Đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc đi vào chiều sâu

Chiều 5-11, lễ đón chính thức Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và phu nhân được tổ chức trọng thể tại Quảng trường Phủ Chủ tịch theo nghi thức cao nhất dành cho nguyên thủ quốc gia.

Ngay sau lễ đón, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tiến hành hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, tại trụ sở Trung ương Đảng.

Hai bên cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không ngừng củng cố tình hữu nghị truyền thống giữa hai Đảng, hai nước trong tình hình mới; nhất trí cho rằng tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Mao Trạch Đông cùng các nhà lãnh đạo tiền bối hai nước đích thân xây dựng và dày công vun đắp là tài sản chung quý báu của Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước, cần được hai bên ra sức gìn giữ, kế thừa và phát huy; nhất trí nắm vững phương hướng đúng đắn của tình hữu nghị Việt - Trung, duy trì trao đổi cấp cao, củng cố tin cậy chính trị; tăng cường hợp tác trên các kênh Đảng, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc và giữa các bộ, ngành, địa phương của hai nước; thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại, đầu tư phát triển hiệu quả, cân bằng, lành mạnh; mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực khoa học công nghệ, giáo dục, văn hóa, du lịch; phối hợp thực hiện tốt 3 văn kiện về quản lý biên giới trên đất liền, thúc đẩy sự phát triển khu vực biên giới hai nước; cùng nỗ lực kiểm soát tốt và giải quyết thỏa đáng bất đồng trên biển, không để ảnh hưởng đến sự phát triển ổn định, lành mạnh của quan hệ hai nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn coi trọng việc duy trì quan hệ láng giềng hữu nghị với Trung Quốc; sẵn sàng cùng Trung Quốc đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt - Trung đi vào chiều sâu. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đề xuất một số phương hướng lớn tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ giữa hai Đảng, hai nước thời gian tới, cụ thể như sau:

Một là, duy trì tiếp xúc cấp cao, tăng cường tin cậy chính trị; thúc đẩy hiệu quả các cơ chế hợp tác và tăng cường giao lưu hữu nghị nhân dân. Hai bên cần thường xuyên duy trì các chuyến thăm, gặp gỡ, tiếp xúc giữa lãnh đạo cấp cao hai nước với nhiều hình thức linh hoạt để trao đổi tình hình và các biện pháp thúc đẩy hợp tác, tìm biện pháp giải quyết các vấn đề tồn tại và nảy sinh; triển khai hiệu quả các chương trình, cơ chế giao lưu, hợp tác đã thỏa thuận giữa hai Đảng, hai nước; đẩy mạnh hơn nữa giao lưu, hợp tác giữa cơ quan Quốc hội và Mặt trận Tổ quốc hai nước; phát huy vai trò của Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc trong điều phối, thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác giữa hai bên; tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực quan trọng như ngoại giao, quốc phòng, an ninh; đẩy mạnh các hoạt động giao lưu nhân dân, nhất là giữa thế hệ trẻ, nhân sĩ và trí thức hai nước, phối hợp tổ chức tốt Liên hoan thanh niên Việt - Trung vào năm 2016, tăng cường tuyên truyền về tình hữu nghị truyền thống giữa hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước. Nhân dịp này, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã mời Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sang dự Hội nghị Cấp cao APEC tổ chức tại Việt Nam vào năm 2017; bày tỏ hoan nghênh các đồng chí lãnh đạo cấp cao khác của Trung Quốc sang thăm Việt Nam vào thời gian thích hợp.

Hai là, thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác phát triển thực chất, cân bằng, hiệu quả. Lãnh đạo cấp cao hai nước quan tâm chỉ đạo các cấp, các ngành thực hiện nghiêm túc các thỏa thuận và nhận thức chung cấp cao đã đạt được, đồng thời tích cực triển khai các biện pháp hữu hiệu, mở rộng và thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác cùng có lợi. Đề nghị hai bên triển khai các biện pháp thiết thực thúc đẩy thương mại song phương phát triển ổn định, cân bằng và bền vững; phát huy vai trò của Nhóm công tác hợp tác về cơ sở hạ tầng và Nhóm công tác về hợp tác tiền tệ, tích cực nghiên cứu, thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác liên quan sớm có tiến triển thực chất; thúc đẩy các dự án hợp tác kết nối khuôn khổ "hai hành lang, một vành đai" với những nội dung phù hợp trong sáng kiến "một vành đai, một con đường" trên cơ sở tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau, bình đẳng cùng có lợi; tăng cường hợp tác về năng lực sản xuất trên các lĩnh vực phù hợp với trình độ và nhu cầu của hai bên. Hoan nghênh Chính phủ Trung Quốc chuyển khoản vay ưu đãi bên mua 300 triệu USD sang sử dụng cho dự án đường cao tốc Móng Cái - Vân Đồn và bổ sung khoản vay ưu đãi Chính phủ 250 triệu USD cho dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông; cảm ơn Trung Quốc tuyên bố cung cấp viện trợ 1 tỷ nhân dân tệ trong 5 năm tới để giúp Việt Nam xây dựng các công trình cải thiện dân sinh như trường học, bệnh viện. Hai bên cần tiếp tục khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương hai nước, nhất là các địa phương chung biên giới thực hiện tốt 3 văn kiện về biên giới trên đất liền, tăng cường giao lưu, hợp tác hiệu quả, thực chất.

Ba là, kiểm soát tốt bất đồng, duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông, không để vấn đề này ảnh hưởng đến quan hệ hai nước. Đề nghị hai bên phối hợp chặt chẽ để kiểm soát hiệu quả tình hình trên biển; tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau; thực hiện nghiêm túc các nhận thức chung và thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước; duy trì nguyên trạng, không có hành động làm phức tạp, mở rộng tranh chấp, gây căng thẳng tình hình. Đề nghị Trung Quốc cùng Việt Nam đi đầu trong việc thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm xây dựng hiệu quả Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC); không theo đuổi mục tiêu quân sự hóa ở Biển Đông; tăng cường xây dựng lòng tin để triển khai thuận lợi các dự án hợp tác trên biển mà hai bên đã nhất trí. Đề nghị hai bên triển khai hiệu quả, thực chất các cơ chế đàm phán về vấn đề trên biển, tích cực trao đổi tìm kiếm biện pháp cơ bản, lâu dài hai bên đều chấp nhận được. Việt Nam có thái độ tích cực đối với vấn đề hợp tác cùng phát triển trên biển tại khu vực thực sự có tranh chấp theo luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.

Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bày tỏ tán thành những phương hướng và biện pháp lớn nhằm phát triển quan hệ hai Đảng, hai nước do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề xuất; cho rằng, hai bên cần tích cực nghiên cứu và thực hiện kết nối chiến lược phát triển và năng lực sản xuất, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển của mỗi nước, thúc đẩy hợp tác và kết nối kinh tế ở khu vực; khẳng định Trung Quốc không theo đuổi xuất siêu sang Việt Nam, sẵn sàng thúc đẩy cán cân thương mại song phương phát triển cân bằng, bền vững; sẽ khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc tăng cường hợp tác về thương mại và mở rộng đầu tư tại Việt Nam; nỗ lực cùng Việt Nam kiểm soát tốt bất đồng trên biển, duy trì đại cục quan hệ Trung - Việt và hòa bình, ổn định ở Biển Đông.

Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề nghị, hai bên tăng cường phối hợp tại các cơ chế đa phương như Liên hợp quốc, APEC, ASEM, Trung Quốc - ASEAN; Trung Quốc và các nước ASEAN sẽ nỗ lực thúc đẩy đàm phán, xây dựng Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), góp phần duy trì hòa bình, thịnh vượng và phát triển của khu vực và thế giới; khẳng định Trung Quốc ủng hộ việc xây dựng Cộng đồng ASEAN, ủng hộ Việt Nam đăng cai tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao APEC 2017. Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vui vẻ nhận lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sẽ sang tham dự Hội nghị Cấp cao APEC tổ chức tại Việt Nam.

Sau cuộc hội đàm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã chứng kiến lễ ký kết các văn bản thỏa thuận hợp tác giữa hai bên, trong đó có "Kế hoạch hợp tác đào tạo cán bộ giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Cộng sản Trung Quốc giai đoạn 2016-2020", "Hiệp định về tàu thuyền đi lại tại khu vực đi lại tự do ở cửa sông Bắc Luân giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa", "Hiệp định hợp tác bảo vệ và khai thác tài nguyên du lịch thác Bản Giốc (Đức Thiên) giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa".

* Ngày 5-11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã hội kiến với Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao ý nghĩa chuyến thăm Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng như những nhận thức chung quan trọng mà Tổng Bí thư hai Đảng đạt được trong cuộc hội đàm về phát triển quan hệ hai Đảng, hai nước.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị hai bên duy trì tiếp xúc và trao đổi cấp cao để tăng cường tin cậy chính trị và hiểu biết lẫn nhau; thúc đẩy các cơ chế giao lưu, hợp tác giữa các bộ, ngành và địa phương hai bên; tăng cường giao lưu nhân dân, nhất là giữa thế hệ trẻ và đẩy mạnh tuyên truyền về truyền thống hữu nghị Việt - Trung. Thủ tướng đề nghị phía Trung Quốc tạo thuận lợi hơn nữa cho hàng hóa Việt Nam, nhất là nông, lâm, thủy sản, trong đó có mặt hàng gạo nhập khẩu nhiều hơn vào Trung Quốc, tạo điều kiện thuận lợi để Việt Nam tiếp tục mở thêm các văn phòng xúc tiến thương mại tại Trung Quốc. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh việc Chính phủ Trung Quốc nhất trí chuyển khoản vay ưu đãi bên mua trị giá 300 triệu USD cho dự án đường cao tốc Móng Cái - Vân Đồn và bổ sung khoản vay ưu đãi Chính phủ cho dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông; mong rằng đầu tư của Trung Quốc vào Việt Nam trong thời gian tới sẽ tăng mạnh, nhất là những dự án có quy mô lớn, công nghệ hiện đại, gắn với hình ảnh về trình độ phát triển tiên tiến của Trung Quốc; thúc đẩy các dự án triển khai thuận lợi, theo đúng thỏa thuận của hai bên. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị sớm hoàn thành thủ tục nâng cấp và mở mới các cặp cửa khẩu đã đủ điều kiện; tạo điều kiện thuận lợi cho việc thông quan người, hàng hóa, phương tiện giao thông tại các cửa khẩu của hai nước; phối hợp chặt chẽ ngăn chặn buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng xâm nhập vào thị trường của nhau.

Về vấn đề trên biển, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, hai bên cần nghiêm túc thực hiện các thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao về vấn đề trên biển, nhất là "Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam - Trung Quốc" bằng các hành động thực tế, nhất quán; sử dụng tốt cơ chế đàm phán cấp Chính phủ về biên giới lãnh thổ Việt - Trung, kiên trì thông qua hiệp thương và đàm phán hữu nghị, tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài mà hai bên đều có thể chấp nhận được. Duy trì hòa bình, ổn định và kiểm soát bất đồng trên biển; chân thành và thẳng thắn trao đổi, nghiên cứu vấn đề phi quân sự hóa ở Biển Đông; bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông; bảo đảm an toàn cho các hoạt động đánh bắt hải sản trên biển của ngư dân; tích cực đàm phán phân định đi đôi với hợp tác cùng phát triển ở khu vực ngoài cửa vịnh Bắc Bộ, sớm đạt kết quả thực chất; nghiêm túc thực hiện đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), thúc đẩy đàm phán thực chất để xây dựng Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).

Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra 4 phương hướng lớn hợp tác Trung - Việt trong thời gian tới. Theo đó, về chính trị hai bên cần tăng cường gặp gỡ cấp cao, trao đổi chiến lược. Đồng chí Tập Cận Bình hoan nghênh Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chính thức Trung Quốc vào thời điểm thích hợp. Về hợp tác kinh tế, hai bên cần thúc đẩy hợp tác thiết thực, kết nối chiến lược phát triển; hợp tác về năng lực sản xuất giữa hai nước trong các lĩnh vực; thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác trọng điểm và các dự án có tính chất tiêu biểu, cùng nhau tháo gỡ khó khăn để nâng cao hiệu quả của một số dự án hợp tác như Nhà máy Gang thép Thái Nguyên, Nhà máy Đạm Ninh Bình...; tăng cường hợp tác biên giới; tích cực giải quyết mất cân đối thương mại giữa hai bên; đi sâu hợp tác tiền tệ, đẩy mạnh tự do hóa thương mại, đầu tư song phương.

Về vấn đề trên biển, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng hai bên cần kiểm soát tốt các bất đồng; thông qua hiệp thương để duy trì, giữ gìn ổn định trên biển. Về các vấn đề khu vực và quốc tế, đồng chí Tập Cận Bình khẳng định Trung Quốc ủng hộ Việt Nam phát huy vai trò lớn hơn trong các tiến trình khu vực và quốc tế; đề nghị tăng cường phối hợp tại các diễn đàn đa phương.