Hành trình lấy lại lòng tin

Do đầu tư dở dang, cùng với suy giảm của thị trường đóng tàu nên DQC cứ yếu đuối dần, thậm chí thoi thóp, gượng sống qua ngày, cho đến một ngày con số nợ của DQS lên đến cả trăm tỷ, hàng nghìn lao động đứng trước nguy cơ mất mất việc làm hoàn toàn, Chính phủ đã yêu cầu Vinashin chuyển giao DQS cho Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) và trong suốt hơn 5 năm qua, Ban lãnh đạo mới cùng tập thể người lao động nơi đây từng bước đưa DQS thoát khỏi bờ vực phá sản.

Từ những ngọn đèn chưa tắt
Còn nhớ, trước tháng 7-2010, khi còn “ở” Vinashin, Nhà máy Đóng tàu Dung Quất là một trong số ít doanh nghiệp đóng tàu có quy mô lớn nhất trong làng đóng tàu Việt Nam và cả khu vực. Song, khi ấy, các hạng mục đầu tư hạ tầng kỹ thuật phục vụ sản xuất còn dở dang, thiếu đồng bộ, tiến độ thi công chậm trễ kéo dài một phần do đội ngũ nhân lực non trẻ, thiếu kinh nghiệm; 100% vốn phục vụ sản xuất kinh doanh và đầu tư của nhà máy là nguồn vốn vay. Trong khí đó, ngành công nghiệp đóng tàu lại gặp nhiều khó khăn do kinh tế khủng hoảng.

Thời điểm đó, sản phẩm đầu vào của nhà máy chỉ là 2 dự án đóng tàu 104.000 tấn và 105.000 tấn đóng cho chủ tàu trong nước. Do thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm nên hai dự án này cũng bị chậm tiến độ. Đó là chưa kể các hạng mục đầu tư khác như Tàu kéo Dung Quất 01, Sà lan 18.000 tấn thi công chậm tiến độ kéo dài nên bị hư hỏng nặng, chi phí khắc phục lỗi lên đến hàng trăm tỉ đồng. Riêng tàu 104.000 tấn có chi phí khắc phục sai sót do thiết kế, hư hỏng… đã phát sinh tới 139 tỉ đồng.

Ngày 1-7-2010 theo chủ trương tái cơ cấu của Chính phủ, Vinashin chuyển giao toàn bộ Nhà máy Đóng tàu Dung Quất cho PVN và DQS bắt tay cuộc cách mạng về tái cơ cấu. Bộ phận nào cần sáp nhập thì sáp nhập, cần giải thể thì giải thể, các đơn vị thành viên của DQS được chuyển giao về các đơn vị trong nội bộ PVN có ngành nghề kinh doanh phù hợp để tập trung nguồn lực tái thiết hoạt động SXKD theo ngành nghề chính là “Đóng mới, sửa chữa tàu thủy, giàn khoan và các phương tiện nổi”. Song song với các khóa đào tạo tập trung, DQS đã đào tạo qua thực tiễn và hơn 5 năm, DQS đã có được đội ngũ kỹ sư, công nhân có khả năng thi công đóng mới, hoán cải, sửa chữa các loại tàu, giàn khoan tự nâng, nửa nổi nửa chìm, đáp ứng được quy phạm của đăng kiểm Việt Nam và đăng kiểm nước ngoài.

Tại thời điểm chuyển giao, tổng số lao động của DQS là 2.345 người, 344 lao động đã được điều chuyển sang các Công ty thành viên của PVN, 79 lao động không có chuyên môn được chuyển sang Công ty Cổ phần Nhiên liệu Sinh học Dầu khí Miền Trung tái đào tạo và bố trí việc làm.

Đã sáng dần lên
Mặc dù, khách hàng của DQS mới trong khuôn khổ là các đơn vị trong nội bộ PVN như Vietsovpetro, PVEP POC, PVTrans, PTSC nhưng 1.347 lao động ở DQS đã có việc làm ổn định với mức thu nhập tăng dần. Năm 2014, tiền lương bình quân là 6,6 triệu đồng/người/tháng và đến 5 tháng đầu năm 2015 đã lên đến 8,9 triệu đồng/người/tháng, tăng gấp 3 lần so với mức lương bình quân tại thời điểm chuyển giao. Người lao động đã được thực, hiện đầy đủ các chế độ chính sách như: Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm Y tế, Bảo hiểm tai nạn, có xe đưa đón công nhân, xây dựng nhà trẻ, nhà ở cho CBCNV…cuộc sống ở DQS bắt đầu đổi sắc.

Được sự hỗ trợ về mọi mặt của PVN, Công ty Công nghiệp Tàu thủy Dung Quất ngày càng tỏ ra thích ứng và linh hoạt hơn trong tiếp cận thị trường. Hệ thống các quy chế, quy trình quản lý và các bộ định mức đóng mới, sửa chữa tàu, định mức tiêu hao vật tư, bộ đơn giá nhân công phục vụ quản lý điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh đã được DQS xây dựng theo tiêu chuẩn chất lượng ISO 9001:2008 và hệ thống quản lý An toàn- Sức khỏe môi trường OHSAS 18000 và ISO 14001. Từ nửa cuối năm 2013, năm 2014, công tác phát triển thị trường nước ngoài đã có nhiều tín hiệu khả quan. DQS đã ký được hợp đồng đóng mới 8 tàu cho Chủ tàu Iraq. Hiện đang chào giá đơn hàng hoán cải Sàn Cantilever và thay mới cột nước của giàn khoan Murmanskiya-OJSC; cung cấp các thông tin về năng lực để khách hàng Nga xem xét đưa các Giàn khoan nửa nổi nửa chìm (SEMISUB-CLASS RS) vào DQS sửa.

Đến nay, ngoài việc hoàn thiện và bàn giao tàu chở dầu 104.000 tấn (tàu chở dầu lớn nhất Việt Nam hiện nay) cho PV Trans vào tháng 6-2012 thì DQS đã bàn giao hàng chục tàu sửa chữa cho các đơn vị thành viên của PVN như Vietsovpetro, PV Trans…

Trong các năm 2011 – 2012, DQS đã hoàn thành và bàn giao hàng loạt sản phẩm sửa chữa như: Hoán cải Sà lan VSP 05; sửa chữa đầu bến tàu MV Horizon Express, tàu Ba Vì, Chí Linh, Côn Sơn; Hoán cải sửa chữa tại Dock DQS: Tàu Côn Sơn, Hoàng Sa, Trường Sa, Sao Mai – 01, tàu Sao Mai – 03, Kho nỗi chứa và xử lý dầu FSO VSP – 01 của Vietsovpetro, sửa chữa tàu Eagle của PVTrans. Hiện tại DQS đang sửa chữa giàn khoan tự nâng Tam Đảo 01, tàu dịch vụ Vũng tàu 01… Các hợp đồng sửa chữa này này đã mang lại nguồn doanh thu đáng kể cho DQS.

Bằng việc triển khai thi công đóng mới 2 tàu dịch vụ, hoán cải sà lan 18.000 tấn cho Vietsovpetro, hoàn thiện đóng mới và bàn giao tàu chở dầu thô 104.000DWWT cho PVTrans; hoàn thiện đóng mới và hoán cải tàu chở dầu 105.000 DWT thành FSO phục vụ khai thác tại mỏ Đại Hùng, tổng doanh thu đạt được từ năm 2010 đến 6 tháng đầu năm 2015 là 4.857 tỷ đồng. Trong đó, từ năm 2014 sau khi giải quyết được những ảnh hưởng từ tồn tại của Vinashin, DQT đã bắt đầu có lợi nhuận là 49 tỷ đồng và 6 tháng đầu năm 2015 là 25 tỷ đồng.

Theo Giám đốc Nhà máy Phạm Văn Hanh, sau hơn 5 năm tái cơ cấu, hiện tại DQS đã cơ bản khắc phục những công việc còn dở dang trước đây, công nhân có việc làm, nhà máy đi vào sản xuất ổn định. Bên cạnh việc hoàn thành đóng mới tàu chở dầu 104.000 tấn, DQS còn mạnh dạn phát triển thêm thị trường sửa chữa tàu chở dầu, tàu dịch vụ Dầu khí và đặc biệt là sửa chữa giàn khoan (vốn trước đây Việt Nam chưa làm được). Điều này giúp đảm bảo việc làm và thu nhập cho người lao động, khẳng định sự hồi sinh của DQS.

Được biết, khi còn thuộc Vinashin quản lý, sau gần 4 năm thi công, tàu 104.000 tấn mới chỉ hoàn thành phần vỏ, lắp đặt một số thiết bị chính còn dở dang, chỉ đáp ứng được 40% khối lượng công việc. Đến khi DQS được chuyển giao về PVN vào năm 2010, thì chỉ trong 1 năm rưỡi triển khai thi công đã hoàn thành con tàu đúng cam kết với PV Trans. Tàu đã được đăng kiểm Việt Nam (VR) và đăng kiểm quốc tế ABS (Mỹ) cấp chứng nhận, có thể vận chuyển tuyến nội địa lẫn tuyến Quốc tế. Điều đó là một minh chứng điển hình cho sự nỗ lực đáng kể của DQS trong giai đoạn tái cơ cấu.

DQS đang hồi sinh. Tuy nhiên, DQS sẽ còn phải đối mặt với không ít khó khăn, nhất là khi thị trường đóng tàu còn nhiều biến động- chắc rằng không đơn giản. DQS vẫn còn đang phải cân phân, toan tính tìm kiếm thị trường, đảm bảo việc làm và thu nhập ổn định cho người lao động cũng như sự phát triển bền vững của đơn vị mình.