuần Lương ở Gò Su. Trong phần biện pháp xử lý, UBND xã Hoàng Văn Thụ nêu rõ: "Thu hồi diện tích đất lấn chiếm 593m2, yêu cầu ông Võ thu dọn, bàn giao mặt bằng, trả lại tập thể". Ngoài ra, bản thân ông Võ bị Đảng ủy xã Hoàng Văn Thụ xử lý kỷ luật về Đảng là cách chức chi ủy viên chi bộ thôn Thuần Lương.

Tuy nhiên, kể từ thời điểm ban hành Kết luận số 25 đến nay đã gần 6 năm, diện tích lấn chiếm đất công của ông Cao Thanh Võ vẫn chưa được thu hồi. Đáng ngạc nhiên là vào thời điểm tháng 9-2015, dù vụ việc chưa được giải quyết nhưng ông Cao Thanh Võ được "tín nhiệm" bầu làm Trưởng thôn Thuần Lương, nhiệm kỳ 2015-2017.

Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Trung Hà, Chủ tịch UBND xã Hoàng Văn Thụ khẳng định việc bầu cử trưởng thôn Thuần Lương được tiến hành đúng quy trình, quy định của pháp luật. "Nhân sự bầu cử trưởng thôn đã được Ban công tác Mặt trận thôn đề cử và được hội nghị nhân dân thôn Thuần Lương thông qua. Sau đó, Chi ủy chi bộ thôn cũng đã báo cáo công tác nhân sự với Đảng ủy xã Hoàng Văn Thụ" - ông Hà cho hay. Trả lời thắc mắc của PV về việc ông Cao Thanh Võ vi phạm quy định pháp luật quản lý đất đai nhiều năm chưa xử lý mà vẫn được đưa vào nhân sự bầu trưởng thôn nhiệm kỳ 2015-2017, ông Hà cho biết Đảng ủy, UBND xã nắm rõ vi phạm. Xã chấp thuận dự kiến nhân sự của thôn vì "nếu thôn Thuần Lương không bầu cử được trưởng thôn thì tình hình an ninh chính trị sẽ phức tạp", và "tìm nhân sự đáp ứng đủ điều kiện bầu cử trưởng thôn theo Quyết định 50 của UBND TP Hà Nội ở đây gặp nhiều khó khăn, hơn nữa tại hội nghị họp dân cũng đã thông qua". Theo thông tin cung cấp của UBND xã Hoàng Văn Thụ, cuộc bầu cử trưởng thôn Thuần Lương diễn ra vào thời điểm cuối tháng 9-2015 phải qua hai vòng bầu cử mới hoàn thành. Ở vòng 1, cả hai người được đề cử, trong đó có ông Võ, đều không đạt số phiếu quá bán.

Chưa nói đến công tác bầu cử diễn ra như thế nào, tuy nhiên việc Đảng ủy, UBND xã Hoàng Văn Thụ chấp thuận nhân sự bầu cử trưởng thôn của thôn Thuần Lương đối với trường hợp ông Cao Thanh Võ là chưa xem xét đầy đủ tiêu chuẩn của người trưởng thôn theo quy định tại Điều 9, Quyết định số 50/2013/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội về việc ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố trên địa bàn TP Hà Nội, là "bản thân và gia đình gương mẫu về đạo đức, lối sống, chấp hành tốt chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, được nhân dân tín nhiệm". Kể từ khi có trưởng thôn mới, nhiều người dân thôn Thuần Lương đặt câu hỏi: Một cá nhân đang vi phạm chủ trương, chính sách pháp luật như vậy thì có xứng đáng là người đại diện quyền lợi và nghĩa vụ của hàng nghìn người dân trong thôn, trong xóm?

Vi phạm chồng vi phạm?

Điển hình của tình trạng "vi phạm chồng vi phạm" diễn ra là việc xử lý các hợp đồng giao đất trái pháp luật đã được UBND xã, UBND huyện, UBND thành phố có kết luận và chỉ đạo xử lý vi phạm ở các khu Trại Gà, Hồ Bềnh, Ao Bềnh, Đồng Dâu, Đồng Chợ, Gò Chỉ, Bến Gia, Đồng Vũng. Theo thông tin UBND xã Hoàng Văn Thụ cung cấp, ngày 22-11-2012, UBND xã Hoàng Văn Thụ đã ban hành Quyết định số 79/QĐ-UBND hủy bỏ 238 hợp đồng thầu quỹ đất công ích nhóm đất nông nghiệp, do các thôn ký với tập thể, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn xã về UBND xã quản lý. Tuy nhiên, đến thời điểm này, tại Trại Gà, hợp đồng thầu đất trái pháp luật, thời hạn 30 năm, giữa UBND xã Hoàng Văn Thụ với ông Nguyễn Viết Thiều (sau đó đã chuyển nhượng cho ông Nguyễn Tiến Dũng) với diện tích 1.800m2 đất xây dựng trại gà công nghiệp vẫn chưa được xử lý. Tại Hồ Bềnh, ông Nguyễn Xuân Dũng nhận thầu của UBND xã thời hạn 5 năm (kể từ năm 2004) diện tích hơn 14.000m2, tuy nhiên đến nay đã quá thời hạn nhưng UBND xã chưa tổ chức đấu thầu lại, ông Dũng vẫn sử dụng vào mục đích nuôi cá.

Tương tự, tại khu Ao Bềnh, UBND xã ký hợp đồng giao thầu cho ông Nguyễn Văn Thắng diện tích 6.672m2; tại khu Đồng Chợ ký hợp đồng với ông Cao Văn Nguyên thời hạn 10 năm (2007-2017) với diện tích gần 13.000m2; tại khu Bến Gia ký hợp đồng với ông Cao Văn Định thời hạn 20 năm (2002-2022), hợp đồng không ghi diện tích... Thậm chí, tại hợp đồng giao thầu với ông Cao Văn Trà diện tích hơn 31.000m2 - thời hạn 10 năm, UBND huyện Chương Mỹ xác định là trái pháp luật, thế nhưng đến thời điểm này UBND xã vẫn chưa thanh lý (hợp đồng), và đáng nói hơn là trong thời điểm nửa đầu năm 2015, "UBND xã vẫn thu sản lượng".

Giải thích về những tồn tại này, Chủ tịch UBND xã Lê Trung Hà kêu "xử lý gặp nhiều khó khăn, trong đó cái khó lớn nhất là xã chưa tìm ra nguồn tiền để đền bù hoa màu, tài sản trên đất cho người dân đang sử dụng đất theo các hợp đồng đã ký kết với UBND xã". Biện pháp "mạnh tay" nhất lúc này của UBND xã chỉ vẫn... trên giấy, đó là đã thông báo thanh lý hợp đồng, thông báo hủy hợp đồng - những văn bản mà các chủ đất gần như không tính đếm đến vì họ vẫn đang thản nhiên sử dụng đất có hợp đồng trái pháp luật. Câu hỏi là đến bao giờ UBND xã Hoàng Văn Thụ mới "xóa sổ" được những hợp đồng ký 5 năm, 10 năm, 20 năm, 30 năm..?

Trong quá trình làm việc với người dân và UBND xã Hoàng Văn Thụ, nhóm PV Báo Hànộimới nhận được nhiều thông tin cho thấy sự buông lỏng quản lý, sử dụng đất đai đã có hệ thống từ nhiều năm nay trên địa bàn xã. Lời "tâm sự" đầu tiên tại buổi làm việc với PV vào sáng 1-12-2015, Chủ tịch xã Lê Trung Hà thừa nhận tình trạng vi phạm đất đai diễn ra phức tạp. Trước năm 2010, đã có 12 cán bộ, đảng viên bị kỷ luật, trong đó có những cán bộ chủ chốt như Bí thư Đảng ủy xã, Chủ tịch UBND xã, trưởng thôn... Trước tình hình này, năm 2012, Đảng ủy xã Hoàng Văn Thụ đã ban hành Nghị quyết về công tác quản lý đất đai, tuy nhiên "việc xử lý vi phạm rất khó khăn, không thể một chốc, một lát là giải quyết được" - ông Hà phân bua.

Dù đã có hàng loạt cán bộ bị xử lý kỷ luật nhưng vi phạm mới vẫn diễn ra sau năm 2010, cụ thể: Năm 2011 có 3 hộ xây dựng trên đất nông nghiệp, trong đó hộ ông Cao Văn Tắc xây dựng công trình tổng diện tích gần 200m2 gồm nhà tạm sinh hoạt, công trình chăn nuôi; các năm 2012 và 2014 có 3 trường hợp là ông Nguyễn Văn Bệu, ông Cao Thanh Hữu, ông Nguyễn Văn Hoa, đều xây dựng nhà, chuồng trại trên đất nông nghiệp. Từ cuối năm 2014 và năm 2015 xảy ra 4 vụ xây dựng nhà trên đất nông nghiệp và đặc biệt là vi phạm của Công ty Điện lực Chương Mỹ - xây dựng nhà quản lý điện trên diện tích hơn 100m2 mà chưa được cơ quan chức năng cho phép.

Theo giải trình của UBND xã Hoàng Văn Thụ, sau khi có chủ trương của UBND huyện Chương Mỹ, ngày 6-5-2014, xã Hoàng Văn Thụ và Công ty Điện lực Chương Mỹ đã thống nhất việc giao mặt bằng đất để xây dựng điểm dịch vụ quản lý điện nông thôn trên địa bàn xã. Ngày 15-11-2014, UBND xã Hoàng Văn Thụ có biên bản xác nhận kích thước thửa đất để Công ty Điện lực thuê tại khu vực sân văn hóa - thể thao xã Hoàng Văn Thụ.

Tuy nhiên, khi các thủ tục pháp lý theo quy định pháp luật của cấp có thẩm quyền về cho thuê đất chưa hoàn thiện thì cuối tháng 11-2014, Công ty Điện lực Chương Mỹ đã "nhanh tay" xây dựng nền móng trên diện tích đất đang dự định xin thuê. Theo lãnh đạo UBND xã Hoàng Văn Thụ, vi phạm này đã được Đội Thanh tra xây dựng và UBND xã Hoàng Văn Thụ lập biên bản kiểm tra hiện trạng công trình và thông báo cho Công ty Điện lực yêu cầu dừng thi công. Sự việc chưa được giải quyết dứt điểm, viện lý do "xã có diện tích tự nhiên rộng" và "nhu cầu cấp bách xây dựng một điểm dịch vụ quản lý điện nông thôn để bán điện trực tiếp đến hộ dân trong xã", UBND xã Hoàng Văn Thụ đã "làm ngơ" để Công ty Điện lực tiếp tục xây dựng và hoàn thiện một căn nhà, lát sân và xây dựng tường bao quanh trên diện tích 114m2. Đối chiếu quy định của pháp luật cho thấy, Công ty Điện lực Chương Mỹ xây dựng khi chưa có quyết định thu hồi đất của cấp có thẩm quyền; chưa có hợp đồng thuê đất là vi phạm quy định tại Khoản 2, Khoản 3, Điều 9, Nghị định số 102/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Đến nay, đã qua một năm vụ vi phạm xảy ra, căn nhà đã được sử dụng ổn định, tuy nhiên ngày 1-12-2015, qua trao đổi với ông Lê Trung Hà, Chủ tịch xã Hoàng Văn Thụ - được biết, UBND xã Hoàng Văn Thụ và Công ty Điện lực Chương Mỹ vẫn... đang tích cực hoàn thiện thủ tục pháp lý để hợp thức hóa theo đúng quy định của pháp luật.

Phản ánh đến Báo Hànộimới, người dân xã Hoàng Văn Thụ còn nêu ra nhiều vấn đề nhức nhối đã, đang diễn ra trên địa bàn xã như việc múc đất nông nghiệp bán không rõ ràng; công tác dồn điền đổi thửa; thu chi tài chính; việc sử dụng, cho thuê ki ốt tại chợ Văn Phú...