Nhận thức và hành động phòng chống tham nhũng phải song hành

Triển khai từ năm 2009 đến nay, chương trình đã nhận được 504 đề án dự thi từ 39 tỉnh, thành phố trên cả nước với nhiều thành phần trong xã hội tham gia. Ban Tổ chức đã trao giải cho 102 đề án, theo các nhóm chủ đề: Nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia của người dân về PCTN; Giáo dục PCTN cho thanh thiếu niên; Giám sát cộng đồng và Nâng cao chất lượng dịch vụ công. Mỗi đề án được hỗ trợ tối đa 300 triệu đồng để thực hiện trong 1 năm với mục đích chính là tuyên truyền nâng cao chính sách PCTN, tạo cơ hội để người dân hiến kế đóng góp những sáng tạo, huy động sự tham gia tích cực của cộng đồng, làm cho cuộc đấu tranh PCTN ngày càng thiết thực tại địa phương.

Bà Lê Thị Thủy, Phó Tổng thanh tra Chính phủ khẳng định, nhiều đề án đã có tác động rõ rệt, tạo nên những thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động của cộng đồng về công tác phòng, chống tham nhũng. Các ý tưởng đạt giải đã và đang là những đầu vào thiết thực trong thực hiện chính sách và hoàn thiện thể chế về phòng chống tham nhũng. Đó là cách thức quản lý theo mô hình Hợp tác xã nhà ở Thụy Điển được đưa vào Luật Nhà ở, UB MTTQ tỉnh Quảng Nam ký quy chế phối hợp với Thanh tra tỉnh trong vệc hỗ trợ các ban giám sát đầu tư cộng đồng; UBND huyện Bình Chánh ban hành Quy chế giám sát việc đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư….

Kết quả khảo sát của đơn vị tư vấn độc lập cũng cho thấy, VACI tạo được sự quan tâm của nhiều tổ chức, có sự đa dạng trong các tổ chức tham gia. Theo thống kê, 84 % số dự án hoàn thành mục tiêu. Bước đầu, VACI đã thành công trong việc khuyến khích sự tham gia thực chất, sự sáng tạo trong thực thi của người dân, doanh nghiệp vào PCTN, cần được xem xét nhân rộng, lan tỏa ra các địa phương, khu vực còn ít ảnh hưởng. “Thiếu hiệu quả thực thi là điểm yếu “cốt tử” trong PCTN ở nước ta.

Nhiều sinh viên sau khi tham gia dự án đã chia sẻ trước đây chúng em có suy nghĩ rằng tham nhũng là vấn đề mang tính vĩ mô chứ chẳng liên quan gì đến sinh viên chúng em. Bây giờ em đã hiểu rằng tham nhũng xảy ra quanh chúng ta như việc mang quà tới tặng giáo viên để có kết quả thi tốt hơn hay là hối lộ cảnh sát giao thông khi phạm luật”- Ông Nguyễn Văn Thắng - Chuyên gia tư vấn độc lập của chương trình VACI nói. Cũng theo ông Nguyễn Văn Thắng, bài học rút ra từ chương trình là nhận thức và hành động trong PCTN phải đi liền với nhau, nhiều hành động nhỏ có thể tạo kết quả lớn và các cơ quan quản lý nhà nước cần có sự thu hút, ủng hộ về thể chế cho nhiều tổ chức cá nhân xã hội tham gia PCTN.