Hè về, trẻ em nông thôn bơi ở đâu?

Một thời đã qua

Những năm đầu thập kỷ 90 (thế kỷ XX) trở về trước, mỗi độ hè về, những làng quê ven các con sông ở ngoại thành Hà Nội vui như trảy hội. Chiều đến, trên những khúc sông, ao, hồ quanh làng trở thành “bể bơi” tự nhiên cho trẻ em, người lớn, con gái, con trai tha hồ bơi lội, ngụp lặn.

Bọn trẻ con lên 5, lên 6 thì được các anh, các chị, ông, bà, bố, mẹ kèm cặp dạy bơi. Dù việc dạy bơi chẳng có bài bản, nhưng với sự nhiệt tình và kinh nghiệm của người lớn, sau mấy tháng mùa hè, đứa nhút nhát khi xuống nước cũng đã tự “nổi” được trên mặt nước và như vậy cơ bản được coi là “sạch nước cản”. Từ cơ sở đó, theo thời gian, dưới sự kèm cặp của người lớn, sự tập luyện của bản thân rồi bọn trẻ cũng biết bơi thành thục. Ngày ấy, với bọn trẻ con ở xa sông ngòi, thì được người lớn cho tập bơi tại các ao, hồ quanh làng hoặc ngoài đồng. Bởi lúc đó, nước trong ao, hồ vẫn chưa bị ô nhiễm.

Cứ thế, không ai bảo ai, tại các làng quê dù cuộc sống lúc đó còn nhiều khó khăn, thiếu thốn nhưng người lớn vẫn tự ý thức được rằng, cần phải tập cho bọn nhỏ biết bơi bởi đó là kỹ năng sống cần thiết. Chả thế mà dân gian có câu: “Có phúc thì đẻ con biết lội. Có tội thì đẻ con biết trèo”. Rồi cứ mỗi mùa hè đi qua, các làng quê lại có thêm một lứa trẻ em được trang bị một kỹ năng sống cần thiết. Thời điểm ấy, hầu hết thiếu niên trong làng, trong xã đều biết bơi.

Thực tế đáng lo ngại

Khoảng hai mươi năm trở về trước, dù chưa có con số thống kê, nhưng chắc chắn tỷ lệ trẻ em biết bơi ở khu vực ngoại thành Hà Nội lớn hơn nhiều so với khu vực nội thành. Bởi ngày đó, số lượng bể bơi tại nội thành rất hiếm, nhiều gia đình tại khu vực nội thành đời sống còn khó khăn nên chưa có điều kiện để cho con em mình học bơi tại các bể bơi trong dịp hè. Trong khi thời điểm đó, sông ngòi, ao hồ tại khu vực ngoại thành vẫn chưa bị ô nhiễm, đời sống của người nông dân cũng rất khó khăn nhưng họ có nhiều thời gian rảnh rỗi hơn để chỉ bảo con em biết bơi.

Nhưng thực tế những năm gần đây thì ngược lại: trẻ em ở khu vực nội thành biết bơi nhiều hơn khu vực ngoại thành. Có thể nói, số lượng trẻ em biết bơi ở khu vực ngoại thành đang tỷ lệ nghịch với sự phát triển đời sống kinh tế, xã hội. Điều này cũng thật dễ hiểu. Những năm gần đây, số lượng bể bơi được xây dựng trong khu vực nội thành tăng nhanh; mức sống, thu nhập của các gia đình tại khu vực này cao hơn. Vì thế, họ có điều kiện để cho con em mình theo học tại các bể bơi trong dịp hè. Thêm vào đó, nhiều trường tiểu học, THCS tại các quận, thị xã đã tổ chức dạy bơi trong dịp nghỉ hè cho các em học sinh nên số lượng học sinh tại nội thành biết bơi ngày càng nhiều.

Trong khi đó, nguồn nước tại các con sông lớn chảy qua khu vực ngoại thành Hà Nội như sông Đáy, sông Nhuệ... ngày càng ô nhiễm nghiễm trọng, gần như không một loài sinh vật nào có thể sống được trong môi trường đó. Do đó, chuyện tập bơi của con trẻ trên các sông ngòi tại khu vực ngoại thành là điều không tưởng. Cùng với đó, nguồn nước tại các ao, hồ trong đồng, trong làng chủ yếu đều được bơm từ sông vào, cộng thêm tốc độ phát triển chăn nuôi ngày càng lớn, chất thải chủ yếu đổ ra đây nên ao, hồ cũng bị ô nhiễm nặng. Thêm vào đó, với tốc độ tăng dân số chóng mặt những năm gần đây, số lượng ao hồ tại nhiều làng, xã ở khu vực ngoại thành bị san lấp rất nhiều nên các cháu lại càng không có chỗ để bơi lội trong dịp hè.

Bên cạnh đó, hầu hết tại thị trấn của các huyện ngoại thành Hà Nội vẫn chưa xây dựng được bể bơi. Bởi vậy, những năm gần đây, phần lớn các làng quê ở khu vực ngoại thành Hà Nội, các em không có chỗ để học bơi. Điều này lý giải vì sao tỷ lệ trẻ em ở ngoại thành không biết bơi ngày càng nhiều ngay cả những vùng ven đô.

Trên thực tế, các xã ven sông Nhuệ thuộc địa bàn huyện Thanh Oai, Thường Tín, Thanh Trì những năm gần đây, số lượng trẻ em biết bơi rất ít bởi sông ô nhiễm. Trước đó, khi sông Nhuệ chưa bị ô nhiễm nghiêm trọng như hiện nay thì hầu hết các em trong độ tuổi thiếu niên đều biết bơi. Hiện nay, rất nhiều gia đình tại xã Tả Thanh Oai (huyện Thanh Trì) có con trong độ tuổi THCS, THPT nhưng chưa biết bơi. Thực tế, các khu đô thị mới, như: Đại Thanh, Xa La, Linh Đàm đều đã có bể bơi và quãng đường từ 2 xã này đến các khu đô thị không xa lắm (khoảng 3-4km) nhưng do nhiều gia đình điều kiện còn khó khăn nên không thể cho con em mình đi tập bơi trong dịp hè nên đành để các cháu không biết bơi.


Bởi vậy, việc thành phố quan tâm đến việc đầu tư xây dựng bể bơi tại các trường học ở khu vực ngoại thành là rất cần thiết, từ đó tạo điều kiện thuận lợi để các em học sinh có chỗ học bơi trong dịp hè và cũng để giúp các em có được kỹ năng sống cần thiết.