Mô hình "Khu dân cư tự quản về bảo vệ môi trường": Hiệu quả thiết thực

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP Hà Nội Bùi Anh Tuấn, việc xây dựng các mô hình điểm bảo vệ môi trường đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của người dân theo hướng tích cực, đồng thời phát huy trách nhiệm lãnh đạo của cấp ủy và chính quyền các địa phương, năng lực tổ chức thực hiện của đội ngũ cán bộ mặt trận cơ sở và ban công tác mặt trận ở khu dân cư. MTTQ đã chủ động phối hợp và tham mưu với cấp ủy, chính quyền ban hành nghị quyết, kế hoạch hành động cụ thể để lãnh đạo và chỉ đạo việc xây dựng mô hình điểm về hoạt động tự quản bảo vệ môi trường tại cộng đồng dân cư; từ đó, xuất hiện nhiều cách làm hay, sáng tạo được hình thành qua việc gắn kết chặt chẽ giữa chi bộ, ban công tác mặt trận với tổ dân phố và các chi hội đoàn thể, tổ liên gia để bảo vệ môi trường.

Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Đan Phượng Đặng Văn Hội cho biết: Huyện chọn thôn Trung Thành, xã Thượng Mỗ, làm điểm về việc đặt thùng rác công cộng và vận động nhân dân tự quản lý vệ sinh đường làng, ngõ xóm hằng ngày. Cùng thời gian đó, huyện làm điểm tại xã Liên Hà về nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ tự quản. Sau một thời gian, huyện tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm và nhân rộng trên địa bàn. Hiện nay, các mô hình đều đạt hiệu quả.

Còn tại tổ dân phố Thuần Nghệ, phường Quang Trung (thị xã Sơn Tây), nhiều năm người dân quen nếp chỉ giữ vệ sinh riêng từng hộ, không chú trọng giữ vệ sinh chung, một số gia đình xả rác tùy tiện. Nhưng sau khi Ban công tác mặt trận tổ dân phố Thuần Nghệ được phân công phụ trách nhóm tự quản, 9 thành viên ban công tác mặt trận đã làm gương đi đầu vừa tuyên truyền vận động nhân dân vừa trực tiếp làm vệ sinh vào mỗi sáng thứ bảy, chủ nhật. Việc làm này thu hút ngày càng đông lực lượng đoàn viên, hội viên và nhân dân hưởng ứng. Trưởng ban công tác mặt trận Đặng Minh Tuyết cho biết, hàng quý ban công tác mặt trận họp với nhóm nòng cốt để lồng ghép nội dung phổ biến pháp luật với tuyên truyền chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường đến cộng đồng dân cư.

Hiện nay 100% đường, ngõ xóm, cống thoát nước trên địa bàn sáng, sạch, đẹp, được khơi thông. Tương tự, tổ dân phố số 10 phường Việt Hưng (quận Long Biên), từ chỗ hệ thống cống thoát nước thiếu đồng bộ, hay ô nhiễm, úng, lụt khi trời mưa, nhiều tụ điểm rác thải mất vệ sinh và được coi là "điểm đen" về ô nhiễm môi trường của phường Việt Hưng, nhưng nhờ có sự vào cuộc tích cực của MTTQ đã tạo chuyển biến tích cực. Trưởng ban công tác mặt trận tổ dân phố 10 Nguyễn Văn Thường khẳng định, nhờ triển khai mô hình điểm khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường, ban công tác mặt trận đã phối hợp chặt chẽ với tổ dân phố, các chi hội đoàn thể, tổ liên gia đồng thời phát huy vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ đảng viên trong việc gìn giữ bảo vệ môi trường. Đồng thời, thông qua các cuộc họp, sinh hoạt tại khu dân cư, người dân phát huy dân chủ, bàn bạc thảo luận thống nhất thành nghị quyết chung của tổ dân phố. Sau đó các chi hội, đoàn thể, các tổ liên gia, các gia đình ký cam kết thực hiện đưa việc gìn giữ vệ sinh môi trường của tổ dân phố số 10 đi vào nền nếp, hết cảnh ô nhiễm.

Mặc dù đã thu được những kết quả quan trọng, tuy nhiên, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ thành phố nhận định, công tác giữ vệ sinh môi trường vẫn còn những hạn chế như: Nhận thức về vai trò, trách nhiệm của một số cấp ủy đảng, chính quyền trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và phối hợp với hệ thống mặt trận triển khai xây dựng các mô hình điểm chưa được đồng đều, có nơi còn giao khoán cho cán bộ mặt trận; ý thức giữ gìn, bảo vệ môi trường của một bộ phận nhân dân, tổ chức, doanh nghiệp chưa thực sự chuyến biến rõ nét, gây khó khăn cho việc xây dựng mô hình điểm…

Để khắc phục, hầu hết cán bộ MTTQ cơ sở cho rằng, cần sớm củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của ban vận động các tổ tự quản bảo vệ môi trường, nhất là vai trò của các ban công tác mặt trận ở khu dân cư. Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ thành phố Bùi Anh Tuấn cho biết, thời gian tới, mô hình điểm "Khu dân cư tự quản về bảo vệ môi trường" sẽ được lồng ghép với các chương trình xây dựng "nông thôn mới", "đô thị văn minh", từ đó tiếp tục nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân, của cộng đồng trong việc tham gia bảo vệ môi trường.