Việt Nam có cơ hội lớn phát triển ngành công nghiệp vắc xin

Ngày 22/6 tới, Bộ Y tế sẽ tổ chức lễ công nhận Hệ thống quản lý quốc gia về vắc xin (NRA) của Việt Nam đạt chuẩn quốc tế của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Sáng nay (19/6), cơ quan quản lý này đã tổ chức họp báo thông tin về việc sự kiện quan trọng trên.

Theo TS Trương Quốc Cường-Cục trưởng Cục quản lý Dược (Bộ Y tế), để đạt được chứng nhận NRA, Việt Nam đã chuẩn bị một thời gian dài rất kỹ lưỡng, và bắt đầu tăng tốc cách đây gần 2 năm. Hơn 1 năm qua, Bộ Y tế đã mời 30 chuyên gia của WHO và các tổ chức quốc tế đến Việt Nam hỗ trợ cho việc nâng cao năng lực của cơ quan quản lý quốc gia về vắc xin để đạt tiêu chuẩn quan trọng này. Để đảm bảo các sản phẩm vắc xin có chất lượng và an toàn, Việt Nam đã triển khai đồng bộ các nội dung theo bộ công cụ tiêu chuẩn đánh giá năng lực của cơ quan quản lý quốc gia về vắc xin của WHO.

Các tiêu chí trong bộ công cụ nhằm hướng dẫn các quốc gia tự đánh giá về việc thực hiện các chức năng quản lý để hướng tới mục tiêu cao nhất là vắc xin sản xuất ra đảm bảo an toàn, chất lượng theo tiêu chuẩn thống nhất của quốc tế.

“Việc đạt được NRA là niềm tự hào của Việt Nam vì Việt Nam là 1 trong 39 nước đạt được chứng nhận trên, trong khi đây vẫn là thách thức của nhiều nước phát triển”, Cục trưởng Cục Quản lý Dược chia sẻ.

Nói về ý nghĩa của việc đạt được NRA, TS Trương Quốc Cường cho biết, Việt Nam đang đứng trước một cơ hội rất lớn để phát triển ngành công nghiệp vắc xin. Thay vì chỉ phục vụ thị trường nội địa mà chủ yếu là khoảng 1,7 triệu trẻ em mới sinh hàng năm, nay các nhà sản xuất vắc xin trong nước có cơ hội nâng cao năng lực, sản xuất vắc xin để xuất khẩu sản phẩm đi khắp thế giới, bởi một trong các điều kiện tiên quyết để xuất khẩu vắc xin là không chỉ nhà máy đạt chuẩn, mà hệ thống quản lý quốc gia về vắc xin cũng phải đạt theo tiêu chuẩn của WHO.

Đây được coi là bước tiến quan trọng của Bộ Y tế Việt Nam, mở ra cánh cửa xuất khẩu vắc xin “made in Việt Nam” ra thế giới, góp phần cung cấp vắc xin phòng, chống dịch bệnh cho khu vực và toàn cầu.

Trả lời các câu hỏi của báo chí liên quan đến vắc xin, Cục trưởng Cục Quản lý Dược cho biết, hiện nay Việt Nam đã sản xuất được 10/12 vắc xin trong chương trình TCMR. Việt Nam cũng đang nghiên cứu sản xuất vắc xin “5 trong 1” và “6 trong 1”. Khi hai loại vắc xin này do Việt Nam sản xuất, sức cầu về vắc xin tiêm chủng trong nước sẽ cơ bản được giải quyết, các cha mẹ sẽ không còn phải chờ đợi hay vất vả cho con đi tiêm như hiện nay.

Nói về tiềm năng ngành công nghiệp sản xuất vắc xin và chiến lược phát triển thời gian tới, TS Trương Quốc Cường cho hay, hiện nay nhiều dây chuyển sản xuất vắc xin của Việt Nam chưa hoạt động hết công suất, chẳng hạn dây chuyền sản xuất vắc xin viêm gan B mới hoạt động được 30% công suất; bạch hầu, ho gà uống ván dưới đều dưới 50% công suất. Khi đạt được tiêu chuẩn trên, thị trường châu Á sẽ là 1 trong những thị trường ưu tiên. Hiện nay Việt Nam ta đã xuất khẩu 4 loại vắc xin là viêm gan B, viêm gan C, sởi, rubella ra thị trường nước ngoài, trong đó có Hàn Quốc, Philippines, Đông Timor.

Thời gian tới, Bộ Y tế quy hoạch lĩnh vực này, theo đó 4 công ty sản xuất vắc xin sẽ quy hoạch thành 1 nhưng hoạt động chuyên môn hóa, không chồng chéo.

Trước thắc mắc về việc người dân vẫn có tâm lý e ngại vắc xin sản xuất trong nước, Cục trưởng Cục quản lý Dược thừa nhận có tình trạng trên bởi tâm lý thích hàng ngoại đã ăn sâu vào tiềm thức. Ông cho rằng tư tưởng này sẽ dần dần thay đổi vì sản phẩm Việt Nam nói chung và vắc xin nói riêng ngày càng được cải tiến.

“Trước đây, khi chúng ta chưa đạt chứng nhận NRA, việc người dân nghi ngờ là dễ hiểu. Tuy nhiên, hiện chúng ta đã đạt chứng nhận này rồi, người dân hãy yên tâm sử dụng vắc xin trong nước vì trang thiết bị sản xuất đều nhập khẩu, nguyên liệu sản xuất nhập nhẩu, cán bộ có kinh nghiệm tầm quốc tế, có giáo sức được thế giới đánh giá cao. Vì thế, không có lý do gì không sử dụng vắc xin trong nước”, Cục trưởng Cục quản lý Dược nói.