“Giữ lửa” nông thôn mới

Việc giữ danh hiệu NTM ở các xã này ra sao, các xã có kế hoạch như thế nào để phát huy thành quả trong xây dựng NTM và tiếp tục nâng cao các tiêu chí đã đạt được đang là vấn đề cần đặt ra.

Nhiều huyện đã "cán đích"

Sau huyện Đan Phượng, Thanh Trì là huyện thứ hai của thành phố đã hoàn thành xây dựng NTM ở 100% số xã. Bí thư Huyện ủy Trần Văn Khương cho biết, trong 5 năm qua, chương trình xây dựng NTM đã thực sự trở thành khâu đột phá của huyện. Đến nay, huyện có 100% hệ thống giao thông, 100% số xã có hệ thống điện, 100% các trạm y tế xã đạt chuẩn. Ngoài ra, 51 trường học (chiếm 80%) đạt chuẩn quốc gia, hầu hết các xã đều có nhà văn hóa thôn để nhân dân tham gia sinh hoạt cộng đồng…

Từ chỗ chỉ có 3/15 xã đạt 14-15 tiêu chí, các xã còn lại số tiêu chí đạt thấp, đến hết năm 2015, huyện đã có 15/15 xã hoàn thành xây dựng NTM, hoàn thành chỉ tiêu trước 2 năm so với đề án được UBND thành phố phê duyệt. Cùng đạt kết quả cao trong xây dựng NTM của thành phố, các huyện Hoài Đức, Đông Anh, Phúc Thọ cũng có số xã hoàn thành xây dựng NTM đạt rất cao: Phúc Thọ có 17/22 xã, Đông Anh có 18/23 xã, Hoài Đức có 17/19 xã đạt tiêu chí NTM.

Đã hoàn thành xây dựng NTM, nhưng việc giữ vững và nâng cao chất lượng tiêu chí NTM sau khi đã "cán đích" là việc cần được duy trì. Ông Lê Thiết Cương, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Hà Nội cho rằng: Trong 19 tiêu chí xây dựng NTM, một số tiêu chí "cứng" về cơ sở vật chất như giao thông, thủy lợi, trường học, điện, chợ... sau khi được đầu tư đạt chuẩn, bà con giữ gìn và sử dụng các công trình một cách hiệu quả sẽ góp phần nâng cao chất lượng các tiêu chí này.

Song các tiêu chí "mềm" thì không đơn giản bởi ranh giới giữa đạt và không đạt rất mong manh, thiếu bền vững. Điển hình như tiêu chí môi trường, chỉ một thời gian ngắn không được quan tâm thì sẽ rất dễ mất điểm khi chấm lại. Tương tự, các tiêu chí an ninh trật tự, văn hóa, thu nhập cũng cần phải được củng cố, giữ vững và phát triển thường xuyên trong các năm…

Lo giữ tiêu chí

Theo quy định, xã được công nhận đạt chuẩn NTM chỉ có thời hạn trong 5 năm sẽ phải đánh giá để công nhận lại. Lãnh đạo huyện Thanh Trì cho biết sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động cán bộ đảng viên và nhân dân tự giác, tích cực tham gia xây dựng, duy trì chuẩn NTM. Đối với phát triển kinh tế, sẽ tiếp tục các mô hình chuyển đổi, đẩy mạnh đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp bên cạnh việc phát triển các cụm công nghiệp làng nghề truyền thống để tạo việc làm và thu nhập cao hơn cho người dân.

Trong khi đó, Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức Nguyễn Quang Đức cho rằng: Để giữ vững thành quả đã đạt được và nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng NTM huyện tiếp tục chỉ đạo các xã, các ngành triển khai đồng bộ các giải pháp. Cụ thể, căn cứ chỉ đạo của Trung ương và thành phố về duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí, huyện yêu cầu các xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM phải xây dựng kế hoạch duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí.

Đối với 2 xã chưa đạt, huyện yêu cầu xây dựng kế hoạch thực hiện đạt chuẩn NTM phù hợp với điều kiện của địa phương. Cuối năm 2015, UBND huyện sẽ ban hành kế hoạch chi tiết để duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí xây dựng NTM đã đạt và hoàn thiện các tiêu chí cơ bản đạt, phấn đấu các tiêu chí đạt chuẩn theo hướng bền vững. Về lâu dài, tiếp tục điều chỉnh bổ sung quy hoạch NTM; tập trung đẩy nhanh quy hoạch khu vực phía Tây đường Vành đai 4 thuộc huyện Hoài Đức để có cơ sở chỉ đạo xây dựng hạ tầng cũng như phát triển nông nghiệp vùng bãi, nâng cao chất lượng các tiêu chí.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về xây dựng NTM; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ chính trị cho cán bộ các xã, thị trấn theo hướng đạt chuẩn… Hoài Đức xác định phát triển kinh tế xã hội bên cạnh nông nghiệp giá trị cao, tiểu thủ công nghiệp và làng nghề có sự kết hợp chặt chẽ với thương mại, dịch vụ gắn với phát triển đô thị.

Đến nay, mô hình NTM đã hiện hữu ở nhiều làng quê, người dân đã được hưởng lợi thực sự từ chương trình. Tuy vậy, vẫn cần phải nâng chất lượng các tiêu chí NTM một cách bền vững. Thực tế cho thấy ở các xã hoàn thành NTM đầu tiên của thành phố như Đại Áng (Thanh Trì), Song Phượng (Đan Phượng), Thụy Hương (Chương Mỹ)…, sau khi hoàn thành xây dựng NTM năm 2012 - 2013, các địa phương đã có những giải pháp cụ thể để duy trì và phát triển các tiêu chí NTM nên đời sống người dân ngày một nâng cao, các công trình phúc lợi được đầu tư đạt chuẩn phát huy tác dụng phục vụ người dân trong phát triển kinh tế - xã hội.

"Chúng tôi đang tiếp tục chỉ đạo nhân dân xây dựng các mô hình chuyển dịch cơ cấu kinh tế để tăng thu nhập. Đồng thời, đã và đang thực hiện các giải pháp làm đẹp hơn xã NTM thông qua các hoạt động như: Trồng cây cảnh quan tại các tuyến đường, chỉnh trang các mái hiên, mái che, mái vẩy, tháo dỡ các biển quảng cáo đặt sai quy định… để Đại Áng thực sự trở thành vùng quê xanh, sạch đẹp, qua đó nâng cao chất lượng đời sống nhân dân" - Chủ tịch UBND xã Đại Áng Nguyễn Văn Hưng cho biết.