Gia đình là “vắc xin” hữu hiệu

Trên địa bàn Hà Nội, mỗi năm có hàng nghìn vụ phạm pháp hình sự liên quan đến đối tượng vi phạm là trẻ vị thành niên, trong đó hơn 50% là tội phạm nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Đánh giá nguyên nhân dẫn đến thực trạng này, Bộ Công an cho rằng, đạo đức trong gia đình, nhà trường, xã hội, lối sống thực dụng, hưởng thụ, chạy theo lợi ích vật chất, nhất là trong thanh, thiếu niên rất đáng lo ngại. Bên cạnh đó, tác động tiêu cực của ấn phẩm đồi trụy, trò chơi trực tuyến trên internet đối với thanh, thiếu niên đang trong độ tuổi phát triển về nhận thức, tâm, sinh lý chưa có giải pháp ngăn chặn hiệu quả.

Những tác động trên đối với thanh, thiếu niên còn gia tăng trong những ngày hè, trước tiên là về việc chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trong đối tượng này thực hiện chưa nghiêm túc. Thấy rõ nhất là cao điểm thực hiện chuyên đề xử lý vi phạm đối với học sinh, thanh, thiếu niên đi xe đạp điện, xe máy điện không đội mũ bảo hiểm mới được triển khai chưa lâu thì nay có nguy cơ "phá sản". Nguyên nhân là khi mới bắt đầu cao điểm xử lý, cơ quan công an có sự phối hợp đắc lực của ngành giáo dục. Khi nghỉ hè, biện pháp kỷ luật từ nhà trường khó thực thi với học sinh, sinh viên. Thêm nữa, vi phạm TTATGT sẽ còn phổ biến hơn vào buổi tối và đêm khi thanh thiếu niên ra đường nhiều hơn. Chưa kể, gần đây, nạn đua xe trái phép có nguy cơ tái diễn...

Nghỉ hè, với thực trạng chỗ vui chơi giải trí lành mạnh còn thiếu, thanh, thiếu niên cũng rất dễ bị cám dỗ bởi những thú vui tệ nạn, nguy hiểm. Nếu gia đình quản lý không chặt chẽ, các điểm trò chơi trực tuyến, quán bar, cà phê, quán ăn đêm sẽ trở thành điểm tụ tập của giới trẻ với nhiều hệ lụy khó có thể lường hết. Những điểm trò chơi trực tuyến còn là môi trường để các hoạt động tệ nạn, tội phạm có thể tiếp cận trẻ, nhất là tệ nạn cờ bạc, mại dâm, tội phạm buôn bán người, lừa đảo, xâm hại thân thể...

Để phòng ngừa về mặt nghiệp vụ, Ban Chỉ đạo 197 TP Hà Nội và Công an thành phố đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ nâng cao hiệu quả công tác tuần tra kiểm soát. Trung đoàn Cảnh sát Cơ động (CSCĐ) đã và đang tăng cường lực lượng tuần tra vũ trang đêm, phát hiện sớm các hành vi nguy hiểm, nhất là phòng ngừa đua xe. Các tổ công tác 141 tiếp tục được yêu cầu duy trì, bám sát địa bàn "nóng", không chỉ những ngày cuối tuần. Công an các địa phương cũng đã triển khai chuyên đề tăng cường kiểm tra hành chính các cơ sở kinh doanh có điều kiện, xử lý hàng quán mở quá giờ, kết hợp với giữ gìn trật tự đô thị, TTATGT.

Bên cạnh đó, về mặt phòng ngừa xã hội, cơ quan công an khẳng định rất cần sự quan tâm của phía gia đình, đoàn thể địa phương. Từ thực tế thụ lý các vụ việc vi phạm liên quan đến giới trẻ, một điều tra viên cho biết, không chỉ thanh, thiếu niên hư là đối tượng của các vi phạm. Nhiều vụ vi phạm rơi cả vào những em có nhân thân tốt, bởi chỉ một phút bị lôi kéo, kích động, thiếu bản lĩnh là có thể vi phạm pháp luật. Với những trường hợp này, nếu gia đình không sát sao, đoàn thể không đủ sức thu hút các em đến với những hoạt động cộng đồng bổ ích rất có thể dẫn đến vụ việc đáng tiếc.

Thực tế là dù có cố gắng đến đâu, chỉ riêng cơ quan chức năng cũng không thể thực hiện đầy đủ công tác phòng ngừa vi phạm, tệ nạn liên quan đến thanh, thiếu niên. Những biện pháp phòng ngừa nghiệp vụ chỉ là phần ngọn và có ý nghĩa góp phần hạn chế điều kiện nảy sinh vi phạm, tệ nạn. Quản lý sát, giáo dục hiệu quả cho giới trẻ để hiểu biết pháp luật, hình thành ý thức tránh xa tệ nạn, tội phạm mới là phần gốc, có tác dụng lâu dài. Để làm được điều này, chỉ có công tác phòng ngừa, với sự tham gia của gia đình, đoàn thể, nhà trường mới thực hiện được.