Ngăn chặn tình trạng lao động bỏ hợp đồng ở Đài Loan

Hiện số lao động Việt Nam làm việc tại Đài Loan theo hợp đồng là khoảng 164.000 người. Trong 5 năm qua, mỗi năm, bình quân số lao động nước ngoài làm việc tại Đài Loan tăng 24.000 người, trong đó có khoảng 8.300 lao động Việt Nam. Thu nhập lao động tại thị trường này khá cao và ổn định.

Tuy nhiên, điều đáng lo lắng nhất là lao động VN làm việc tại Đài Loan có tỷ lệ bỏ trốn khá cao. Từ đầu năm 2015 đến nay, số lao động bỏ trốn ra ngoài tăng nhanh. Nếu như trước đây mỗi tháng có khoảng 600 lao động bỏ trốn, thì nay tính trung bình mỗi tháng có khoảng 1.100 lao động bỏ trốn.

Nguyên nhân lao động bỏ hợp đồng gia tăng mạnh được chỉ ra chủ yếu là do doanh nghiệp XKLĐ có dấu hiệu buông lỏng quản lý đối với người lao động. Việc thu phí cao hơn quy định của các DN này đối với người lao động cũng là tác nhân đẩy người lao động bỏ hợp đồng.

Ngoài ra, Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) còn cho biết, tình trạng doanh nghiệp mở các đầu mối hoạt động mà không đăng ký, tuyển dụng qua nhiều trung gian, đào tạo bồi dưỡng kiến thức lao động thiếu nghiêm túc. Nhiều doanh nghiệp XKLĐ vẫn để cá nhân, tổ chức khác mượn danh đưa lao động đi hoặc để tổ chức nước ngoài “núp bóng” hoạt động. Đó là những điều có thể gây ảnh hưởng đến nhiệm vụ XKLĐ trong năm 2016.

Để giải quyết việc này, Bộ LĐTB&XH đã thực hiện việc rà soát và chấn chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp đưa lao động sang làm việc tại Đài Loan, trong đó sẽ tập trung vào công tác kiểm tra, kiểm soát việc thực thi các quy định đã ban hành, điều chỉnh một số biện pháp quản lý mà trong quá trình thực hiện bộc lộ bất cập, chưa hợp lý, áp dụng một số biện pháp mới tăng cường quản lý đối với doanh nghiệp của cả hai bên.

Đồng thời, Bộ đã tổ chức Hội thảo với sự tham dự của Cục quản lý lao động ngoài nước, Thanh tra Bộ, Hiệp hội XKLĐ và đại diện 112 doanh nghiệp đưa lao động sang làm việc tại Đài Loan. Qua đó, Bộ LĐTB&XH đã đưa ra 7 giải pháp chính:

Thứ nhất, chấn chỉnh và tăng cường quản lý đầu mối của doanh nghiệp thực hiện tổ chức đưa lao động sang Đài Loan. Ở đây, mỗi doanh nghiệp chỉ được giao nhiệm vụ và ủy quyền cho 3 chi nhánh có trụ sở đặt tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác nhau và khác với trụ sở chính của doanh nghiệp. Doanh nghiệp và mỗi chi nhánh của doanh nghiệp chỉ được tổ chức tuyển chọn đào tạo ở một địa điểm tại tỉnh, thành phố mà doanh nghiệp hoặc chi nhánh đăng ký đặt trụ sở và phải báo cáo Cục để đưa công khai lên Website của Cục QLLĐNN.

Thứ hai, chấn chỉnh, tăng cường kiểm tra, giám sát công tác đào tạo lao động, bồi dưỡng kiến thức cần thiết cho lao động, kiểm soát tổng chi phí của người lao động trước khi xuất cảnh.

Thứ ba, kiểm soát tình trạng lao động bị thu phí cao bằng cách tăng cường công tác xử lý khiếu nại của lao động bị thu phí cao. Quá trình giải quyết, nếu phát hiện các vi phạm của doanh nghiệp như không tuyển chọn trực tiếp, không thu tiền trực tiếp, thu phí quá quy định… thì sẽ bị xử phạt nghiêm.

Thứ tư, tăng cường quản lý lao động tại Đài Loan nhằm góp phần giảm tỉ lệ lao động bỏ trốn và tăng hiệu quả giải quyết vụ việc.

Thứ năm, tăng cường quản lý việc hợp tác với các công ty môi giới Đài Loan.

Thứ sáu, Cục quản lý lao động ngoài nước sẽ phối hợp chặt chẽ với Hiệp hội XKLĐ để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử phạt hành chính khi có vi phạm.

Thứ bảy, ràng buộc trách nhiệm của doanh nghiệp đối với tình hình lao động bỏ trốn nhằm nâng cao chất lượng tuyển chọn và công tác quản lý của doanh nghiệp trên cơ sở khống chế tỷ lệ lao động bỏ trốn bình quân theo thời kỳ.

Thực tế, trước đây hầu hết các giải pháp trên đều đã được đưa ra nhưng tình trạng trên vấn tiếp tục xảy ra.Thiết nghĩ, giải pháp cấp bách là Bộ LĐTB&XH cần siết chặt công tác kiểm tra, quản lý lao động đi Đài Loan buộc các, doanh nghiệp phải thực hiện nghiêm chỉnh công tác này và xử lý nghiêm các doanh nghiệp vi phạm.