Người lao động có được hỗ trợ theo QĐ 86?

Trong khi NLĐ cho rằng họ hoàn toàn được hưởng các mức hỗ trợ ngừng việc, nghỉ việc, hỗ trợ học nghề theo Điều 11, 12, 13 của QĐ 86 thì lãnh đạo Công ty CP Dệt Mùa Đông khẳng định, công ty không thuộc đối tượng thực hiện theo QĐ 86 nên sẽ không có khoản hỗ trợ nào theo quy định này. Việc hỗ trợ tùy thuộc vào điều kiện, khả năng của doanh nghiệp.

Thuộc đối tượng điều chỉnh áp dụng?

Năm 1960, Công ty Dệt len Mùa Đông được thành lập theo loại hình doanh nghiệp nhà nước; năm 2006, được chuyển đổi thành Công ty CP Dệt Mùa Đông (gọi tắt là Dệt Mùa Đông). Chỉ vài năm sau cổ phần hóa, Dệt Mùa Đông được liệt kê vào danh sách cơ sở gây ô nhiễm môi trường phải di dời.

Quyết định được coi là đánh dấu mốc di dời của Dệt Mùa Đông là Quyết định 5255/QĐ-UBND, ngày 25-10-2010, về việc thu hồi 22.600m2 đất tại số 47, đường Nguyễn Tuân giao cho Công ty CP Bất động sản Mùa Đông - VID thực hiện dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp văn phòng dịch vụ thương mại và nhà ở cao tầng để bán. Căn cứ quyết định của thành phố, Ban lãnh đạo Dệt Mùa Đông cho rằng, mốc di dời công ty là từ năm 2010 và đã thông báo công khai tới CBCNV trong tất cả các kỳ đại hội cổ đông, hội nghị công nhân lao động, đại hội công đoàn hằng năm. Nhưng vì điều kiện, doanh nghiệp đã xin thành phố cho trì hoãn, nay không thể kéo dài thêm thì việc di dời là thực hiện theo kế hoạch từ trước chứ không phải tính mốc thời gian tại năm 2015 này. Cũng vì cho rằng mốc chính thức di dời công ty là năm 2010, thời điểm QĐ 86 chưa có hiệu lực thi hành (QĐ 86 có hiệu lực thi hành từ ngày 15-12-2011) nên công ty không thể áp dụng theo QĐ 86.

Ngược lại, phía NLĐ Dệt Mùa Đông đã biết chủ trương phải di dời nơi làm việc và hoàn toàn ủng hộ. Nhưng từ năm 2010 đến nay, NLĐ không hề nhận được một văn bản chính thức nào phê duyệt hay chỉ đạo di dời của cấp có thẩm quyền. Đến tháng 9-2015, Dệt Mùa Đông có thông báo NLĐ tạm nghỉ ngừng việc (hưởng nguyên lương) để phục vụ di dời máy móc thiết bị và sang tháng 10-2015 công nhân viên sẽ đi làm việc tại KCN Thạch Thất. NLĐ cho rằng đây là quyết định chính thức việc di dời công ty; thời điểm này áp dụng các cơ chế, chính sách hỗ trợ NLĐ theo QĐ 86 là hoàn toàn đúng.

Quá trình giải quyết kiến nghị của NLĐ Dệt Mùa Đông có sự tham gia của đại diện tổ chức bảo vệ quyền lợi của NLĐ gồm Trung tâm Tư vấn pháp luật LĐLĐ TP Hà Nội và đại diện công đoàn ngành dệt may Hà Nội. Đại diện của 2 tổ chức này đều cho biết, NLĐ Dệt Mùa Đông không thuộc đối tượng hưởng theo QĐ 86 vì là công ty cổ phần, không còn vốn của nhà nước. Tuy nhiên, để bảo đảm quyền lợi NLĐ ở mức cao nhất, đại diện công đoàn ngành hướng dẫn Công ty CP Dệt Mùa Đông làm đơn xin thành phố cho cơ chế đặc thù để hưởng theo QĐ 86. Khi được thành phố chấp thuận, NLĐ sẽ được hưởng.

Đi tìm câu trả lời

QĐ 86 không phải là văn bản đầu tiên về quy chế tài chính phục vụ di dời cơ sở gây ô nhiễm, mà là sự kế thừa, sửa đổi, bổ sung các văn bản trước đó về vấn đề này gồm: Quyết định 09/2007/QĐ-TTg về việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước và Quyết định 140/2008/QĐ-TTg về việc sửa đổi, bổ sung QĐ 09. Cả hai quyết định này đến nay vẫn còn hiệu lực thi hành. Nếu QĐ 09 và 140 chỉ tập trung vào trình tự, phương thức xử lý nhà đất cơ sở di dời với hướng dẫn chung chung về số tiền thu được từ bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất sau khi trừ chi phí liên quan phải nộp ngân sách nhà nước, thì QĐ 86 "mở hơn": Cho phép sử dụng nguồn vốn thu được từ xử lý đất tại vị trí cũ để thực hiện di dời theo quy định. Nguồn vốn thu được từ đất tại vị trí cũ đối với doanh nghiệp phải di dời sẽ dùng để chi trả các chi phí và hỗ trợ các khoản ngừng việc, nghỉ việc, đào tạo nghề (Điều 11, 12, 13 QĐ 86). Đây là căn cứ để NLĐ Dệt Mùa Đông yêu cầu quyền lợi của mình.

Để làm rõ việc Công ty Dệt Mùa Đông có được hưởng hỗ trợ theo QĐ 86 hay không, PV Báo Hànộimới đã làm việc với Sở Tài nguyên - Môi trường (TN&MT) Hà Nội - thành viên thường trực của Ban chỉ đạo di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường tại Hà Nội. Ông Lê Thanh Nam - Trưởng phòng Đăng ký thống kê - Sở TN&MT cho biết: Trước khi có QĐ 86 thì đã có nhiều cơ sở ô nhiễm phải di dời. Để có một quyết định thu hồi đất và đầu tư dự án sau khi di dời cơ sở ô nhiễm đều phải có phương án trình duyệt và được chấp thuận của các cơ quan hữu quan. Doanh nghiệp muốn có mặt bằng sạch phải hoàn thành đủ các nghĩa vụ, trong đó có nghĩa vụ với NLĐ.

Được biết, hiện nay hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất của Công ty CP Dệt Mùa Đông đang được gửi lên Sở TN&MT giải quyết. Hy vọng vấn đề này sẽ sớm có câu trả lời.