Thanh Nhàn đang trở lại thanh bình
Giới trẻ - Ngày đăng : 08:04, 10/09/2004
Thanh Nhàn hôm nay ngày càng sạch, đẹp văn minh và hiện đại hơn
Những năm 80 của thế kỷ trước, hơn chục hộ dân di vào sống tạm ở cái bãi sình lầy bên hồ Cảnh Nhạn (giờ là hồ Thanh Nhàn) để Nhà nước lấy đất mở đường và xây khu tập thể. Mảnh đất ấy bấy giờ đến HTX nông nghiệp còn lắc đầungao ngán,chỉ có cỏ dại và mấy bè rau lay lắt, hoang vu.
Rồi cái bãi ấy, cư dân đông dần lên khi chẳng ai để tâm một nơi như thế. Các dây hụi, lô đề trong thập niên cuối thế kỷ trước đã góp thêm vào đây những “anh hào” sa cơ thất thế. Những tay anh chị một thời, mãn hạn “bóc lịch”, không chỗ trú chân tìm về. Dân tứ chiếng lên Hà Nội ôm mộng “ngồi lê thành phố” cũng nhanh chân chiếm chỗ “chui ra chui vào” không mất tiền thuê... Trung tá Phạm Gia Thành về Thanh Nhàn nhận chức trưởng CA phường cuối năm 1999 thừa nhận: “Trước thời gian này, hình như thời kỳ đổi mới có quá nhiều công việc nên không ai quan tâm quản lý nơi đây”. Năm cuối của thế kỷ XX, người ta mới giật mình bởi từ hơn một chục hộ hợp pháp ở bãi lầy Thanh Nhàn giờ đã tới 398 gia đình với trên một ngàn rưỡi nhân khẩu; đối tượng hình sự chiếm 1/5 cư dân và có trong 70% số hộ...
Không chỉ có thế, xóm liều còn là nơi “hội tụ” con nghiện các nơi. Kẻ sang thì “ngả bàn đèn” hút thuốc phiện, kẻ ít iền thì lấy “sái” chưng lên hòa nước cất “chích” cho rẻ. Rồi con nghiện trở thành “đầu nậu” cấp hàng cho kẻ khác để lấy lãi mà sống với ma túy qua ngày. Tiếp đó “hàng trắng” xuất hiện, rồi hồng phiến, bạch phiến cũng có, mọi nhu cầu của con nghiện đều được đáp ứng. Vậy mà chỉ có một cảnh sát khu vực quản lý.
Khi quận và thành phố đưa lực lượng xuống triệt phá mới nhận ra, nơi này “đắc địa” với tội phạm. Một vùng lầy lội, dựa lưng vào hồ, chỉ một đường độc đạo với chằng chịt ngách xương cá. Người lạ xuất hiện đầu xóm thì cuối xóm đã biết. Mỗi điểm bán có tới mấy chục thân tàn ma dại ‘ăn theo” làm việc canh gác mà tiền công là từng mũi kim tiêm.
Trung tá Thành kể: Chúng tôi chia xóm liều cho 3 cảnh sát khu vực mà gần một năm mới gắn được biển số nhà, thống kê nhân khẩu và “điều tra” từng gia đình. Nói là hộ nhưng chỉ là túp lều mái lợp ni lông, ngả miếng cốp-pha lên nền nhớp nháp, ẩm thấp làm giường, lấy phên che hay chăn chiếu làm vách, nhà nọ thông nhà kia từ đầu tới cuối xóm. Không điện, nước và chỗ vệ sinh. Tất cả đều tống xuống hồ.Hình sự phường được tăng quân số bằng nửa đội hình sự quận, cả năm bắt hơn trăm vụ vẫn chưa xuể. Có ngày chốt chặt đường vào xóm, các phố xung quanh con nghiện nghẽn lại hàng trăm, dặt dẹo chờ công an rút.
Đường Trần Khát Chân, Võ Thị Sáu được mở, dân mặt đường vẫn “bán tống bán tháo” đi nơi khác. Dự án Công viên Tuổi trẻ có cả chục năm mà không biết bắt đầu từ đâu khi cái ung nhọt nằm ngay sát nách và chẳng có người lương thiện nào tới gần khu vực này. Những “bóng ma” luôn vật vờ ẩn hiện cùng những tàn tích tệ nạn vương vãi khắp nơi. Tháng nào dân không chứng kiến con nghiện chết vì sốc thuốc hoặc giai đoạn cuối của HIV/AIDS mới là lạ. Năm nào phường cũng mất chục triệu đồng làm phúc đưa những kẻ vô gia cư vào nghĩa địa.
Thế mà sau 60 ngày đêm cuối 2001, xóm liều ấy đã bị xóa sổ. Không chỉ Thanh Nhàn, cả quận, thành phố và Trung ương cùng vào cuộc. Phó thủ tướng Phạm Gia Khiêm kiểm tra đã chỉ đạo: Phải coi đây là một chiến dịch. Một chiến dịch giữa thời bình mà không được phép thất bại. Nhưng như suy nghĩ của nhiều người, nếu nói làm được chuyện đó là do có sự hỗ trợ của trên thì có lẽ chưa công bằng với Thanh Nhàn.
Ông Trịnh Phúc Việt, Chủ tịch MTTQ phường cho biết: “Dù giải tỏa xóm liều rất khó khăn nhưng chúng tôi nghĩ đây mới là hình thức - xóa một địa danh được coi là cái chợ ma túy, chứ về bản chất thì số con nghiện, số kẻ buôn bán, tổ chức hoạt động tệ nạn này vẫn chưa triệt tiêu trong đời sống xã hội ở thành phố”. Theo thiếu tá Mai Vân Anh, một trong 3 cảnh sát khu vực từng quản lý xóm liều giờ là phó công an phường: “Ung nhọt này tuy đã được xóa, nhưng ngay sau đó phường xuất hiện liền 3 tụ điểm. Nếu chúng tôi cứ say sưa với kết quả năm 2001 không khéo đến giờ lại có thêm 3 cái chợ nữa ấy chứ...”.
Giờ Thanh Nhàn chỉ còn một điểm nóng là khu vực hồ Quỳnh. Loại một địa bàn ra khỏi sổ đen về ma túy của thành phố thật không đơn giản. 4 năm nay Thanh Nhàn không có người nghiện mới. Từ 91 người nghiện năm 2001, đến nay cả phường chỉ còn 42; 57 trong 96 tổ dân phố không có người nghiện. Song đằng sau sự đáng mừng về con số đó vẫn là nỗi buồn. Theo ông Việt, 3 năm cả phường chỉ giữ được 6 người đoạn tuyệt hẳn với ma túy. Số còn lại đi cai về lại tái nghiện, rồi lại đưa đi. Tuy nhiên con số giảm vì nhiều người đã bị bắt trong các vụ việc vi phạm pháp luật, nhiều người đã giã từ cõi đời vì mắc căn bệnh thế kỷ.
Nỗi lo hiện nay của Thanh Nhàn là cách thức cai nghiện và “hậu cai nghiện”. Theo ông Việt, Hà Nội cần phải học TP Hồ Chí Minh, kéo dài thời gian tập trung sau cai, bố trí học nghề phù hợp trình độ cho người đã cai đồng thời có sự hỗ trợ của các doanh nghiệp để tạo điều kiện việc làm cho họ. Như vậy mới giải quyết tận gốc vấn đề. Trưởng công an phường cho biết, tuy đã lập hồ sơ nhưng chưa thể đưa hết số con nghiện vào các trung tâm vì hiện đều quá tải. Còn bí thư Đảng ủy thì than, riêng mua cho các đối tượng mấy bộ đồ nghề cắt tóc,sửa chữa xe máy, phường đã lấn bấn về kinh phí, nói gì tới việc liên hệ xin việc làm cho người đã cai nghiện...
Trở lại chuyện năm 2001. Khi ấy nhiều quan chức thị sát thực tế đã quyết tâm: Sẽ tiếp tục giải tỏa xóm Tiền Phong (sát với xóm liều Thanh Nhàn trước đây) và các hộ trên đường Võ Thị Sáu thuộc diện tích của Dự án Công viên Tuổi trẻ trong một hai năm. Tiếc rằng đến giờ dự án vẫn không nhúc nhích bởi số dân hai khu vực đó tới trên nghìn hộ mà quỹ nhà thì... Thế là đành chờ bởi riêng chuyện để nhà có số, phố có tên ở phường đã mất cả chục năm. Biết vậy nhưng ông Việt cũng như người Thanh Nhàn vẫn sốt ruột bởi khi địa bàn có thêm nhiều khoảng sáng phát triển về đời sống kinh tế, lành mạnh về văn hóa tinh thần thì chắc chắn những khoảng tối sẽ bị thu hẹp và đẩy lùi.
Thanh bình đang trở lại mảnh đất Thanh Nhàn, dù hôm nay và ngày mai còn bề bộn những việc phải làm.
HNM